مزایای فعالیت در بورس جهانی

سهام خزانه چیست؟

برای همه افرادی که در بازارهای مالی به فعالیت می‌پردازند، آشنایی با عبارات و اصطلاحات مربوط به بازار اهمیت دارد. مثلا شاخص کل، سهام شناور، درصد سهام حقوقی و… نمونه اصطلاحاتی هستند که در بازار بورس کاربرد فراوانی دارد اما برخی اصطلاحات هم وجود دارند که در بازار جهانی به کار برده می‌شوند. سهام خزانه، کال مارجین و لیکوئید نمونه آن هستند. در این مقاله قصد داریم به مفهوم عبارت «سهام خزانه» بپردازیم. اینکه سهام خزانه چیست؟ چه قوانین مشمول آن می‌شود؟ و وجود سهام خزانه چه مزایا و معایبی دارد؟

منظور از سهام خزانه چیست؟

منظور از سهام خزانه (Treasury stock)، بخشی از سهام ممتاز یک شرکت است که پس از عرضه در بازار، مجددا توسط خود شرکت خریداری می‌شود. با توجه به امکان سواستفاده‌های مالی، این کار تنها می‌تواند طبق قوانین خاصی انجام شود و البته هدف اصلی از عرضه و خرید «سهام خزانه»، استفاده از آن جهت تحقق اهداف شرکت و تضمین نقدشوندگی دارایی مابقی سهامداران است.

گفتنی است که سهام خزانه طبق قوانین حسابداری و حقوقی، نوعی دارایی محسوب نمی‌شود، سود سهام به آن تعلق نمی‌گیرد و دارای حق رای نیست.

قوانین خرید و فروش سهام خزانه

خرید و فروش سهام خزانه در بازار بورس همه کشورها مجاز نیست و البته در کشورهایی مانند آمریکا و انگلستان هم طبق قوانین خاصی معامله می‌شود. اصلی‌ترین قوانین خرید و فروش سهام خزانه به شرح زیر هستند:

• سهام خزانه به عنوان سهام شاور شناسایی نمی‌شود. همچنین خرید سهام خزانه توسط شرکت، نباید باعث کاهش سهام شناور تا بیش از 50 درصد شود.
• سهام خزانه باید منبع تامین نقدینگی برای بازخرید باشد.
• شرکت‌ها نمی‌توانند در هر زمانی اقدام به تهیه سهام خزانه کنند. سهام مزایای فعالیت در بورس جهانی خزانه با توجه به قوانین کشورهای مختلف طبق بازه زمانی که سازمان ناظر تعیین می‌کند، تهیه می‌شود.

مزایای سهام خزانه

تهیه سهام خزانه توسط شرکت‌ها به دلایل مختلفی انجام می‌شود. گاهی این دلایل، مزیت به حساب می‌آیند و گاهی هم معایبی را در پی دارند. در رابطه با مزایای سهام خزانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

حفظ ارزش سهم تا زمان اصلاح قیمت، یکی از مزایای خرید سهام خزانه برای شرکت‌ها است. گاهی شرکت بورسی متوجه می‌شود که سهامش در بازار کمتر از ارزش واقعی به فروش می‌رسد. در این زمان مقداری از سهام (حداکثر 10 درصد) را خریداری می‌کند و پس از اصلاح بازار مجددا آن را به فروش می‌رساند.

بهبود نقدشوندگی سهم، یکی دیگر از دلایل تهیه سهام خزانه است که می‌توان آن را مزیت به حساب آورد. کاهش نقدشوندگی سهم در بازار، بی اعتمادی سهامداران و عدم تمایل به سرمایه‌گذاری در آن را در پی دارد. به همین دلیل وقتی سهام شرکتی در بازار با کاهش نقدشوندگی روبرو شود، شرکت اقدام به خرید سهام خود می‌کند، پس نقدشوندگی بهبود می‌یابد.

یکی از بزرگترین مزایای سهام خزانه، جلوگیری از سفته‌بازی است. گاهی شرکت‌های بورسی متوجه می‌شوند که بخش عمده سهامشان در اختیار تعداد محدودی از افراد است. این موضوع معمولا اتفاقی رخ نمی‌دهد و با هماهنگی قبلی انجام شده است و در آینده سفته‌بازی در سهم مشاهده خواهد شد. بنابراین شرکت بخشی از سهام خود را خریداری می‌کند و در صورت مشاهده سفته بازی، از طریق سهام خود، قیمت را کنترل می‌کند.

