محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام

www.lotusinvestor.com

محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام

به موجب آیین نامه اجرائی جزء «ب» بند 78 قانون بودجه سال 1390 کل کشور، اشخاص حقیقی و حقوقی که طبق قانون مکلف به نگاهداری دفاتر تجارتی (دفاتر روزنامه و کل) هستند در صورتی که از ابتدای سال 1385 تا پایان سال 1389 دارایی های خود را تجدید ارزیابی نکرده باشند، می توانند دارایی های خود را تجدید ارزیابی و مازاد حاصله را به حساب سرمایه منتقل کنند و مازاد تجدید ارزیابی منتقل شده به حساب سرمایه از مالیات بر درآمد و حق تمبر افزایش سرمایه معاف است.

برخی از خدمات سایت، از جمله مشاهده متن مطالب سال‌های گذشته روزنامه‌های عضو، تنها به مشترکان سایت ارایه می‌شود.
شما می‌توانید به یکی از روش‌های زیر مشترک شوید:

در سایت عضو شوید و هزینه اشتراک یک‌ساله سایت به مبلغ 700,000ريال را پرداخت کنید.
همزمان با برقراری دوره اشتراک بسته دانلود 100 مطلب از مجلات عضو و دسترسی نامحدود به مطالب روزنامه‌ها نیز برای شما فعال خواهد شد!
پرداخت از طریق درگاه بانکی معتبر با هریک از کارت‌های بانکی ایرانی انجام خواهد شد.
پرداخت با کارت‌های اعتباری بین‌المللی از طریق PayPal نیز برای کاربران خارج از کشور امکان‌پذیر است.

به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی همه کاربران به متن مطالب خریداری نمایند!

نحوه پیش بینی درآمد هر سهم مدیران در آخر سال

درآمد هر سهم

با سلام خدمت همه کاربران خوب پرشین حساب. همانطور که میدونید پایان سال زمان محاسبه سود و زیان واحدهای تجاری و تقسیم سود بین صاحبان سرمایه شرکت هاست. روش صحیح محاسبه سود اصل مهمیه که حتی یکی از استانداردهای محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام حسابداری را در بر گرفته . استاندارد شماره 30 حسابداری چگونگی محاسبه سود هر سهم را تشریح کرده . به دلیل تنوع شرکتهای تجاری از نظر نوع شرکت، آگاهی در ارتباط با نحوه تقسیم سود و محاسبه درآمد هر سهم در این شرکت ها مهم به شمار میاد.که من امروز برای شما در این خصوص مطلبی به همراه مثال بیان میکنم:

درآمد هر سهم
طبق ماده ی 20 قانون تجارت ، شرکت های تجاری بر 7 قسم است :
1)شرکت سهامی
2)شرکت با مسئولیت محدود
3)شرکت تضامنی
4)شرکت مختلط غیر سهامی
5)شرکت مختلط سهامی
6)شرکت نسبی
7)شرکت تعاونی تولید و مصرف

هر یک از این شرکتها شیوه های مختلفی برای تقسیم سود و درآمد های خود دارند. به عنوان مثال در شرکت های با مسئولیت محدود نحوه تقسیم سود در اساسنامه شرکت نوشته شده است در غیر این صورت به نسبت آورده هریک از شرکا تقسیم میشود، در شرکتهای تعاونی نحوه تقسیم سودبه نسبت خرید هریک از آن ها بیان شده است
ولی در شرکتهای سهامی باتوجه به اینکه سرمایه گذاران آن سهامداران هستند ضوابط خاص تری حاکم است.

طبق قانون مدیران تا 30 روز قبل از پایان سال مالی فرصت دارند تا درآمد پیش بینی شده هر سهم را با توجه به عملکردهای گذشته و برنامه های آتی خود، اعلام کنند.

تفاوت EPS و DPS
درآمد پیش بینی شده همان EPS است که البته برخی EPS را سود تحقق یافته هر سهم و DPS را سود تقسیمی عنوان میکنند، ولی به نقل از فرمایشات استاد بنده جناب آقای دکتر محسن دستگیر دومین استاد تمام حسابداری در ایران، DPSسود تقسیمی هر سهم و EPS درآمد هر سهم میباشد که به غلط آن را به عنوان سود هر سهم که تحقق یافته است، قلمداد میکنند.

سود هر سهم ( استاندارد شماره 30 حسابداری )

محاسبه سود هر سهم که فقط برای سهام عادی محاسبه و گزارش میشود به این طریق است

فرمول محاسبه سود هر سهم:

( سود سهام ممتاز ( سال جاری ) – سود خالص) تقسیم بر میانگین موزون تعداد سهام عادی

با یک مثال فرمول را بهتر درک خواهید کرد:

شرکتی در سال 95 سود خالصی معادل 5.000.000ریال ، تعداد سهام عادی در ابتدای سال5000سهم بوده که طی سال هیچ تغییری نداشته ( که اگر تغییر داشته باشد بحث میانگین موزون مطرح میشود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت ) و این شرکت در ساختار سرمایه خود سهام ممتاز غیر قابل تبدیل داشته باشدکه سود تخصیص یافته به آن در سال قبل 2.000.000 ریال بوده است، سود هر سهم ؟

( 2.000.000 -5.000.000 ) تقسیم بر 5000 برابر میشود با 600
پس سود هر سهم 600 میباشد.

میانگین موزون تعداد سهام عادی

برای محاسبه میانگین موزون تعداد سهام عادی باید به تغییرات در حقوق صاحبان سهام توجه کنیم.

2 نوع تغییرات داریم تغییرات واقعی و تغییرات غیر واقعی

تغییرات واقعی: تغییراتی از قبیل صدور و فروش سهام جدید ، تبدیل بدهی به سهام و افزایش سرمایه از محل مطالبات سهامداران. که در صورت وجود چنین تغییراتی باید میانگین موزون برای سال جاری محاسبه شود.

تغییرات غیر واقعی : اینها تغییراتی هستند که اجزاء حقوق صاحبان سهام را تغییر میدهند ولی در جمع حقوق صاحبان سهام تغییر ایجاد نمیکنند مثل تجزیه سهام، تجزیه معکوس سهام و سود سهمی. در مواقعی که تغییرات غیر واقعی داشته باشیم میانگین موزون دوره نیاز به حساب شدن ندارد ولی اقلام محاسبه ای دوره قبل تجدید اندازه گیری میشود.

