استراتژی های اختیار معامله

هزینه معامله ای در هنگام خرید آپشن وجود ندارد

استراتژی در قرارداد اختیار معامله به چه معناست؟

استراتژی عبارت است از خرید یا فروش هم‌زمان چند اختیار معامله با هم یا به‌همراه سهم پایه موضوع قرارداد، جهت پوشش ریسک، سودآوری بیشتر یا متنوع کردن سبد سرمایه‌گذاری.

از انواع مختلف استراتژی‌ها در معاملات اختیار معامله، می‌توان به استراتژی‌های ترکیبی متقارن اشاره کرد که شامل ترکیب‌های مختلف هر دو قرارداد اختیار خرید و قرارداد اختیار فروش صادره بر یک سهام خاص است.

از متداول‌ترین استراتژی‌های ترکیبی متقارن، «استرادل» است. این استراتژی، بر دو نوع است: «استرادل خرید» و «استرادل فروش». استرادل خرید، خرید قرارداد اختیار خرید و قرارداد اختیار فروش یک دارایی را با قیمت توافقی و تاریخ انقضای یکسان را در برمی‌گیرد. به‌طورکلی استراتژی استرادل، طبیعی‌ترین و مناسب‌ترین استراتژی به هنگام پیش‌بینی نوسان شدید در قیمت‌ها است.

اگر قیمت دارایی در تاریخ انقضاء به قیمت توافقی قرارداد‌ها نزدیک باشد، استراتژی متقارن به زیان منجر می‌شود. اگر قیمت دارایی، نوسان شدیدی در اطراف قیمت توافقی (کاهش یا افزایش) داشته باشد، سرمایه‌گذار سود قابل‌توجهی به دست می‌آورد.

استراتژی استرادل زمانی مناسب است که سرمایه‌گذار انتظار دارد قیمت دارایی نوسان زیادی داشته باشد، اما جهت نوسان (کاهش یا افزایش) را نمی‌داند. سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که پیش‌بینی می‌کند قیمت یک دارایی که در حال حاضر ۶۹ ریال است، در سه ماه بعد با نوسان زیادی مواجه خواهد شد. سرمایه‌گذار با خرید یک قرارداد اختیار خرید و یک قرارداد اختیار فروش با قیمت توافقی ۷۰ ریال و با تاریخ انقضای سه ماه بعد، از استراتژی استرادل استفاده می‌کند.

استراتژی استرادل، طبیعی‌ترین و مناسب‌ترین استراتژی به هنگام پیش‌بینی نوسان شدید در قیمت‌ها است.

فرض کنید هزینه قرارداد اختیار خرید چهار ریال و هزینه قرارداد اختیار فروش سه ریال باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه مورد نیاز هفت ریال است. اگر در تاریخ انقضا، قیمت دارایی در ۶۹ ریال ثابت مانده است، هزینه این استراتژی ۶ ریال است، چون قرارداد اختیار خرید بی‌ارزش است، ولی قرارداد اختیار فروش یک ریال ارزش دارد و این‌یک ریال از هزینه اولیه کم می‌شود.

اگر قیمت دارایی به ۷۰ ریال افزایش یابد، زیان استراتژی هفت ریال است، این حداکثر زیانی است که متوجه سرمایه‌گذار است. اگر قیمت به ۹۰ ریال افزایش یابد، سود سرمایه‌گذار ۱۳ ریال و اگر قیمت به ۵۵ ریال کاهش یابد، سود او هشت ریال است.

استراتژی استرادل فروش، از طریق فروش اختیار خرید و اختیار فروش با قیمت توافقی و تاریخ پایان مهلت یکسان صورت می‌گیرد. البته این استراتژی دارای ریسک بالایی است. چنانچه قیمت سهام در تاریخ انقضاء، نزدیک قیمت توافقی باشد، منجر به سودآوری قابل‌توجهی می‌شود. اما چنانچه این دو قیمت باهم تفاوت زیادی داشته باشند، مقدار زیان نامحدود خواهد بود.

اختیار معامله

بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE)، به عنوان اولین بورس اختیار معامله در سال ۱۹۷۳ تاسیس شد که در اولین روز معاملات خود معادل ۲۶ آوریل ۱۹۷۳م، تنها تعداد ۹۱۱ قرارداد بر روی ۱۶ سهم مبادله شد.

سپس چندین سهام دیگر و تقریبا تمام بورس های قرارداد های آتی (Futures) اقدام به استفاده از ابزار اختیار معامله نمودند.