برخی شرکت‌های بزرگ پس از تهیه سهام خزانه، آن را به مدیران و سایر پرسنل اعطا می‌کنند که این موضوع هم از مزایای سهام خزانه است. کاهش میزان سهام در بازار هم از دیگر مزایای سهام خزانه است. وقتی دامنه فعالیت شرکتی محدود شود یا به هر دلیلی سود شرکت کاهش یابد، مدیران تصمیم به کاهش هزینه‌ها می‌گیرند. تهیه سهام خزانه یکی از روش‌های جانبی کاهش هزینه به شمار می‌آید.

معایب سهام خزانه

معایب سهام خزانه را می‌توان از دو جنبه مختلف بررسی کرد. تهیه سهام خزانه معایبی دارد که گاهی متوجه مدیریت و گاهی متوجه سهامداران است.

وقتی شرکت اقدام به تهیه سهام خزانه می‌کند، سهامداران از این موضوع مطلع می‌شوند. حال چنانچه سهامداران این اقدام را ناشی از عدم وجود فرصت‌هاى سرمایه‌گذارى مطلوب بدانند، نسبت به سهم بدبین می‌شوند و قیمت سهام در بازار کاهش خواهد یافت.

از معایب دیگر سهام خزانه (برای شرکت) می‌توان به جرایم مالیاتی و سخت‌گیری‌های هیئت نظارت بورس اشاره کرد. دقت کنید که این موضوع برای سهامداران زیانی ندارد و برای شرکت ارائه‌کننده سهم می‌تواند مشکل‌ساز باشد. مثلا اگر شرکت بورسی با هدف دستکاری قیمت سهم در بازار، اقدام به خرید سهام خزانه کند، هیئت نظارت بورس عذر او را می‌خواهد و پاسخگویی و رفع این مسئله مزایای فعالیت در بورس جهانی کار ساده‌ای نیست.

همچنین گاهی شرکت‌ها با هدف اجتناب از پرداخت مالیات سود سهام، اقدام به بازخرید سهام خود می‌کنند. حال چنانچه سازمان ناظر به این مورد آگاه شود، جرایم مالی سنگین برای شرکت تعیین خواهد شد.

درباره معایب سهام خزانه برای سایر سهامداران، شرایطی را در نظر بگیرید که سهام خزانه با قیمت بسیار بالایی (بیشتر از ارزش واقعی خود) خریداری می‌شود. قیمت سهم در بازار افزایش می‌یابد و اگرچه در این بین تعدادی از سهامداران خرد هم سود می‌کنند، اما به دلیل اینکه قیمت دستکاری شده است، سفته بازی در سهم صورت می‌گیرد. البته این کار به خودی خود نوعی سفته بازی است که در ادامه آن، نوسان‌گیران به شرایط دامن می‌زنند.

دلایل ممنوعیت سهام خزانه

سهام خزانه در بسیاری از کشورها ممنوع است. در ایران برای سال‌ها ممنوع بود و حتی در کشورهایی که امکان استفاده از سهام خزانه وجود دارد، قوانین سختگیرانه‌ای برای آن تدوین شده است. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایل ممنوعیت سهام خزانه را بررسی می‌کنیم.

همانطور که در قبل ذکر شد، تهیه سهام خزانه می‌تواند دستکاری قیمت را در پی داشته باشد. البته منظور از دستکاری قیمت، صرفا تخلف شرکت نیست. دقت کنید که سهام خزانه توسط شرکت بورسی ارائه‌دهنده سهم، بازخرید می‌شود. حال مدیران و همه دست‌اندرکاران از اطلاعات و شرایط مالی، فراز و نشیب‌های پیش رو، مشکلات مالی یا سودهایی که در آینده فراهم می‌شود، آگاه هستند. پس می‌توانند سهام خود را در پایین‌ترین قیمت خریداری و در بالاترین قیمت به فروش برسانند. گرچه فرآیند تهیه سهام خزانه چندان آسان نیست، اما به هر حال امکان بازخرید سهم در قیمت پایین وجود دارد و در نهایت سهامدار خرد متضرر خواهد شد.