میانگین موزون تعداد سهام عادی برابر است با :

تعداد سهام عادی اول دوره و تغییرات سهام عادی طی دوره که با استفاده از عامل وزنی زمان تعدیل میشود.

عامل وزنی زمان برابر است با :
نسبت تعداد روزهای در جریان بودن سهام به مجموع تعداد روز های دوره

این هم یک مثال جامع برای شما خوبان:

شرکتی در سال 95 این تغییرات را در سهام عادی خود داشته است:
95/01/01 انتشار 420.000 سهم
95/04/01 انتشار 84.000 سهم
95/09/01 خرید سهام ( سهام خزانه ) 42.000 سهم
95/11/01 انتشار سهام 15.000 سهم
و درصورتی که سود خالص سال 95 مبلغ 5.000.000 ریال باشد.سود خالص هر سهم؟
(سه دوازدهم) 3/12* 420000 برای 3ماه اول
+
(پنج دوازدهم)5/12* ( 84000+420000 ) برای تیرماه تا آخر آبان ماه
+
(دو دوازدهم)2/12* ( 504000-42000 ) برای دو ماه آذر و دی
+
(دو دوازدهم)2/12* ( 462000+15000) برای دو ماه بهمن و اسفند
= 105000+210000+77000+79500=471500 میانگین موزون تعداد سهام عادی

5000000تقسیم بر 471500 برابر است با = 10.6 سود خالص هر سهم

با توجه به بند 12 استاندارد 31 ، در تعیین میانگین موزون تعداد سهام عادی در شرکت های سهامی عام ، تاریخ ثبت افزایش سرمایه در مرجع ثبت شرکت ها ملاک عمل قرار میگیرد.

پایگاه داده و منابع علمی حسابداری

متغیرهای مربوط به ویژگی های رفتاری/ فردی مدیریت و پیش بینی سود مدیریت شامل محافظه کاری مدیریت، بیش اعتمادی، پیش بینی سود مدیریت، جنسیت مدیریت، توانایی مدیریت، کارایی مدیریت و .

هزینه استهلاک، یکی از متغیرهای مورد نیاز برای محاسبه برخی از متغیرهای حسابداری از قبیل مدیریت سود تعهدی، مدل جونز تعدیل شده، کیفیت گزارشگری مالی و . می باشد.

نسبت های مالی شامل نسبت های نقدینگی، نسبت های فعالیت، نسبت های اهرمی، نسبت های سودآوری می باشد. داده های مربوط به نسبت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .

داده های مورد نیاز جهت محاسبه ارزش بازار سهام در صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

داده های مورد نیاز جهت محاسبه سود هر سهم در صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موجود می باشد. جدول زیر پیش بینی سود .

فهرست شرکت های فعال پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پس از حذف سیستماتیک و اعمال محدودیت های زیر به شرح جدول می باشد.

یکی از محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام شاخص هایی که بر کیفیت حسابرسی داخلی شرکت ها تاثیرگذار است، مقطع و رشته تحصیلی مدیرحسابرس داخلی می باشد. آمار توصیفی مقاطع و رشته های تحصیلی مدیر حسابرسی داخلی 98 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

شاخص های مربوط به گزارش حسابرس شامل: نوع اظهارنظر حسابرس، بهبود گزارش حسابرس، تاخیر گزارش حسابرس، تعداد بندهای گزارش حسابرس و . می باشد. نمودار آمار توصیفی متغیر نسبت تعداد بندهای گزارش حسابرس صنایع مورد بررسی نشان می دهد که .

داده های مورد نیاز جهت محاسبه تامین مالی در صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس موجود می باشد. تحلیل آمار توصیفی متغیر تامین مالی نشان می دهد که میانگین .

آمار توصیفی نسبت اعضای مستقل کمیته حسابرسی شرکت های مورد بررسی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1395 نشان می دهد استقلال اعضای کمیته حسابرسی.

داده های مربوط به اقلام هزینه های سربار در یادداشت های همراه صورتهای مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، افشا شده .

تحلیل آمار توصیفی داده های شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1395 در خصوص تخصص و مقاطع تحصیلی اعضای کمیته حسابرسی شرکت ها نشان می دهد که.

داده های مورد نیاز جهت محاسبه محافظه کاری حسابداری شامل سودعملیاتی، هزینه استهلاک، جریان عملیاتی، ارزش بازار، ارزش دفتری می باشد که در صورت های مالی (ترازنامه، صورت سود و زیان، جریان وجه نقد) شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

داده های مربوط به گردش دارایی در صورت های مالی (ترازنامه و صورت سود وزیان) شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موجود می باشد. تحلیل آمار توصیفی داده های شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی بازه زمانی 92 الی 96 در خصوص متغیر گردش داراییها نشان می دهد میانگین داده ها.

نسبت های کاربردی در تحلیل فاندامنتال

www.lotusinvestor.com

سود (درآمد) به ازای هر سهم Earnings Per Share (EPS):

عبارتست از سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی می شود.

در ابتدای سال مالی، هر شرکت سود تخمینی خود را براساس نظر هیئت مدیره شرکت تخمین می زند و به سهامداران اعلام می کند. معمولاً این اعلام سود با محافظه کاری صورت می گیرد. سود پیش بینی شده در قیمت سهم تأثیر مستقیم دارد.

محاسبه EPS برابر است با سود خالص شرکت (پس از کسر مالیات) تقسیم بر تعداد سهام شرکت

www.lotusinvestor.com

سود تقسیمی به ازای هر سهم Dividend Per Share (DPS):

عبارتست از سود پس از کسر مالیات و سود انباشته به ازاء هر سهم که توسط شرکت ها به سهامداران پرداخت می گردد.

در اغلب موارد DPS کوچکتر از آخرین EPS شرکت می باشد. در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است که این مبلغ اضافی معمولا از محل سود انباشته سالهای قبل تامین می شود.

رقم اختلاف بین DPS و آخرین EPS محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام به صورت اندوخته در شرکت باقی می ماند که می تواند از نوع اندوخته قانونی یا عادی باشد. اندوخته قانونی سهمی از سود است که طبق قانون بورس باید در شرکت باقی بماند.

تعدیل سود:

تغییرات سود پیش بینی شده (EPS) شرکتها طی سال مالی را تعدیل می گویند.