بورس شیکاگو، تا کنون رتبه اول حجم مبادلات را دارد که معامله گران استقبال شکوهمندی از آن در سال ۲۰۰۶ داشتند که به مبادله بیش از ۶۷۰ میلیون قرارداد اختیار معامله منجر شد که ارزش آن بیش از ۱۵ تریلیون دلار و با رشد ۴۴ درصد بود که رکورد تاریخی آن ثبت گردید.

در آغاز این نوع فعالیت ها، میزان استقبال از این اوراق با ترس مبهمی رو به رو بود اما پس از مدتی با بالا رفتن تقاضا برای سرمایه گذاری با استفاده از این اوراق، حجم مبادلات آنها افزایش یافت.

این موضوع باعث شد که میزان پاسخ گویی اختیار معامله نه تنها بر روی سهام بلکه بر روی کالا ها و انواع ارز و حتی بیش از ۹۰ شاخص مهم از جمله شاخص های NASDAQ و S&P 500 تاثیر گذار باشد.

اختیار معامله:

اختیار معامله (Option) به قراردادی دو طرفه گفته می شود که بین خریدار و فروشنده است و بر اساس آن خریدار قرارداد، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. این حق فقط اختیار می باشد و الزام و تعهدی برای آن وجود ندارد.

بر همین اساس، دو طرف توافق می کنند که در آینده معامله ای صورت گیرد. در این معامله خریدار “اختیار معامله”، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید و یا فروش دارایی موضوع قرارداد را در زمانی مشخص با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می آورد.

انواع اختیار معامله از نظر نوع قرارداد:

این اوراق از نظر نوع قرارداد به دو نوع زیر تعریف شده اند.

انواع اختیار معامله از نظر نحوه اعمال:

از نظر نحوه اعمال نیز به دو نوع زیر تقسیم می شوند.

• آمریکایی: در هر زمان تا زمان سررسید قابل اجراست.
• اروپایی: فقط در تاریخ انقضا قابل اجراست.

اختیار خرید (Call Option):

قرارداد های خرید که به آپشن خرید معروفند این حق را به خریدار می دهند که سهام مورد نظر خود را خریداری نمایند که در قیمت های مختلفی وجود دارند و به قیمت سهام وابسته می باشند.

تاریخ انقضای آپشن می تواند از ۱ ماه تا حتی بیشتر از ۱ سال باشد که با توجه به بازار ممکن است خریداری گردد و یا فروخته شود.

مبلغ مورد نظر برای آپشن، حداکثر ریسکی می باشد که یک خریدار آن را متحمل می شود و زمانی که قیمت سهام مورد نظر به یک استراتژی های اختیار معامله آپشن خرید، بالاتر از قیمت اعمال می رسد، این آپشن سود آور می باشد. در این زمان می توان اختیار خرید را اجرا نمود یا آن را با فروش یک خرید با قیمت اعمال و تاریخ انقضای مشابه جبران کرد.

در واقع با اجرا کردن یک اختیار خرید می توان ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن از سهام مربوطه با قیمت سهام بازار، سودی برابر با اختلاف میان دو قیمت به دست آورد.

اگر آپشن خرید، فروخته شود، فروشنده حق خریداری سهام مربوطه را با قیمت اعمال به دارنده آپشن واگذار می کند که با فروش آپشن خرید، مبلغ آپشن به عنوان سود محدود به حساب معاملاتی واریز می شود.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله صکوک را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

اختیار فروش:

اختیار فروش (Put Option)، این حق را به خریدار می دهد که سهم مورد نظر خود را با قیمت اعمال و تا سومین جمعه از ماه انقضا به فروش برساند.

همانند آپشن­ های خرید، آپشن های فروش نیز در قیمت های اعمال متفاوت بسته به قیمت سهام مربوطه و با تاریخ های انقضای مختلف در بازار موجود می باشند.

نکته: تاریخ انقضای آن همانند تاریخ انقضای اختیار خرید می باشد.

اگر آپشن فروش، خریداری شود، خریدار آن می تواند سهام مربوطه را با قیمت مشخص شده و در تاریخ مشخص بفروشد. مبلغ پرداختی برای این آپشن ها نهایت ریسکی می باشد که اختیار فروش متحمل می گردد.

سودآوری سهام پس از سقوط قیمت در آپشن فروش:

با سقوط قیمت سهام، آپشن فروش می تواند از دو طریق زیر سود آوری داشته باشد.

روش اول:

با اجرا کردن یک آپشن فروش، می توان ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن به فروش رساند که سهام با قیمت بالا تر بازار فروخته شده و سپس برای خارج شدن از معامله، سهام با قیمت پایین تر خریده می شود.