برعکس حالت قبل هم می‌تواند در شرایطی موجب زیان سهامداران مزایای فعالیت در بورس جهانی خرد شود. در نظر بگیرید که شرکت بورسی، بخشی از سهام خود را که البته نمی‌تواند بیش از 10 درصد باشد، با بالاترین قیمت ممکن و در بازه زمانی بسیار کوتاه بازخرید می‌کند. این اتفاق روی قیمت سهم در بازار تاثیر می‌گذارد و شاهد رشد قابل توجه قیمت در آینده‌ای نزدیک هستیم که از دو جنبه در بازار تاثیر می‌گذارد.

اول اینکه رشد قیمت برای تعدادی از سهامداران خرد سودی را فراهم می‌کند؛ اما از آنجایی که باعث سفته‌بازی می‌شود، سردرگمی و تصمیمات هیجانی سرمایه‌گذاران کم‌تجربه‌تر را در پی دارد و این افراد متضرر خواهند شد و سود اصلی برای نوسان‌گیران است. دوم اینکه زمان اصلاح بازار که قیمت سهم به ارزش مزایای فعالیت در بورس جهانی واقعی خود نزدیک می‌شود، در سهام مذکور چنان کاهش قیمتی رخ می‌دهد که مابقی سهامداران، زیان غیر قابل جبرانی را متحمل خواهند شد. این دو حالت، اصلی‌ترین دلایل ممنوعیت سهام خزانه هستند.

سهام خزانه در ایران

مجوز تهیه سهام خزانه در ایران برای نخستین بار در سال 1346 برای شرکت نفت صادر شد. اما با توجه به چالش‌هایی که در طول مقاله توضیح دادیم، از سال 1348 تا 1394 استفاده از سهام خزانه در ایران ممنوع بود و در واقع هیچ مجوزی برای هیچ شرکت بورسی در این زمینه صادر نشد. در سال 1394 آیین‌نامه مورد بازبینی قرار گرفت و ممنوعیت سهام خزانه در ایران از بندهایی آیین‌نامه حذف شد، اما همچنان استفاده از آن منوط به دریافت مجوز است.

تا میانه سال 1399 صدور هیچ مجوزی برای شرکت‌های بورسی بابت سهام خزانه صورت نگرفت. در مهر 1399 از بین درخواست‌های شرکت‌های بورسی، درخواست سه شرکت فولاد مبارکه، سرمایه‌گذاری غدیر و آتیه‌داده‌پرداز تایید شد و سازمان بورس مجوز خرید سهام خزانه را برای آنها صادر کرد. دقت کنید که سهام خزانه در ایران دارای قوانین مخصوصی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

تهیه سهام خزانه تنها با مجوز کتبی سازمان بورس و اوراق بهادار ممکن است و البته هر تغییری که در برنامه شرکت بابت خرید و فروش سهام خزانه رخ دهد، باید به سازمان بورس گزارش داده شود. در تقسیم سود سالیانه، هیچ سودی به سهام خزانه تعلق نمی‌گیرد. سهام خزانه به عنوان سهام شناور شناسایی نمی‌شود و خرید سهام خزانه نباید کاهش سهام شناور تا بیش از 50 درصد را در پی داشته باشد.

سهام خزانه در مجامع شرکت فاقد حق رای است. اگر شرکتی قبل از پذیره‌نویسی افزایش سرمایه داشته باشد، این افزایش سرمایه فاقد سهام خزانه است. مبلغی که برای تهیه سهام خزانه توسط هیئت مدیره به تصویب می‌رسد، نمی‌تواند موجب کاهش ارزش ویژه (تفاضل جمع بدهی‌ها و دارایی‌ها) تا بیش از 40 درصد شود.

سهام خزانه در ایران جزئیات ریز بیشتری هم دارد. اما موارد فوق، قوانین اصلی هستند که مشمول تمام شرکت‌های متقاضی استفاده از سهام خزانه، می‌شود.