پس از آن که سال مالی شروع شد، بسته به روند عملکردی شرکت، هیئت مدیره تخمینی که محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام از مقدار EPS ارائه داده بودند رابه رقمی واقعی نزدیک تر می کنند یا اصطلاحاً آن را تعدیل می کنند. تعدیل به دو صورت می باشد. تعدیل مثبت که به افزایش EPS منجر می شود و تعدیل منفی که به کاهش EPS می انجامد. تعدیل مثبت و منفی از لحاظ روانی هم بر روی قیمت معاملاتی سهم تاثیر مثبت و منفی می گذارد.

www.lotusinvestor.com

نسبت پی به ای P/E

این نسبت بیان کننده قیمت Price یک سهم به پیشبینی سود سهام EPS است, در بازار بورس ایران معیار محاسبه P/E قیمت پایانی تابلو (نه آخرین قیمت) بر EPS است. به لحاظ تئوریک، پی به ای یك سهم به ما می گوید كه سرمایه گذاران حاضرند به ازای دریافت هر ریال سود یك شركت، چند ریال برای خرید آن بپردازند.

نسبت پی به ای، با سود با حداقل ریسک (شامل سود بانکی و سود اوراق مشارکت) مورد مقایسه قرار می گیرد و ملاکی از دوره بازگشت سرمایه است.

بطور مثال سود بانکی ۲۰%، به این معناست که دوره بازگشت سرمایه‌گذاری در بانک ۵ سال است. یعنی سرمایه‌گذار بعد از گذشت ۵ سال، با سودهای به‌دست آمده، سودی برابر با اصل سرمایه خود کسب کرده است.

یكی از رایج ترین اشتباهاتی كه سرمایه گذاران مبتدی انجام می دهند خرید سهام صرفا” بر مبنای نسبت پی به ای است. پی به ای بالا ممكن است به معنی بیش نمایی ارزش سهم باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد كه بعدا” به سرعت پایین نیاید.

از طرفی پی به ای پایین لزوما” به این معنی نیست كه ارزش یك شركت كم نمایی شده، بلكه به معنای آن است كه بازار معتقد است شركت در آینده‌ی نزدیك با مشكل روبرو خواهد شد. عامل مهم تر که باید در خرید سهم مورد توجه قرار بگیرد، روند تغییرات پی به ای و توانایی شرکت برای افزایش سوددهی در طول زمان است.

نسبت PEG(نسبت p/e به g) نسبت p/e به نرخ رشد سالانه درآمد:

نسبت PEG به صورت وسیعی برای یافتن پتانسیل های قیمتی سهام استفاده می شود و این نسبت توسط بسیاری از تحلیلگران نسبت به نسبت پی به ای ترجیح داده می شود . دلیل این برتری این است که در نسبت PEG نرخ رشد سود شرکت به عنوان یک عامل اساسی در نظر گرفته می شود.

همانند نسبت پی به ای ؛ پایین بودن این نسبت می تواند نشانه ای از این باشد که شرکت زیر ارزش ذاتی می باشد و بالا بودن آن نشانه ای از بالاتر بودن نسبت به ارزش ذاتی می باشد. این نسبت در حالی که در کنار سایر نسبت های مالی قرار گیرد می تواند دید کاملتری به تحلیلگر بدهد بهتر است با نسبت های PEG سایر شرکت های هم صنعت نیز برای مقایسه انتظارات مقایسه شود.

سرمایه گذاران بورس تهران بیش از هر نکته دیگری وضعیت سهام را براساس نسبت قیمت به عایدی (P/E) شرکت ها می سنجند. اين نسبت يكى از معيارهايى است كه امروزه در بازارهاى سهام جهت ارزشگذارى قيمت سهام عموميت يافته و حتى سرمايه گذاران مبتدى نيز از آن استفاده مى كنند. در بسيارى از صنايع اين نسبت بيش از آنكه نمايانگر انتظارات آتى در مورد رشد آن صنعت باشد، نشان دهنده اقبال بازار نسبت به آن صنعت است. اقبال بازار نيز خود بيش از آنكه متاثر از تحليل باشد، در بسيارى از موارد به واسطه بازارسازى بازيگران اصلى بازار به وجود مى آيد.

نکته مهم این است که نسبت P/E در حال حاضر قابل مقایسه با ارقام قبلی آن نیست و فعالین بازار بایستی در تحلیل بنیادی این رقم را با ارقام مربوط به نسبت مذکور برای صنایع، رقبا و نیز نسبت مذکور برای کل بورس بسنجيم.

تغییر نسبت P/E بسیار متاثر از تغییرات نرخ بهره و یا توم در جامعه است. در چنین شرایطی تحلیل گر باید این ارقام را با توجه به نرخ بهره بانکی تعدیل کند تا نسبت به دست آمده قابل اتکا باشد. البته نمی توان گفت هر سهمی که نسبت قیمت به درآمدی بیش از 5 واحدی را دارا است، مناسب به نظر نمی رسد و ارزندگی چندانی ندارد. بلکه ممکن است نرخ رشد سودآوری شرکت ها زمینه های لازم برای تعدیل این نسبت و ارزنده بودن سهم را فراهم کند. اما اینکه آیا واقعاً سهمی با نسبت P/E بالا ارزنده است یا خیر، را می توان با استفاده از نسبت PEG دریافت. در بسيارى از كشورها به جاى استفاده از نسبت P/E، از نسبت PEG جهت تحليل قيمت ها در بازار سرمايه استفاده مى شود.

دو جزء اصلي نسبت فوق، ارزش بازار (P قیمت پایانی) هر سهم و دیگری درآمد شركت است (E) . سود مهمترين شاخص در عملكرد شركت است. از اين رو مهمترين متغير در تعيين ارزش سهام يك شركت به حساب می آید. در واقع سود یک مؤسسه، انعكاس نتايج عملكرد آن مؤسسه است.

درآمد نتيجه تهاتر موارد گوناگونی در حسابداري است: درآمدها، بهاي تمام شده كالاي فروش رفته، حقوق و دستمزد، اجاره و غيره. تمام اين اقلام براي ادامه فعاليت يك شركت ضروري است. اگر شركت از منابع در اختيار خود، حداكثر استفاده را نكند نمي‌تواند سود كسب كند و با مشكل ادامه فعاليت رو به ‌رو مي‌شود.