روش دوم:

این روش جبران کردن آپشن است یعنی با سقوط قیمت سهام، مبلغ آپشن افزایش خواهد یافت و سپس با دریافت سود می تواند به فروش برود.

نحوه استفاده از اختیار معامله ها:

آپشن ها را می توان از راه های مختلفی مورد استفاده قرار داد که به منظور کسب سود از بازار ها می باشد. اصلی ترین استراتژی در استفاده از اختیار خرید و فروش، کسب سود از سرمایه های اندک می باشد که در روند بازار پیش می روند.

این آپشن ها می توانند به عنوان بیمه برای سناریو های مختلف معاملاتی به کار بروند که قابلیت های چندگانه ای دارند و تاثیر نسبتا زیادی در میزان سوددهی می گذارند.

همچنین اختیار معامله ها می توانند برای حفظ از سقوط قیمت سهم مورد نظر موثر باشند و می توان آنها را اعمال نمود یا استفاده نکرد. در واقع آپشن باعث می شود یک سهم در قیمت پایین خریداری شود و در قیمت بالا به فروش رسد.

قیمت­ گذاری اختیار معامله اوراق بهادار:

سه مدل برای محاسبه ارزش اختیار معامله اوراق بهادار وجود دارد. این سه مدل شامل موارد زیر می باشند که هر کدام از آنها دارای مفروضات جداگانه ای هستند و در ادامه شرح داده می شوند.

• مدل توزیع احتمال یکنواخت قیمت سهم
• مدل توزیع دو جمله ای قیمت سهم
• مدل توزیع نرمال لگاریتمی (مدل بلک شولز)

مدل توزیع احتمال یکنواخت قیمت سهام:

در این مدل دو فرض را مورد توجه قرار می گیرد.

• فرض اول: سرمایه گذاران نسبت به ریسک بی تفاوت می باشند.
• فرض دوم: احتمال مساوی برای قیمت سهم بین دو حد در تاریخ انقضا وجود دارد. این روش ساده ترین روش محاسبه ارزش اختیار معامله اوراق بهادار می باشد.

بنابراین می توان گفت که اگر فرض شود سودی در طی سال پرداخت نمی گردد و این اختیار پس از یک سال منقضی شود، در نتیجه توزیع احتمال برای قیمت سهم در پایان سال و با توجه به مفروضات بالا به شکل مستطیل می باشد و برای قیمت سهم بین حد بالا و پایین دارای احتمال مساوی می باشد.

بر اساس فرض بی تفاوتی در ریسک برای سرمایه گذاران، ارزش بازاری سهم در ابتدای سال برابر با ارزش تنزیل یافته سهم در پایان سال و بر مبنای نرخ بازده بدون ریسک می باشد.

اگر فرض شود که توزیع احتمال قیمت سهم یکنواخت می باشد، پس ارزش سهم را به صورت زیر قابل محاسبه خواهد بود:

مدل توزیع احتمال یکنواخت قیمت سهام

فروض مدل Black-Scholes:

این آپشن از نوع اروپایی است و تنها در زمان انقضای آن قابل اجرا است. در مدت دوره زمانی این آپشن هیچ سود سهامی پرداخت نمی شود.

هزینه معامله ای در هنگام خرید آپشن وجود ندارد

نرخ ریسک پذیری و نوسان دارایی پایه شناخته شده و ثابت است

بازده دارایی های پایه به صورت نرمال توزیع می شود

فواید اختیار معامله:

یکی از فواید مهم آپشن ها، تطبیق پذیر بودن و توانایی آنها در برقراری ارتباط با دارایی های سنتی‌ مانند سهام شخصی می باشد که این ویژگی به سهامدار این امکان را می دهد که موقعیت خود را بر اساس شرایطی که ممکن است در بازار اتفاق بیفتد، تطبیق داده و یا تنظیم نماید.

در واقع آپشن ها، اوراق بهادار خیلی پیچیده ای هستند و اگر درست از آنها استفاده نشود ممکن است ریسک بالایی داشته باشند.

به همین دلیل است که وقتی اختیار معامله را خرید و فروش می کنیم، معمولا با جمله ای مثل این مواجه می شویم:

“اختیارات شامل ریسک ها هم می شوند و برای هرکسی مناسب نیستند. اگر توان ریسک بالا دارید، سرمایه گذاری کنید.”

نکته: اختیار معامله ها (آپشن ها) به گروه بزرگ تری از اوراق بهادار به نام اوراق بهادار مشتقه تعلق دارد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق قرضه را به شما پیشنهاد می کنیم.