سخن آخر

زمانی که برای نخستین بار استفاده از سهام خزانه در بورس جهانی مطرح شد، طرحی جدید با نتایج خوب مدنظر بود. اما در طی سال‌ها سواستفاده‌هایی که از این طرح صورت گرفت، چالش‌های مداوم و زیانی که سهامداران متحمل شدند، ممنوعیت سهام خزانه را برای بسیاری از کشورها در پی داشت. به عبارتی سرمایه‌گذارانی که می‌دانند سهام خزانه چیست و چگونه می‌تواند ارزش سهام شرکت را حفظ کند، از این طرح پشتیبانی می‌کنند. اما وجود سفته بازان و سوداگرانی که در بازارهای مالی به سواستفاده می‌پردازند، صدور مجوز برای استفاده از سهام خزانه را به امری سخت و چالش برانگیز تبدیل کرده است. امیدوارم که با برنامه‌های صحیح و قوانین سازمان بورس و اوراق بهادار، استفاده از سهام خزانه در ایران به امری مثبت و تاثیرگذار بر بازار سهام تبدیل شود.

مزایای فعالیت در بورس جهانی

Acrobat Distiller 5.0 (Windows)

2004-12-15T19:18:06Z 2010-08-26T17:51:11+03:30 2010-08-26T17:51:11+03:30 ADOBEPS4.DRV Version 4.50 application/pdf user1 Microsoft Word - . 5.doc uuid:70cc61b5-f832-47ab-8eef-036e1a9781c9 uuid:658f43d0-1168-4880-a7c0-ab4b48f7557c endstream endobj 90 0 obj > endobj xref 0 91 0000000000 65535 f 0000099717 00000 n 0000100055 00000 n 0000104294 00000 n 0000104607 00000 n 0000109934 00000 n 0000110306 00000 n 0000115255 00000 n 0000115592 00000 n 0000121095 00000 n 0000121409 00000 n 0000126605 00000 n 0000126920 00000 n 0000132317 00000 n 0000132632 00000 n 0000137831 00000 n 0000138182 00000 n 0000143555 00000 n 0000143894 00000 n 0000149656 00000 n 0000149995 00000 n 0000155044 00000 n 0000155383 00000 n 0000160787 00000 n 0000161102 00000 n 0000165548 00000 n 0000165875 00000 n 0000171816 00000 n 0000172131 00000 n 0000176870 00000 n 0000177185 00000 n 0000178324 00000 n 0000178709 00000 n 0000186753 00000 n 0000186924 00000 n 0000187307 00000 n 0000187730 00000 n 0000189059 00000 n 0000189236 00000 n 0000189574 00000 n 0000194307 00000 n 0000194646 00000 n 0000200132 00000 n 0000200471 00000 n 0000205637 00000 n 0000205976 00000 n 0000210272 00000 n 0000210611 00000 n 0000215474 00000 n 0000215813 00000 n 0000220618 00000 n 0000220957 00000 n 0000226251 00000 n 0000226566 00000 n 0000232081 00000 n 0000232396 00000 n 0000236738 00000 n 0000237089 00000 n 0000241649 00000 n 0000243943 00000 n 0000244124 00000 n 0000244353 00000 n 0000244407 00000 n 0000244755 00000 n 0000245141 00000 n 0000245274 00000 n 0000245437 00000 n 0000245720 00000 n 0000253946 00000 n 0000254082 00000 n 0000254254 00000 n 0000254467 00000 n 0000254630 00000 n 0000254827 00000 n 0000255199 00000 n 0000255523 00000 n 0000255660 00000 n 0000255849 00000 n 0000256004 00000 n 0000256168 00000 n 0000256222 00000 n 0000256570 00000 n 0000256956 00000 n 0000257046 00000 n 0000257123 00000 n 0000258315 00000 n 0000258383 00000 n 0000258509 00000 n 0000258632 00000 n 0000258748 00000 n 0000262484 00000 n trailer ]>> startxref 116 %%EOF

مزایای حاصل از معرفی بآشگاه مشتریان آگاه به دوستان و آشنایان و عضویت آنان (معرفی معرف)

در بآشگاه مشتریان آگاه بابت فعالیت‌های مختلف امتیازاتی درنظر گرفته شده است. “معرفی معرف” نیز از جمله فعالیت‌های بآشگاه به شمار می‌آید. به بیان ساده‌تر وقتی یک نفر عضو بآشگاه می‌شود (به عنوان کاربر یا مشتری) می‌تواند نام شخصی را که بآشگاه را به ایشان معرفی کرده، به عنوان معرف خود اعلام نماید که به این فعالیت “معرفی معرف” گفته می‌شود. اعلام کننده معرف به عنوان “زیرمجموعه” به ژنولوژی (درختواره) معرف خود می‌پیوندد. مزایا و نحوه توزیع امتیازات “معرفی معرف” در ادامه آمده است.