ممكن است اين سوال پيش آيد كه چرا در مورد بعضى سهام اين نسبت بسيار بالاست و آيا مثلاً نسبت ۲۰= P/E در مورد يك سهم نشانگر فزونى قيمت بر ارزش واقعى آن سهم به ميزان حداقل ۱۹ برابر است؟ پاسخ به اين ابهام با نسبت PEG امكان پذير است. در حقيقت مى توان گفت انتظارات رشدهاى آتى شركت باعث تعديل نسبت P/E مى شود. نسبت PEG همان طور كه از نام آن هم پيداست از تقسيم نسبت P/E به رشد (G) به دست مى آيد. نسبت PEG براى ارزش گذارى سهام شركت هاى كوچك و نيمه بزرگ كه سود تقسيمى ندارند كاربرد دارد.

عدد مورد استفاده براي رشد سالانه سود را از طرق گوناگوني مي‌توان محاسبه كرد. مثلا اين عدد را مي‌توان ميانگين رشد سود طي پنج سال گذشته محاسبه كرد يا حتی آن را مستقل از سال‌هاي گذشته پيش‌بيني كرد.

www.lotusinvestor.com

با تقسیم نسبت P/E بر نرخ رشد سود سالانه شرکت ها، نسبت PEG به دست می آید که می تواند در تشخیص سهام ارزنده کمک کننده باشد. در صورتی که این نسبت زیر یک واحد باشد (مانند مثال شبندر كه در ادامه ميخوانيد)، سهم همچنان از ارزندگی برخوردار است، ولو اینکه نسبت قیمت به عایدی آن رقم بالایی باشد. این شرایط حکایت از این امر دارد که سهم زیر ارزش ذاتی آن معامله می شود. ولی چنانچه، نسبت PEG برای یک سهم بالاتر از یک واحد باشد، سهم چندان ارزنده محسوب نمی شود.

براى ارزش گذارى سهام شركت هاى بزرگ سود نقدى هم در محاسبات وارد مى شود. نسبت PEG براى ارزش گذارى سهام سيكلى و در مورد سهام شركت هايى كه در صنايع بانكى يا مستغلات فعاليت دارند قابل كاربرد نمى باشد. زيرا در اين گونه شركت ها ارزش دارايى هاى آنها نمايانگر ارزش آنها است. اگر ما فرض كنيم كه شركت هاى فعالى در يك بخش نرخ رشدهاى مشابه و ريسك هاى مشابه دارند، استراتژى ما استفاده از نسبت P/E و انتخاب سهامى است كه با توجه به اين نسبت، قيمت آنها از ارزش واقعى شان پائين تر است. مديران پرتفوى و تحليلگران غالباً نسبت هاى P/E را با نرخ رشد شركت مقايسه مى كنند تا از اين طريق سهام پایین تر و بالاتر از ارزش ذاتی را شناسايى كنند. در ساده ترين تحليل ممكن است، شركت هايى كه P/E آنها پائين تر از نرخ رشد آنهاست به عنوان سهام زیر ارزش ذاتی یا به اصطلاح Undervalue شناخته شوند. در اين ديدگاه نسبت PEG به عنوان معيارى جهت ارزشگذارى مورد استفاده قرار مى گيرد.

نکته مهمی که مطرح است اینکه، بازار همیشه ارزش ذاتی سهم را به موقع تشخیص نمی دهد و این امر اجازه می دهد تا صنایع و سهم هایی که تغییر قیمتی چندانی را تجربه نکرده اند، می توانند مورد اقبال بازار قرار گیرند. این موضوع موجب می شود سهام برخی شرکت ها نتوانند در بازار سهام عرض اندام کنند و از روند کلی جا می مانند. بدین ترتیب پتانسیل رشد در چنین سهم هایی وجود دارد.

مطالعات انجام شده در بورس نيويورك نشان مى دهد كه تفاوت دو نسبت P/E و PEG در شركت هاى فعال در بخش نرم افزار و فن آورى اطلاعات بسيار بيشتر از ساير صنايع است. متوسط نسبت PEG براى شركت هاى اين صنعت در سال ۱۹۷۷, ۷۷/۱ بود و اين در حالى است كه متوسط نسبت P/E آنها ۵/۳۵ بوده است. در تحليل نسبت PEG مى توان از فرمول دو مرحله اى تنزيل جريان هاى نقدى استفاده كرد. نكاتى كه مورد استفاده از نسبت PEG بايستى لحاظ شود محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام به شرح زير است:

۱ _ شركت هاى پرريسك با نسبت هاى PEG بسيار پائين ترى به نسبت شركت هاى با ريسك پائين و بازده مشابه شركت هاى پرريسك مبادله مى شوند، بنابراين مى توان گفت شركت هايى كه براساس نسبت PEG زيرقيمت (undervalue) به نظر مى رسند، ممكن است پرريسك ترين باشند.

۲- شركت هايى كه در سرمايه گذارى هاى خود به صورت كاراتر عمل مى محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام كنند يعنى مى توانند نرخ بازده بالايى از پروژه ها را به دست آورند به نسبت شركت هايى كه همان بازده را به صورت غير كارا و از پروژه هاى بيشتر به دست مى آورند، نسبت PEG بالاترى دارند. بنابراين شركت هايى كه با توجه به PEG ارزان به نظر مى رسند ممكن است شركت هايى با نرخ بازده سرمايه گذارى مجدد بالا و نرخ بازدهى پايين پروژه هاى سرمايه پذير باشند.

3- شركت هايى كه نرخ رشد بسيار پايين يا بسيار بالايى دارند به نسبت شركت هاى با نرخ رشد متوسط، نسبت PEG بالاترى دارند، بنابراين مى توان گفت كه نسبت PEG تاثير نرخ رشد را خنثى نمى كند. به نظر مى رسد نسبت PEG در مقايسه با نسبت P/E از صحت بيشترى برخوردار باشد، اگر نگاهى به سايت هاى مالى نظير BloomBerg بيندازيد، خواهيد ديد كه اين نسبت در غالب بازار هاى سهام كاربرد يافته است. مهم ترين فاكتور در اين نسبت نحوه محاسبه نرخ رشد (g) است كه صحت يا عدم صحت پيش بينى آن به صحت يا عدم صحت پيش بينى صورت سود و زيان ۵ ساله آتى شركت بستگى خواهد داشت. مسلماً لحاظ فاكتورهاى سيستماتيك صنعتى كه شركت در آن فعال است و فاكتور هاى غيرسيستماتيك موثر بر آن شركت در صحت پيش بينى ها تاثير بسزايى خواهد داشت.