استراتژی های اختیار معامله

کتاب اوراق مشتقه و استراتژی های معاملاتی اختیار معامله به زبان ساده سهیلی نیا

هوشنگ سهیلی‌نیا

نگاه دانش

تعداد صفحات:

104‌ صفحه

در صورت وجود هرگونه سوال در مورد نحوه خرید و ارسال سفارشات میتوانید سوالات متداول را مطالعه بفرمایید.

تضمین سلامت کالا

پشتیبانی آنلاین و سریع

ارسال سریع به سراسر کشور

پرداخت امن و مطمئن

مشخصات کتاب

موضوع:

بورس سرمایه گذاری

نگاه دانش

هوشنگ سهیلی‌نیا

نوبت چاپ:

سال چاپ:

تعداد صفحات:

وزیری

نوع جلد:

شومیز

9789641575184

نقد و بررسی‌ها

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “کتاب اوراق مشتقه و استراتژی های معاملاتی اختیار معامله به زبان ساده سهیلی نیا” لغو پاسخ

کتاب‌های مرتبط

محصولات مرتبط

کتاب استراتژیست تالیف محمد شعبانی نیما آزادی

کتاب رکن سوم بازار تالیف محمد شعبانی نیما آزادی

کتاب رموز ایچیموکو اثر کاوه مهدی حسین آبادی

کتاب اصول و مبانی پرایس اکشن جلد 1 تالیف گالن وودز ترجمه ریحانه نظام آبادی

• تهران - میدان انقلاب
• 09162028253
• [email protected]
• در اینستاگرام همراه ما باشید

فروشگاه کتاب آنلاین بورس باز

بورس باز کاملترین استراتژی های اختیار معامله مرجع کتاب های بورس و بازار سرمایه، مدیریت و کسب و کار

فروشگاه کتاب آنلاین بورس باز

بورس باز کاملترین مرجع کتاب های بورس و بازار سرمایه،مدیریت و کسب و کار

• تهران - میدان انقلاب
• 09373882629
• [email protected]
• در اینستاگرام همراه ما باشید

کتاب اوراق مشتقه و استراتژی های معاملاتی اختیار معامله به زبان ساده سهیلی نیا

تیم پشتیبانی بورس باز اینجا هستند تا به سوالات شما پاسخ دهند و یا در هر مرحله از خرید شما را راهنمایی کنند.

چگونه ریسک های آپشن را به فرصت تبدیل کنیم

اگر شما می خواهید یک درآمد منظم از معاملات روی اختیار خرید داشته باشید، باید رهیافت و نگرش خود را با ذهنیت یک بازرگان و صاحب کسب و کار موفق مطابقت دهید، شما باید با مدل SOWT به تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید خود بپردازید.؛ این یادداشت سعی دارد در درجه اول به جنبه ضعف ها و تهدیدها اشاره کند.

به گزارش«پایگاه خبری بورس کالای ایران»، هر کسب و کار جسورانه و مخاطره آمیز همیشه با ریسک همراه است و معامله قراردادهای اختیار معامله از این امر مستثنی نیستند. شناخت این ریسک ها برای موفقیت معاملات حیاتی اند. در واقع، ورود به دنیای معاملات اختیار معامله بی باکانه و بدون اطلاع و آگاهی از اینکه شما با چه اصول و سازوکارهایی مواجه هستید مثل آن است که در کسب و کاری درگیر شوید بدون آنکه یک استراتژی یا حس جهت یابی، برای آنکه بدانید به کجا میرود، برای آن داشته باشید .

اگر شما می خواهید یک درآمد منظم از معاملات روی اختیار خرید داشته باشید، باید رهیافت و نگرش خود را با ذهنیت یک بازرگان و صاحب کسب و کار موفق مطابقت دهید، شما باید با مدل SOWT به تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید خود بپردازید.؛ این یادداشت سعی دارد در درجه اول به جنبه ضعف ها و تهدیدها اشاره نماید .

دکتر احمد یزدان پناه
اقتصاددان

دشمن شماره 1: زوال ارزش اختیار معامله در طی زمان (Time Decay)

قراردادهای اختیار معامله برخلاف بسیاری از ابزارهای مالی مشتقه دیگر با گذشت زمان ارزش آنها تحلیل می رود. در طول 30 روز باقیمانده به عمر قراردادهای اختیار معامله ارزش آنها با سرعت بیشتر و با نرخ تصاعدی نسبت به بقیه عمر آنها کاهش ارزش پیدا می کند. شما نیازمند آن هستید که که بخوبی از این مهم آگاه و مطلع باشید؛ این کاهش بارزترین ریسک معاملات اختیار معامله وقتی آنها را برای بهره مندی از مزایای آنها بکار می برید و از آنها در استراتژی های معاملات اختیار معامله خود استفاده می کنید، به حساب می آیند .