در ازای معرفی معرف توسط هر زیر مجموعه مستقیم، به معرف و زیرمجموعه امتیازاتی به شرح زیر تعلق می‌گیرد.

ردیف	زیرمجموعه/معرف	شرح	امتیاز تعلق گرفته
۱	زیرمجموعه	بابت معرفی معرف	۴۰۰ امتیاز
۲	معرف	بابت معرفی به عنوان معرف توسط عضو غیرمشتری (کاربر)	۵۰ امتیاز
۳	معرف	بابت معرفی به عنوان معرف توسط عضو مشتری (کاربری آنلاین)	۵۰۰ امتیاز
۴	معرف	تبدیل زیرمجموعه غیرمشتری به مشتری	۴۵۰ امتیاز
۵	معرف	افزایش زیرمجموعه غیرمستقیم	۱۰۰ امتیاز

استفاده از تخفیفات ومزایای سطح معرف:

با انجام فعالیت معرفی معرف، علاوه‌بر دریافت ۴۰۰ امتیاز می‌توانید از مزایا و تخفیفات سطح معرف شامل؛ تخفیف در بسته‌های مشاوره‌ای و تحلیلی، تخفیف در بسته‌های آموزشی، تخفیف کارمزد معاملات اوراق بهادار و تخفیف کارمزد معاملات آتی سکه از ۱ تا ۳ ماه به شرح جدول زیر بهره‌مند شوید.

ردیف	نوع عضویت زیرمجموعه	مدت استفاده از مزایای معرف
۱	کاربر	۱ ماه
۲	مشتری	۳ ماه
۳	کاربری که به مشتری تبدیل شده است.	۳ ماه از تاریخ تبدیل حساب کاربری به مشتری

درتصویر شماره ۱، آقای خلیلی با عضویت در بآشگاه از طریق آدرس ایمیل و شماره همراه خود موفق به کسب ۱۰۰ هزار ریال وجه نقد و ۳۰۰ امتیاز شده‌اند. علاوه بر این با اعلام معرف خود (آقای محسنی) ۴۰۰ امتیاز دیگر نیز به خود اختصاص است. در سوی دیگر آقای محسنی ۱۰۰ هزار ریال وجه نقد و ۳۰۰ امتیاز بابت عضویت خود دریافت کرده‌اند و پس از آنکه آقای خلیلی ایشان را به عنوان معرف خود اعلام کرده‌اند، ۵۰ امتیاز دیگر هم به امتیازات آقای محسنی اضافه می‌شود. اکنون آقای خلیلی زیرمجموعه مستقیم آقای محسنی به شمار می‌آید و آقای محسنی معرف یا سرشاخه نامیده می‌شود.

حال اگر آقای خلیلی موجب آشنایی فرد یا افرادی با بآشگاه شود، این افراد با اعلام نام آقای خلیلی به عنوان معرف خود، زیر مجموعه مستقیم آقای خلیلی و زیرمجموعه غیرمستقیم یا زیرشاخه آقای محسنی خواهند بود. به ازای معرفی معرف توسط هر یک از زیرمجموعه‌های غیر مستقیم (زیرشاخه‌ها)، ۱۰۰ امتیاز به آقای محسنی افزوده می‌شود. چنانچه فرد زیرمجموعه عضویت کاربری در بآشگاه داشته باشد ۵۰ امتیاز به حساب آقای خلیلی اضافه می‌شود.

تصویر شماره ۲ گویای این مطلب است.

در صورتی که زیرمجموعه آقای خلیلی در بآشگاه عضویت کاربری داشته و پس از معرفی آقای خلیلی به عنوان معرف، به مشتری تبدیل شود معادل ۴۵۰ امتیاز دیگرعلاوه بر ۵۰ امتیاز ابتدایی به حساب امتیاز آقای خلیلی افزوده می‌شود.