نسبت PEG به اندازه دو نسبت مهم ديگر (نسبت P/E و نسبت P/B قيمت به ارزش دفتري هر سهم) شناخته شده نيست! ولي حداقل به اندازه دو نسبت فوق ارزشمند و مفيد است. كاربرد اين نسبت همزمان با ساير نسبت ها به سرمايه گذاران نمايي ارائه مي كند كه از نظرات بازار در مورد پتانسيل هاي رشد درآمد يك سهم نشان آگاه شوند. اين نسبت، نرخ رشد درآمد يك سهم را با نسبت P/E (قيمت به درآمد) مقايسه نموده و براساس آن نسبت P/E را توضيح داده يا تعديل مي كند.

اگر نسبت PEG يك سهم مساوي يك باشد به مفهوم آن است كه بازار در ارزيابي قيمت سهم كاملا” نرخ رشد را در نظر گرفته است و اين امر بلحاظ تئوريك نيز منصفانه است زيرا طبق نظريه مزبور در بازار كارا: « قيمت سهم منعكس كننده درآمدهاي آتي سهم مي باشد.»

نسبت PEG>1 نشاندهنده يكي از موارد زير است:

1. قيمت سهم بيش از واقع ارزيابي شده است.
2. انتظارات بازار از رشد درآمدهاي آتي سهم بيشتر از آن چيزي است كه اعلام شده است نسبت PEG در مورد سهام رشد يابنده غالبا” بيشتر از يك است زيرا براساس انتظارات ايجاد شده از رشد سريع درآمد، سهامداران تمايل به خريد سهم در قيمت‌هاي بالاتر نيز دارند.

1. احتمال دارد كه سهم كمتر از واقع ارزيابي شده باشد.
2. انتظارات بازار در مورد تحصيل درآمدهاي اعلام شده و رشد مورد نظر قانع نشده و ابهاماتي داشته باشد. در بعضي موارد به علت اينكه بازار از پتانسيل هاي موجود در يك شركت مطلع نشده و به رشد درآمدهاي آتي سهام آن پي نبرده است ممكن است PEG

نكته مهم ديگر اينكه نسبت PEG (مثل تمامي نسبت‌هاي ديگر) حتما” بايستي همراه ساير نسبت ها بكار برده شود تا سرمايه گذاران را در انتخاب درست ياري نمايد. اطلاعاتي مانند روند عمليات اساسي شركتها در ارزيابي سود آوري آتي شركت ها نقش مهمي خواهند داشت.

ضمنا” اگر قيمت يك سهم كمتر يا بيشتر از واقع ارزيابي شده باشد (PEG كمتر يا بيشتر از يك باشد) سرمايه گذار بايستي نسبت هاي P/E و PEG شركتهاي هم گروه و هم رتبه و هم چنين كل بازار را تعيين و مقايسه نمايد.

نسبت PEG=1 نشاندهنده یکی از موارد زیر است:

اگر این نسبت برابر 1 باشد به این معناست که انتظارات بازار به سهم مورد نظر با توجه به نرخ رشد شرکت لحاظ شد و نسبت PEG کمتر از یک می تواند بیانگر این اصل باشد که معاملگران ارزشمند بودن سهم را به درستی ارزیابی نکردند یا با توجه به رشد سود سهم نسبت به آینده سودآوری شرکت امیدوار نیستند. به همین صورت نسبت PEG بزرگتر از یک می تواند بیانگر این اصل باشد که شرکت بالاتر از ارزش ذاتی در حال معامله می باشد یا معامله گران نسبت به وضعیت سود آوری سهم بسیار امیدوار هستند.

خلاصه اینکه زير 1 قيمت ارزان،حدود 1 عادلانه و 1.5 يا بيشتر از آن گران بيان ميشود.

دسته بندي پرفسور چندلر براي بازارهاي کوچک ( همانند ايران) به شرح ذيل است:

• زير 0 (منفي) : قيمت فعلي قابل مناقشه نيست،قيما احتياج به اصلاح اساسي دارد.
• 0 تا 0.25: سهام زير قيمت ( ارزان ) معامله ميشود.
• 0.25تا 0.75 : قيمت سهام خوب است.
• 0.75 تا 1.25 : قيمت سهام عادلانه يا نسبتا عادلانه است ( با توجه به ارزش ذاتي صنعت)بالاتر از 1.25: سهام بالاتر از ارزش ذاتي معامله ميشود.

www.lotusinvestor.com

سود هر سهم چالش های محاسبه و فرصت های بهبود

سود خالص یا سطر آخر (Bottom line)، توجه عده کثیری از محققین و پژوهشگران حسابداری و علوم مالی را به خود معطوف کرده است . مقالات و بحث های بسیار زیادی پیرامون سود و سود هر سهم (EPS)[i] وجود دارد . عده ای ارتباط سود هر سهم (EPS) و سود پرداختی هر سهم(DPS)[ii] را با قیمت سهام بررسی می کنند. عده ای دیگر محتوای اطلاعاتی سود پیش بینی شده هر سهم شرکتها را مورد مطالعه قرار می دهند. بعضی نیز کیفیت EPS را مورد توجه قرار می دهند و بر روی طبقه بندی مجزای اقلام تشکیل دهنده آن تأکید می ورزند. گروهی دیگر بحث درجه نقد شوندگی سود هر سهم را بیان می کنند . گروهی خواستار محاسبه محافظه کارانه ترین سود هر سهم هستند .

سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد. سود هر سهم نشان دهنده سودی است که عاید هر سهم عادی می شود و اغلب برای ارزیابی سود آوری و ریسک مرتبط با سود و نیز قضاوت درخصوص قیمت سهام استفاده می شود. در بسیاری از کشورهای جهان، اهمیت این رقم به حدی است که آن را به عنوان یکی از معیارهای اساسی مؤثر در تعیین قیمت سهام می دانند و در مدلهای ارزشیابی سهام نیز به طور گسترده ای از آن استاده می شود.