اگر شما دشمن خود را بشناسید و بدانید چه کسی است، نه تنها می توانید از راه های اشتباه و خطرناک در برخورد با او اجتناب کنید؛ البته ، دانایی این توانایی را به شما می بخشد نه بی باکی. در دنیای معاملات اختیار معامله با بکارگیری علم و هنر در کاربرد آنها می توانید این دشمن را به بهترین دوست خود تبدیل نمایید .

یکی از بزرگترین مزایای معاملات اختیار معامله آن است که شما نه تنها به «خرید» قراردادهای اختیار معامله می پردازید، بلکه می توانید از هیچ چیز یک قرارداد جدید خلق کنید و آن را برای «فروش» به بازار عرضه کنید. بیشترین ریسک معاملات قراردادهای اختیار معامله متوجه آنهایی می¬شود که در اختیار معامله وضعیت خرید (go long) دارند، به خاطر آنکه در معرض زوال زمانی (Time Decay) ارزش آن قراردادها، قرار دارند .

اگر شما قراردادهای اختیار معامله با این نیت و امید خریداری می کنید که آن را برای کسب سود بفروشید، نیازمند آن هستید که با اطمینان احساس کنید که دارایی پایه یا مورد نظر (underling) آن قرارداد ( مثل طلا، نفت، ذرت، . یک قرارداد آتی ) با سرعت قابل قبولی در جهت مساعد و مطلوب منافع شما نوسان پیدا می کند. راه هایی وجود دارند که می توان این ریسک را حداقل سازی نمود؛ مثل خرید اختیار معامله هایی که در شرایط deep- in- the- momy هستند چرا که در آنها بیشترین قسمت ارزش متعلق به «ارزش ذاتی» و فقط بخش کوچکی از ارزش آنها، متعلق به «ارزش زمانی» است. گزینه دیگر خرید قراردادهای اختیار معامله با زمان باقیمانده بلند مدت، تا تاریخ انقضا است. یعنی وقتی حداقل 90 روز به تاریخ انقضای آنها مانده باشد. این امر زمان بیشتری در اختیار شما قرار می دهد، تا درست عمل کنید. مشروط استراتژی های اختیار معامله بر اینکه آن قراردادها در شرایط in- the- money (ITM) قرار داشته باشند که اثر پذیر کمتری از «زوال زمانی» دارند .

وقتی دشمن شما دوست شما می شود

بنابراین چگونه شما می توانید از «زوال زمانی» یا کاهش ارزش اختیار معامله ها در طی زمان، برای خود مزیت بسازید و ریسک معاملات آن قراردادها حداقل سازی کنید. همان طور که قبلا اشاره شد شما می توانید به همان خوبی که آن قراردادها را می خرید آنها را بفروشید. این امر به شما اجازه و قدرت می دهد تا به معامله ای ترکیبی از موقعیت ها و وضعیت های خرید و فروش بپردازید و از این ترکیب از «زوال زمانی» آن قراردادها مزیت خلق کنید. در صنعت یا بازار اختیار معامله ها بطور متوسط که 85 درصد قراردادهای اختیار معامله بدون آنکه ارزشی داشته باشند، منقضی می شوند. این بدان معنی است که اگر شما فروشنده نهایی معامله هستید بطور متوسط ریسک شما از 85 درصد به 15 کاهش یافته است. تعدادی از استراتژی های معاملاتی اختیار معامله ها هستند که به صورت همراه با هم می توانند با کاهش ارزش زمانی آن قرارها مقابله کنند مثل " credit speads" ، اسپرد پروانه، . و اختیار خریدهای پوشش داده شده (covered calls)

معاملات بدون جهت گیری

ریسک دیگری که به معاملات اختیار معامله محدود نمی شوند، این است که برای کسب سود از این معاملات، شما باید قادر باشید سمت و سوی آتی بازار دارایی پایه یا مورد نظر آن قراردادها را پیش بینی کنید. جالب است بدانید در صنعت اختیار معامله ها، استراتژی های معاملاتی خاص مثل straddle یا خرید و فروش همزمان آن قراردادها و یا " option strangle " وجود دارند که بطور مؤثر هم در مورد خرید و هم در مورد فروش کارا عمل کنید .