حال اگر فرد آقای محسنی که زیرمجموعه آقای خلیلی شده است، در بآشگاه عضویت مشتری داشته باشد به این معنا که با کاربری آنلاین خود وارد بآشگاه شود، معادل ۵۰۰ امتیاز به عنوان امتیاز معرف به حساب آقای خلیلی اضافه می‌شود.

چنانچه آقای خلیلی موجب آشنایی فرد یا افرادی با بآشگاه شود، این افراد با اعلام نام آقای خلیلی به عنوان معرف خود، زیر مجموعه مستقیم آقای خلیلی و زیرمجموعه غیرمستقیم یا زیرشاخه آقای محسنی خواهند بود. به ازای معرفی معرف توسط هر یک از زیرمجموعه‌های غیر مستقیم (زیرشاخه‌ها)، ۱۰۰ امتیاز به آقای محسنی افزوده می‌شود.

به این ترتیب آقای خلیلی، حتی بدون گردش معاملاتی و تنها از عضویت در بآشگاه، معرفی معرف خود و معرفی بآشگاه به دوستانشان، توانسته است معادل ۱۲۰۰ امتیاز کسب نماید و به قله بیستون صعود کند.

اگر در زیر مجموعه‌های مستقیم، افرادی باشند که مشتری آگاه نبوده و یا جزو مشتریان فعال آن به شمار نیایند، به محض آنکه اولین در آمد ۱,۰۰۰,۰۰۰ ریالی ایجاد نمایند، میزان ۵۰۰,۰۰۰ ریال آن به عنوان هدیه معرف تعلق می‌گیرد. این مبلغ فقط برای ایجاد اولین درآمد یکصد هزار تومانی برای کارگزاری آگاه است. این درآمد ممکن است حاصل از خرید بسته‌های آموزشی، مشاوره‌ای از طریق بآشگاه و یا کارمزد معاملات زیرمجموعه باشد.

مشتری غیرفعال به شخصی اطلاق می‌شود که پس از انجام مراحل کدگیری با کارگزاری آگاه معامله‌ای انجام نداده یا کارمزد ایجاد شده توسط ایشان کمتر از ۱۰۰ هزارتومان بوده است و یا مشتری آگاه بوده ولی به مدت دو سال هیچگونه معامله‌ای نکرده است. لازم است مشتری پیش از شروع معاملات یا خرید بسته‌های آموزشی و تحلیلی در بآشگاه حتما معرف خود را ثبت نماید. در غیر این صورت زیرمجموعه غیرفعال نخواهد بود.

البته زمانی که یکی از اعضا تصمیم به انتقال ژنولوژی خود می‌گیرد، در صورتی که اولین در آمد ۱,۰۰۰,۰۰۰ ریالی زیرمجموعه‌های او (کاربر یا مشتریان غیرفعال) پس از انتقال ژنولوژی ایجاد شود، ۵۰۰,۰۰۰ ریال هدیه این فعالیت به گیرنده ژنولوژی تعلق خواهد گرفت.

درپایان ذکر چند نکته ضروری است:

۱- امکان تغییر یا حذف معرف وجود ندارد.

۲- افزایش یا کاهش سطح معرف پس از انتخاب ایشان، در تغییر مزایای زیرمجموعه تاثیری ندارد.

۳- امتیاز یا ريالی از زیرمجموعه کسر نمی‌‌شود که به معرف اضافه شود و بالعکس.

۴- انتقال ژنولوژی توسط معرف همانند سایر اعضای بآشگاه در هر زمان بلامانع است و این انتقال ضرری را متوجه زیرمجموعه ها (اعم از زیرمجموعه های مستقیم و غیرمستقیم) نمی‌کند.

تاثیر کرونا در بازار بورس جهانی

با شیوع ویروس کرونا در جهان بازارهای مالی با رکود بی سابقه ای مواجه شدند. تاثیر کرونا روی بازار جهانی رکودی به وجود آورد که رکورد بحران مالی سال ۲۰۰۸ را هم شکست.

هنوز امکان تخمین میزان خساراتی که این بحران به اقتصاد جهانی وارد کرده است ممکن نیست. ابتدا باید گزارش هایی از شاخص های اقتصادی کشورهای بزرگ مثل چین، آمریکا، ژاپن، آلمان و غیره منتشر شود تا بتوان میزان زیانی را که به اقتصاد جهانی وارد شده است تخمین زد. برای رسیدن به این آمار باید ماه ها منتظر بمانیم.