در حال حاضر شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طبق بخشنامه های بورس ، ملزم به ارائه اطلاعات EPS واقعی و پیش بینی و افشاء تغییرات بعدی در پیش بینی ها می باشند، ولی استاندارد حسابداری خاصی درخصوص نحوه محاسبه و گزارش EPS وجود ندارد . فقط در استاندارد شماره یک ، محاسبه عایدی هر سهم بر مبنای تعداد سهام در تاریخ ترازنامه و افشای آن در صورت سود و زیان یا در یاددشت های توضیحی الزامی شده است . اخیرا سازمان حسابرسی ، تدوین پیش نویس استاندارد خاصی را در این زمینه آغاز نموده است که انتظار می رود بهبودی در گزارشگری مالی باشد.

در آمریکا بیانیه شماره ۱۲۸ هیئت استانداردهای حسابداری مالی[iii] و در سطح بین المللی استاندارد حسابداری[iv] شماره ۳۳ ، نحوه محاسبه و افشای سود هر سهم را مشخص می کنند . استاندارد بین المللی شماره ۳۳ در سال ۲۰۰۴ مورد تجدید نظر قرار گرفت . هیئت استانداردهای حسابداری مالی آمریکا (FASB) نیز در واکنش به طرح موضوعات جدیدی مانند ابزارهای مالی پیچیده و لزوم شفاف سازی هر چه بیشتر آثار محاسباتی این ابزارها ، در سود پایه هرسهم(BEPS)[v]و سود تقلیل یافته هر سهم(DEPS)[vi] و همچنین در جهت همگرایی[vii] با استانداردهای بین المللی، در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۵ پیش نویس پیشنهاد اصلاح بخشهایی از بیانیه شماره ۱۲۸ را منتشر کرد.

موضوع مطرح در این پیش نویس[viii] از آن جهت حائز اهمیت است که بحث های بسیار زیادی در مورد نحوه برخورد با برخی ابزارهای مالی مطرح می باشد ، مثل سهام قابل انتشار مشروط[ix]، ابزارهای مالی قابل تبدیل اجباری[x]، آپشن (اختیار معامله)[xi] و وارانت (اختیار خرید سهام)[xii] و قراردادهایی که در آینده ممکن است با وجه نقد یا سهام تسویه شوند[xiii] . در حقیقت نوعی احساس نیاز به ارائه رهنمودی عملی برای محاسبات سود پایه و تقلیل یافته هر سهم در صورت وجود ابزارهای فوق، در حرفه حسابداری پیش آمده است.

در این مقاله اهمیت EPS ، کاربردها و محدودیت های آن ، سابقه قانون مندی EPS و تلاش های انجام شده برای همگرایی بین المللی در استانداردهای حسابداری سود هر سهم مورد بحث قرار می گیرد تا تحلیلی جامع پیرامون این موضوع مهم شکل گیرد . در ادامه با نگاهی انتقادی پیش نویس اصلاحات پیشنهادی در استاندارد آمریکا مورد بررسی قرار می گیرد .

همچنین به دلیل لغو APB شماره ۱۵ و جایگزینی آن با SFAS شماره ۱۲۸ که انطباق زیادی با استاندارد بین المللی شماره ۳۳ دارد ، چگونگی محاسبه سود هر سهم بر اساس دو استاندرد مذکور تشریح شده است تا خلا اطلاعاتی مرتبط با روش های جدید محاسبه سود هر سهم رفع گردد . واقعیت این است که به دلیل عدم تجدید نظر در نشریه ۹۴ سازمان حسابرسی ، در بسیاری از دانشگاه های کشور هنوز APB منسوخ شده شماره ۱۵ تدریس می شود .

● اهمیت EPS و کاربردهای آن

سود منبع اصلی تأمین جریان نقد و زایش ثروت است. تعیین سطح سود که برای مقاصد تجزیه و تحلیل مالی مربوط باشد ، یک فرآیند تحلیلی پیچیده می باشد. با توجه به تفاوت ارقام سود شرکتهای مختلف و نیز تغییر ارقام سود یک شرکت در طی دوره های زمانی مختلف، مقایسه پذیری این ارقام تا حدودی مشکل می باشد. یکی از روش های استاندارد نمودن رقم سود ، تبدیل آن به یک مبلغ سود هر سهم می باشد. این اهمیت و حساسیت EPS باعث شده است که اولاً محاسبه و گزارش EPS واقعی و پیش بینی طبق قوانین بازار سرمایه بسیاری از کشورها الزامی گردد، ثانیاً مراجع تدوین استاندارد های حسابداری نیز الزامات معینی را جهت نحوه محاسبه و افشاء آن وضع نمایند تا سودمندی EPS را از طریق افزایش قابلیت مقایسه (بین شرکتها و طی دوره های مختلف) و کاهش صلاحدید مدیریت ارتقاء دهند.

براساس تحقیقات تجربی انجام شده در سایر کشورها، EPS استفاده های زیر را دارد :

۱) ارزیابی، تعیین و قضاوت درخصوص قیمت سهام. تحلیل گران مالی با ضرب EPS در رقم P/E درخصوص پایین یا بالا بودن قیمت سهام قضاوت می کنند. این دو رقم به طور گسترده در تصمیمات سرمایه گذاری استفاده می شود و حتی بورس اوراق بهادار نیز بر همین مبنا در خصوص معقول بودن قیمت، قضاوت می کند . به دلیل اهمیت EPS، ضروری است رویکردی یکنواخت برای محاسبه آن وجود داشته باشد.

۲) پیش بینی EPS های آینده و نرخ رشد آن ، بر قیمت سهام تأثیر دارد. سهامداران و تحلیل گران ، EPS های گزارش شده را برای بر آورد EPS های آینده و برآورد نرخ رشد آتی به کار می برند و در واقع توان زایش ثروت شرکت را ارزیابی می کنند.

۳) ارزیابی پوشش سود نقدی و توانایی پرداخت سود سهام. یکی از معیارهای قضاوت درخصوص توان پرداخت سود سهام در زمان حال و آینده، مبلغ EPS می باشد. اگر چه سایر ملاحظات مالی و سرمایه گذاری ، در تعیین خط مشی تقسیم سود مؤثر است ولی مسلم است که بدون وجود سود، امکان پرداخت سود سهام نمی باشد.

۴) قضاوت درخصوص وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و نیز ترسیم تصویری از آینده. رقم EPS نسبت به بازدهی نقدی (سود سهام) مبنای قابل قبول تری برای مقایسه عملکرد شرکت و مدیریت می باشد. اگر چه جریان های نقدی عامل مهم در ارزیابی ارزش شرکت است ، ولی اعتقاد بر این است که EPS معیار بهتری برای مقایسه عملکرد شرکت طی سالهای مختلف و نیز با رقبا می باشد.