در پایان، پیام این یادداشت آن است که اگر بدانید که از دامنه وسیع استراتژی های اختیار معامله کی و کجا و چگونه استفاده کنید ، با توجه به انعطاف پذیری بالای آن قراردادها، شما می توانید وضعیت خود را با نوسانات قیمت ها در بازار مطابقت دهید وهم سو نمایید و چون می توانید از موقعیت زیان ، وضع خود را به موقعیت سود ، بدل کنید لذا از ریسک آن قراردادها نهراسید.

اختیار معامله و کاربرد آن | انواع اختیار معامله کدامند؟

همانطور که می‌دانید، تورم و منابع مالی سرگردان تاثیرات منفی زیادی در اقتصاد کشور داشته است. راهکاری که برای مهار این مهم وجود دارد، ابزارهای مالی هستند. ابزارهای مالی و تنوعی که در آنها وجود دارد، می‌تواند در اقتصاد کشور بسیار تاثیرگذار باشد. اما متاسفانه، در ایران این ابزارها بسیار اندک است و با وجود ریسکی که در بازار سرمایه وجود دارد، شورای بورس اوراق بهادار تصمیم گرفت برای کاهش ریسک موجود، معاملات اوراق اختیار را تصویب کند. از آنجایی که، استفاده از این اوراق در بازار سرمایه بسیار اندک است و استفاده چندانی از این اوراق نمی‌شود، نیاز به فرهنگ‌سازی بین سهامداران دارد. در مقاله پیش رو، قصد داریم به عنوان یک سهامدار شما را با اوراق اختیار در بورس آشنا کنیم.

تاریخچه

قرارداد اختیار معامله از قرن‌ها پیش به عنوان معاملات آپشن نیز شناخته شده است. معاملات قرارداد اختیار معامله، اولین بار در یونان باستان (حق اختیار برداشت از باغ‌های زیتون) صورت گرفت. اولین شخصی که از قراردادهای اختیار معامله استفاده کرد، تالس، فیلسوف یونانی بود. پس از یونان، در سال 1973 در شیکاگو بورس اختیار معامله تاسیس شد. بنابراین، در شیکاگو فرم استانداردی که کلیه فعالیت‌های تجاری در ارتباط با این موضوع بود در قالب این فرم‌های استاندارد راه‌اندازی شد. به همین دلیل، در حال حاضر اکثر قراردادهای اختیار معامله در قالب این فرم‌های استاندارد قابل معامله است.

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله، قراردادی دو طرفه بین خریدار و فروشنده است.
بر اساس این قرارداد، خریدار حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمان مشخص خریداری کند. همینطور، فروشنده بر اساس این قرارداد حق دارد (نه الزام و تعهد) مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمان مشخص بفروشد.
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، خریدار یا فروشنده هیچ الزام و تعهدی در این قرارداد ندارد. به عبارتی، دارنده قرارداد در اعمال حق خود مختار است. نکته قابل توجه اینکه، در صورت درخواست خریدار برای لغو قرارداد، فروشنده ملزم به اجرای آن است. در صورتی که فروشنده از اجرای قرارداد امتناع کند، باید مبلغی تحت عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای یا کارگزار بورس قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند.

* اختیار معامله در دسته‌بندی اوراق بهادار مشتقه قرار دارد. در ادامه، به توضیح مختصری از اوراق مشتقه می‌پردازیم.

اوراق مشتقه

اوراقی که دارای ریسک بالا و به هم ریختن بازار می‌شوند را اوراق مشتقه می‌گویند.
مشتقه؛ به معنی وابستگی چیزی به چیز دیگر است. به عبارت دیگر، قیمت یک چیز به چیز دیگری وابسته است. به طور مثال؛ آبمیوه به میوه وابسته است و سس کچاپ به گوجه فرنگی وابسته است. بنابراین، آبمیوه و سس کچاپ مشتق از میوه و گوجه فرنگی هستند.
قراردادهای اختیار معامله نیز به این دلیل که ارزش آنها به ارزش دارایی‌های دیگر بستگی دارد، اوراق مشتقه می‌باشند. مثل: قرارداد سلف، پیمان‌های آتی و …
بهتر است قبل از اینکه سرمایه گذاری کنید یا قراردادهای اختیار معامله را بین خود و طرف مقابل منعقد کنید، به چگونگی استفاده شرکت‌ها از اختیار معامله بپردازید. همانطور که می‌دانید، امروزه بسیاری از شرکت‌های چند ملیتی از قراردادهای اختیار معامله استفاده می‌کنند.