تنها چیزی که اکنون از آن مطمئن هستیم نگران کننده بودن این سقوط شاخص های مالی در بورس های بزرگ جهانی است.

شاخص اعتماد شرکت ها در هفته‌ های گذشته و با شیوع ویروس کرونا بیشتر از هر زمانی کاهش یافته است. ادامه یافتن مزایای فعالیت در بورس جهانی این وضعیت در طولانی مدت باعث کاهش میزان استخدام و افت سرمایه گذاری می شود. اهمیت این موضوع در زمانی که اقتصاد جهان با ریسک های زیادی مواجه است بسیار بیشتر است.

بیشتر بخوانید: مزایای سرمایه گذاری در بورس

کشورهای بزرگ جهان انتشار ویروس کرونا و کاهش سطح فعالیت های اقتصادی چین را بسیار نگران کننده می‌ دانند. چرا که تولیدات چین بخش زیادی از نیاز های جهان را برطرف می کند.

کشور های مختلف برای مقابله با این بحران تدابیر متفاوتی را اندیشیده اند. مثلاً ترامپ در سخنان خود از فدرال رزرو خواست تا نرخ بهره دلار را کاهش دهند. ابزار های پیش بینی هم کاهش نیم درصدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو را در نشستی که در ماه مارس برگزار خواهد شد بسیار محتمل می‌دانند.

چین و ژاپن هم اقدامات حمایتی مختلفی را برای مقابله با این ویروس داشتند. در دوشنبه گذشته و با شروع هفته جدید میلادی بانک مرکزی ژاپن با اتخاذ یک سیاست حمایتی پولی. مقدار زیادی پول به اقتصاد این کشور تزریق کرد. ژاپن انتظار دارد با این اقدام بتواند در حد امکان شرایط را بهبود ببخشد.

کانادا و استرالیا هم هم اعلام کردند که در هفته جاری نشست‌ هایی برای مقابله با تاثیرات این ویروس در اقتصاد خود را برگزار خواهند کرد.

تاثیر کرونا بر بورس جهانی

بورس جهانی با شیوع ویروس کرونا افت زیادی داشت. در جمعه ی گذشته شاخص‌ های مالی بورس های بزرگ جهان به میزان قابل توجهی کاهش یافت. رقم کاهش ارزش بورس در جمعه گذشته به هشت میلیارد دلار رسید. قیمت نفت هم متحمل فشار زیادی شد.

روز دوشنبه و با آغاز هفته جدید میلادی، معاملات جدید بخشی از کاهش های هفته گذشته را جبران کرد. اما بنا بر بررسی کارشناسان بحران اصلی حاصل از کرونا هنوز به میزان ماکزیمم خود نرسیده است.

در روزهای نخست شیوع این ویروس بازار بورس شانگهای افت عظیمی را تجربه کرد. سرمایه گذاران این بازار چیزی حدود ۳۹۳ میلیارد دلار از سرمایه خود را از دست دادند.

البته بورس شانگهای تنها بورسی نبود که این افت را تجربه کرد. بورس اوراق بهادار کشور های اروپایی نیزپس از شیوع ویروس کرونا هفته ی سختی را گذراند. برای مثال بازار بورس دکس آلمان در هفته ی گذشته با افت شدیدی مواجه شد.

سایه تاریک کرونا روی بازار جهانی نفت هم افتاد. قیمت طلای سیاه در جمعه گذشته به پایین ترین میزان خود در یک سال گذشته رسیده است.مزایای فعالیت در بورس جهانی

این کاهش هفتگی می‌تواند رکورد جدیدی در کاهش قیمت نفت در بیش از ۴ سال گذشته را ثبت کند.

بازار جهانی فلز، طلا و مسکن نیز از این قاعده مستثنا نبوده اند و کرونا به تنهایی تمام بازار های مهم را با بحران رو به رو کرده است.

تاثیر کرونا بر بازار طلای جهانی

شیوع ویروس کرونا بازار جهانی را به سمت خرید دارایی‌ های کم ریسک مثل طلا و اوراق قرضه سوق داده است.