۵) برآورد قدرت سودآوری و ارزیابی سطح و روند سود. بهترین برآورد ممکن از متوسط سود یک شرکت که انتظار حفظ و یا تکرار آن با درجه ای از نظم در یک محدوده زمانی آتی می رود را قدرت سودآوری می گویند. بیشتر مدلهای ارزیابی به نحوی قدرت سودآوری را از طریق یک عامل یا ضریب که هزینه سرمایه و نیز ریسک و بازده های مورد انتظار آتی را در بر می گیرد، سرمایه ای می کنند. EPS در صورتی برای ارزیابی قدرت سودآوری مناسب است که با تأکید بر اقلام مستمر سود و زیان محاسبه شده باشد. تحلیل گران بر شناسایی اجزائی از جریان درآمد و هزینه تمرکز می کنند که با ثبات و قابل پیش بینی باشند.

۶) نسبت P/E (قیمت به سود) یکی از خلاصه های مهم مالی است که براساس سود هر سهم محاسبه می شود و دوره مورد انتظار برگشت سرمایه گذاری را نشان می دهد و معکوس آن را نیز نرخ بازده مورد توقع حسابداری را نشان می دهد .

● محدودیت های EPS

تأکید شده است که کاربران اطلاعات مالی صرفاً بر یک رقم، EPS، تمرکز ننموده و از سایر اطلاعات نیز در مدل های تصمیم گیریشان استفاده نمایند. با این وجود حتی در استفاده از EPS به همراه سایر اطلاعات نیز باید به محدودیت هایی که در اندازه گیری آن وجود دارد، توجه شود. محدودیت های EPS به شرح زیر است :

۱) EPS مبتنی بر سود تاریخی است. مدیریت ممکن است در گذشته تصمیماتی گرفته باشد که سود جاری را افزایش دهد، ولی در آینده رشد سود کاهش یابد. بنابراین رشد EPS نمی تواند پیش بینی کننده قابل اتکایی برای نرخ رشد آتی باشد. به عبارت دیگر به کیفیت سود نیز باید توجه شود.

۲) EPS بدون توجه به تورم محاسبه می شود. نرخ رشد واقعی EPSممکن است متفاوت از نرخ رشد اسمی آن باشد.

۳) EPS متأثر از انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات توسط مدیریت است و این امر بر مقایسه بین شرکتها تأثیر می گذارد.

۴) با توجه به این که تغییر پذیری سود، نشانه ای از ریسک شرکت می باشد و باعث نوسان قیمت بازار سهام می گردد، مدیران تمایل به هموارسازی سود از طریق انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات دارند. بنابراین EPS ممکن است متأثر از صلاحدید مدیران باشد.

۵) EPS متأثر از ساختار سرمایه است. مثلاً تغییرات در تعداد سهام ناشی از صدور سهام جایزه (سود سهمی) بر مبلغ EPS دوره های جاری و گذشته تأثیر می گذارد و این مسئله مقایسه بین شرکتها را مشکل می نماید.

● سابقه قانون مندی EPS

EPS به عنوان یکی از خلاصه های مالی مهم از مدت ها قبل توسط تحلیل گران مالی و نیز سرمایه گذاران تهیه و استفاده می شده است. در آوریل ۱۹۵۸ کمیته روش های حسابداری در آمریکا با انتشار ARB [xiv] شماره ۴۹ تحت عنوان سود هر سهم شرکتهایی که سهام آنها توسط عموم معامله می شد را ملزم به افشای اطلاعات سود هر سهم نمود. در دسامبر ۱۹۶۶ نظریه APB[xv] شماره ۹ هیئت اصول حسابداری ، تحت عنوان گزارش نتایج عملیات جایگزین استاندارد قبلی شد و هیئت ارائه سود هر سهم در متن صورت سود و زیان را الزامی نمود. در اواسط دهه ۱۹۶۰ که موج ادغام ها با استفاده گسترده از اوراق بهادار قابل تبدیل، به عنوان یکی از ابزارهای تأمین مالی شدت یافت ، توجه تحلیل گران و حسابداران به مخرج کسر EPS یعنی تعداد سهام عادی که سود بر آن تقسیم می شود، جلب شد . مشخص گردید که رویه رایج فقط تعداد سهام در جریان را در نظر گرفته و توجهی به اثرات تقلیل دهندگی ذاتی اوراق بهادار قابل تبدیل نداشت و این مسئله اغلب منجر به ارائه بیش از واقع EPS می گردید.مدیران شرکتهای جذب و ادغام کننده دریافتند که امکان خرید سود یک شرکت از طریق واگذاری اوراق بهادار قابل تبدیل کم بازده که در واقع بیانگر منافع مالکیت انتقالی به آینده است، وجود دارد. چنین رشدی در سود باعث افزایش ارزش سهام می شد.

انتقاد از روش محاسبه EPS باعث شد هیئت اصول حسابداری در مه ۱۹۶۹ نظریه APB شماره ۱۵ تحت عنوان «سود هر سهم» را منتشر نماید. این استاندارد ضوابط پیچیده ای جهت محاسبه EPS وضع نمود.پیچیدگی روش های محاسبه به گونه ای بود که هیئت تا سال ۱۹۷۱ بالغ بر ۱۰۲ بیانیه تفسیری در مورد آن منتشر نمود. طبق استاندارد جدید ، برای شرکتهای بدون اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام، یک رقم EPS پایه و برای شرکتها با اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام (شرکتها با ساختار سرمایه پیچیده) دو رقم سود اولیه(PEPS)[xvi] و کاملاً تقلیل یافته(FDEPS)[xvii] هرسهم ، بایستی محاسبه و در متن سود و زیان افشاء می شد. این نحوه محاسبه و افشاء تا سال ۱۹۹۷ پا بر جا بود.

در فوریه ۱۹۹۷ هیئت استانداردهای حسابداری مالی بیانیه شماره ۱۲۸ را تحت عنوان «سود هر سهم» منتشر نمود که جایگزین نظریه شماره ۱۵ APB شد. این استاندارد روش های محاسبه سود هر سهم را تا حد زیادی ساده نمود و محاسبه سود پایه هر سهم (BEPS) و سود تقلیل یافته هر سهم (DEPS) را به ترتیب جایگزین محاسبه سود اولیه هر سهم (PEPS) و سود کاملاً تقلیل یافته هر سهم (FDEPS) نمود.