انواع قراردادهای اختیار معامله

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، قرارداد اختیار معامله قراردادی بین خریدار و فروشنده است که در ازای پرداخت مبلغ معینی از طرف خریدار، منعقد می‌شود. با این حال، قرارداد اختیار معامله دستورالعمل‌های متفاوت (اوراق بهادار و . ) و انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

قرارداد اختیار معامله خرید

در قرارداد اختیار معامله خرید، کسی که دارنده اختیار خرید است حق خرید مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخص و دوره زمانی تعیین شده دارد.

قرارداد اختیار معامله فروش

قرارداد اختیار معامله فروش به این صورت است که، حقی را برای دارنده سهام یا کالا اعمال می‌کند. از این رو، دارنده حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمت توافقی بفروشد. در این حالت، خریدار به امید آن که قیمت کالا یا سهام افزایش پیدا می‌کند، آن را از فروشنده خریداری می‌کند. به طور کلی می توان گفت، قراردادهای اختیار معامله نوعی بیمه محسوب می شوند.

* برای درک بهتر اختیار معامله ، به مثال زیر توجه کنید؛

فرض کنید نماد فملی امروز 1000 تومان می‌باشد. شخص الف با بستن قرارداد 3 ماهه این سهم را خریداری می‌کند و بابت هر سهم 100 تومان استراتژی های اختیار معامله پرداخت می‌کند. (مبلغ 100 تومان بابت سررسید قرارداد اختیار معامله است.) حال، با گذشت 3 ماه قیمت سهم فملی 1700 تومان شده است. با احتساب پرداخت 100 تومان برای سررسید قرارداد اختیار معامله ، پرداختی شخص الف برای هر سهم فملی 110 تومان بوده است و سود این شخص به ازای هر سهم 600 تومان می‌باشد.
حال فرض کنید، به جای روند مثبت و رشدی که سهم فملی داشته، روند منفی و ریزشی در پیش گرفته باشد و طی این 3 ماه سهام فملی از 1000 تومان به 500 تومان رسیده است. در این صورت، شخص الف باید به خاطر قراردادی که 3 ماه پیش منعقد شده است، دوباره 110 تومان پرداخت کند. اما، چون سهام روند منفی و ریزشی داشته است، این شخص می‌تواند قرارداد اختیار معامله را فسخ کند و فقط همان مبلغ سررسید (100 تومان) را پرداخت کند.

چند نکته درباره قرارداد اختیار معامله فروش

• اولین نکته مهمی که باید به آن اشاره نمود، همان بیمه شدن سهم است. یعنی، شخص اگر در طول زمان مقرر، مقدار معین شده در قرارداد اختیار معامله فروش ضرر کند، در صورت افزایش ریزش سهام یا کالا، شخص همان مقدار مقرر را ضرر کرده است. (در مثال بالا این مسئله کاملا روشن است.)
• شخص علاوه بر مبلغی که به عنوان اجرت برای خریدن قرارداد اختیار معامله می‌پردازد، درصد ریزش سهام را نیز از دست خواهد داد.
• در صورت تمام شدن تاریخ انقضای قرارداد اختیار معامله ، این قرارداد هیچ گونه ارزشی نخواهد داشت.
• از مزایایی که قراردادهای اختیار معامله دارند می‌توان به قابل استفاده بودن آنها در همه انواع اوراق بهادار مالی از جمله؛ اوراق بهادار، ارز و .. اشاره کرد.

انواع قراردادهای اختیار معامله از نظر سبک اعمال

قراردادهای اختیار معامله از نظر سبک اعمال به سه دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه، هر کدام همراه با توضیحات آورده شده است.

قرارداد اختیار معامله اروپایی

قراردادهای اختیار معامله اروپایی فقط در زمان سررسید مقرر شده، اعمال می‌شوند. خریدار این نوع قراردادها قبل از زمان سررسید آن، نمی‌تواند از استراتژی های اختیار معامله آنها استفاده کند. در بورس کالای ایران معمولا، این نوع قراردادهای اختیار معامله استفاده می‌شود.

قرارداد اختیار معامله آمریکایی

قراردادهای اختیار معامله آمریکایی، در هر زمان قبل از زمان سررسید نیز قابل اعمال هستند. مثلا؛ قراردادی از این نوع برای مدت 10 ماه بسته شده است، اما این قرارداد بعد از 8 ماه قابل استفاده و اعمال است. بنابراین، می توان تفاوت عمده این نوع قرارداد را با قرارداد اختیار معامله اروپایی فقط در زمان اعمال آنها دانست.