در انگلستان نیز SSAP [xviii] شماره ۳ تحت عنوان «سود هر سهم» در فوریه ۱۹۷۲ منتشر شد و شرکتهایی که سهام آنها به صورت عمومی مبادله می گردید را ملزم به تهیه و ارائه EPS نمود. در آگوست ۱۹۹۰ ، FRS[xix] شماره ۳ تحت عنوان «گزارشگری عملکرد مالی» منتشر شد که تجدید نظری نیز در استاندارد قبلی محسوب می شد. در اکتبر ۱۹۹۸ FRS شماره ۱۴ تحت عنوان «سود هر سهم» منتشر شد. انتشار استاندارد جدید در راستای یکنواخت کردن روش های محاسبه EPS در سطح بین المللی و متعاقب انتشار استاندارد بین المللی شماره ۳۳ در ژانویه ۱۹۹۷ می باشد.

در ایران شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، ملزم به ارائه پیش بینی سود هر سهم[xx] به بازار می باشند. در حال حاضر اجزای پیش بینی شامل سود عملیاتی، سایر درآمدها و هزینه ها و اطلاعات مقایسه ای نیز ارائه می گردد. مطابق مقررات بورس تهران ، شرکت ها باید حداقل ۵ بار در سال (قبل از شروع سال مالی، براساس عملکرد ۳ ماهه اول، ۶ ماهه، ۹ ماهه و ۱۲ ماهه) پیش بینی خود را اعلام نمایند. مسئولین بورس بارها نارضایتی خود را از تأخیر در ارائه اطلاعات سود هر سهم، عدم شفافیت پیش بینی ها، تأخیر در اعلام دلایل تعدیل پیش بینی سود هر سهم، غیرواقعی بودن پیش بینی های اعلام شده و عدم وجود ابزار مناسب جهت برخورد با این نوع بی انظباطی ها اعلام نموده اند ( بیدختی ، ۱۳۸۰).

در ایران قابلیت اتکاء اطلاعات ارائه شده به دلیل رویه های متفاوت ارائه اطلاعات (جسورانه، محافظه کارانه و واقع گرایانه) باید توسط سهامداران بررسی و با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد.پیش بینی EPS از محورهای مهم تصمیم گیری در مورد وضعیت شرکت می باشد و برای قیمت گذاری سهام، از اطلاعات EPS استفاده زیادی صورت می گیرد. در بسیاری از گزارش های مالی ، اطلاعات EPS در متن صورتهای مالی و یا در یادداشت های پیوست افشاء نمی شود .

● ضرورت قانون مندی افشای اطلاعات

بسیاری از استدلال های ارائه شده درخصوص قانونمندی افشاء اطلاعات توسط شرکتها بر این موضوع تأکید دارد که سرمایه گذاران و بازار سهام به طور کلی، توانایی تشخیص شرکتهای کارا از شرکتهای کمتر کارا را ندارد. بعضی از دلایل ارائه شده برای این ناتوانی در تشخیص به شرح زیر می باشد :

۱) کنترل انحصاری اطلاعات توسط مدیریت. اغلب ادعا می شود که مدیران بر منابع اطلاعات کنترل داشته و قادرند به روش ها و مقادیر مختلف اطلاعات را ارائه و قیمت های سهام را دستکاری نمایند. وضع مقرراتی که افشای اطلاعات را اجباری نماید منجر به بهبود توانایی بازار در ایجاد تمایز بین شرکتها در تخصیص بهتر منابع می شود.

۲) جزمی گری (دگماتیسم)[xxi]. طبق فرضیه جزمی گری، سرمایه گذاران صرف نظر از روش های حسابداری متفاوت مورد استفاده برای محاسبه سود، ارقام سود را به نحو مشابهی تفسیر می کنند. یک تعبیر از فرضیه جزمی گری این است که سرمایه گذاران به دلیل این که تعدیل ارقام سود متضمن هزینه است، بین روش های مختلف محاسبه سود تمایز قائل نمی شوند. یک تعبیر دیگر از فرضیه این است که سرمایه گذاران غیرمعقول عمل می کنند هر چند که در اقتصاد فرض می شود که افراد منطقی عمل می کنند.

۳) تنوع روش ها. یکی از دلایل دیگر ناتوانی بازار در فرق گذاری بین شرکتهای کارا و کمتر کارا تنوع روش هاست. فرض می شود به دلیل غیر حرفه ای بودن بسیاری از سرمایه گذاران، آنها قادر به درک روش های متفاوت و تمایز بین آنها نمی باشند. استدلال می شود که وضع مقررات افشا و ایجاد یکنواختی باعث افزایش رفاه اجتماعی (از طریق کاهش هزینه های افشاء و استفاده از اطلاعات) می گردد.

۴) فقدان عینیت. طبق رویه ی جاری، روش های مختلف حسابداری منجر به ارقام متفاوت درخصوص واقعیت های مشابه می گردد. دلیل این امر آزادی عمل حسابداران در انتخاب روش های مختلف می باشد. وضع مقررات باعث ایجاد یکنواختی می گردد و اطلاعات انعکاسی از واقعیت خواهد بود.

استدلال های ارائه شده درخصوص ضرورت قانونمندی افشای اطلاعات حسابداری تا حد زیادی در مورد وضعیت فعلی محاسبه و گزارش EPS صادق است.

دکتر علی رحمانی

(مدرس دانشگاه علامه طباطبایی)

(دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی)

[i] Earning Per Share

[ii] Dividend Per Share

[iii] Financial Accounting Standards Board

[iv] International Accounting Standard

[v] Basic Earning Per Share

[vi] Diluted Earning Per Share

[viii] Exposure Draft

[ix][ix] Contingently issuable share

[x] Mandatorily convertible instruments

(تفاوت اصلی اختیار معامله (option) با اختیار خرید سهام (warrant) این است که اختیار معامله به طور گسترده در بازارهای مالی به عنوان یک ابزار مصون سازی استفاده می شود و صادر کننده آن لزوما شرکت صادر کننده سهام نیست . ولی در مورد اختیار خرید سهام ، در صورت اعمال ، شرکت صادر کننده آن ملزم به انتشار سهام خود می باشد . )