قرارداد اختیار معامله برمودایی

قرارداد اختیار معامله برمودایی در واقع ترکیبی از قراردادهای اختیار معامله آمریکایی و اروپایی می‌باشد. به این صورت که، تاریخ‌هایی را از قبل یا برای قبل از سررسید مشخص کرده باشند.

تفاوت اختیار معامله و بازار آتی

• تعهد طرفین
• وجه تضمین
• پرداخت بین طرفین
• بروز رسانی حساب ها
• ریسک طرفین
• حداقل تغییر قیمت هر سفارش (Tick Price)
• اندازه قرارداد
• کارمزد معاملات
• حداکثر حجم هر سفارش
• حد نوسان قیمت
• ساعات معامله
• فرایند تحویل
• جریمه نکول
• نحوه سفارش دهی
• واریز و برداشت وجه
• کال مارجین
• میزان موجودی لازم
• برابری وجه تضمین اولیه در سررسیدها (نمادها)

* مثالی برای تفاوت اختیار معامله و بازار آتی؛

تصور کنید دارای یک برند زعفران هستید، در تلاش هستید که به خاطر جذب مشتری قیمت محصول خود را زیاد تغییر ندهید و دارای نوسان زیادی نباشد. در بازار سنتی اگر بخواهید نوسان قیمتی را از بین ببرید باید سرمایه زیادی داشته باشید و همینطور، جنس زیادی را انبار کنید. اما، در بازار آتی می‌توانید به قرارداد با تحویل 3 ماه آینده با 10 درصد ارزش کل، اجناس خود را با قیمت مشخص شده خریداری کنید. در این صورت می‌توان گفت، شما دغدغه قیمت زعفران را تا 3 ماه آینده ندارید.

✔️ تفاوت اصلی بازار آتی و اختیار معامله در این است که، شما اگر قرارداد آتی با سر رسید 3 ما آتی خریداری می‌کنید، باید در روز قرارداد، کالای مورد نظر را تحویل بگیرید. اما، در بازار اختیار معامله خریدار انتخاب می‌کند که در سر رسید، سهام خود را تحویل بگیرد یا خیر!

کاربردهای اختیار استراتژی های اختیار معامله معامله

کاربردی که قرارداد اختیار معامله دارد تطبیق‌پذیری آن جهت ارتباط برقرار نمودن با دارایی‌های سنتی است. اختیار معامله، شرایطی که ممکن است در بازار به وجود بیاید را تنظیم و کنترل می‌کند. به طور مثال؛ از اختیار معامله می‌توانیم نوعی سپر دفاعی نام ببریم. به دلیل سقوطی که در بازار بورس وجود دارد، با استفاده از اختیار معامله می‌توانیم تا حدودی این ریزش و ضرر را کاهش دهیم. گاهی نیز برای پیش‌بینی نمودن شرایط بازار می‌توان از آن استفاده کرد. به دلیل کاربردهایی که نام برده شد و همینطور، کاربردهای دیگری که دارد از اختیار معامله می‌توان به عنوان یک استراتژی بزرگ برای سرمایه گذاری یاد کرد. به طور کلی، افرادی که در بازارهای مالی به دنبال ریسک و ضرر کمتری هستند، می‌توانند از اختیار معامله جهت کاهش این ریسک و ضرر استفاده کنند.

مزایای اختیار معامله

• اهرم مالی
• کاهش ریسک
• کسب درآمد
• کسب سود از نوسان قیمت سهم
• استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی
• متنوع‌سازی سبد سرمایه گذاری

کلام آخر.

ممکن است یک شخص مبتدی که سرمایه چندانی ندارد، اختیار معامله را نوعی معجزه در بازارهای مالی بداند و جذب آن شود! به دلیل پرداخت مبلغ کمی به عنوان مبلغ قرارداد اختیار معامله، سود خوبی را به دست می‌آورد و در صورت متضرر شدن، درصد ناچیزی از سرمایه را دچار ضرر شده باشد. اما در حقیقت، قراردادهای اختیار معامله بر پایه پیش‌بینی آینده بازار توسط تحلیلگران به وجود آمده است و سرمایه گذاری در آنها هم آنچنان ساده نیست.
بهترین زمانی که شما می‌توانید از قرارداد اختیار معامله استفاده کنید، زمانی است که شما به درک خوبی از بازار بورس رسیده باشید. همینطور، یادگیری روش‌های انواع تحلیل را فرا گرفته باشید و بدون هیچگونه ترسی معاملات خود را انجام دهید.