فدرال رزرو در روز سه شنبه نشستی اضطراری برگزار کرد و اعلام کرد نرخ بهره نیم درصد کاهش خواهد یافت. آخرین باری که این نهاد چنین تدبیری را اندیشیده بود پس از بحران جهانی سال ۲۰۰۸ بود. بلافاصله پس از این کاهش، شاخص دلار آمریکا تا کف سه ماهه ی خود پایین آمد.

همچنین آمریکا برای اولین بار در ده سال اخیر، نرخ بهره اوراق خزانه خود را زیر یک درصد دید.

در هفته ی گذشته، بهای هر اونس طلا تا ۱۶۵۳ دلار پیش رفت. این فلز گران بها، ساعت ۱۶ روز چهارشنبه اندکی از اوج پایین آمد و به ۱۶۴۷ دلار رسید. اما سرمایه گذاران در تاثیر کاهش نرخ بهره بر رشد اقتصادی آمریکا شک دارند و منتظر رشد بیشتر قیمت طلا در روز های آتی هستند.

تاثیر کرونا بر بازار نفت

سیگنالهای حمایتی اوپک در هفته گذشته باعث شد بخشی از سقوط بازار نفت در اثر ویروس کرونا جبران شود. در ساعت ۱۶ روز چهارشنبه قیمت نفت به ۴۸.۱ دلار رسید.

پنجشنبه و جمعه اوپک نشستی را در وین برگزار می کند تا تصمیمات لازم در خصوص مقابله با این بحران گرفته شود.

کمیته فنی مشترک این گروه نفتی سه شنبه دو طرح کاهشی ارائه داد. این کمیته در یکی از طرح های خود ۶۰۰ هزار بشکه و در دیگری یک میلیون بشکه را برای سه ماه دوم سال میلادی پیشنهاد کرده است.

کاهش اضطراری نرخ بهره و این اقدام به صورت مکمل باعث شدند تا از قیمت نفت حمایت شود و قیمت ها همچنان سیر صعودی خود را طی کنند. اما ترس از کاهش تقاضا همچنان وجود دارد.

گلدمن ساکس پیش بینی کرد که تقاضای نفت در سال جاری افزایش یک میلیون بشکه ای مورد انتظار را نخواهد داشت و به جای آن ۱۵۰ هزار بشکه کاهش را تجربه خواهد کرد. موسسه نفت آمریکا هم از تداوم رشد موجودی های نفت خبر داد و باعث شد فشار دیگری بر قیمت‌ها وارد شود.

قانون‌گذاری، مسیر مزایای فعالیت در بورس جهانی استفاده از مزایای پدیده جهانی رمزارزها را هموار می‌کند

تهران – ایرنا – مدیرعامل یک صرافی‌ ارز دیجیتال گفت: ما علاقه‌مندیم تا با همکاری قانون‌گذاران و حفظ شرایط رقابتی نسبت به پلتفرم‌های خارجی برای فضای مبادلات ارزهای دیجیتال، یک چارچوب مناسب تعریف شود تا بتوان از مزایای و منافع این پدیده جهانی برای کشور استفاده کرد.

به مزایای فعالیت در بورس جهانی گزارش ایرنا، ورود رمزارزها در چند سال اخیر زندگی تجاری بشر را دگرگون ساخته است. تحریم‌های ظالمانه علیه ایران باعث شده دسترسی به برخی صرافی‌های بزرگ فعال در این عرصه برای کاربران ایرانی قطع شود. از سوی دیگر به دلیل نداشتن مجوز پلتفرم‌های صرافی ارز دیجیتال ایرانی، کاربرانی که سرمایه‌شان در صرافی‌های خارجی است، با اعتماد کامل نمی‌توانند آن را به صرافی‌های داخلی منتقل کنند.

اقدامات دولت سیزدهم برای قانون‌گذاری در حوزه رمزارزها

پیش از این رضا باقری‌اصل دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در گفت و گو با ایرنا درباره رویکرد حاکمیت به پدیده رمزارزها گفته بود: «مواجهه با پدیده رمزارزها به طرق مختلف انجام شده است. بخش اول رویکرد گذشته‌گرا نسبت به پدیده استخراج نوعی از رمزارزها است که در این مسیر مقررات‌گذاری‌هایی صورت گرفته و بقیه آن به نحوه مدیریت انرژی و الزاماتی که سرمایه‌گذاران این بخش باید رعایت کنند، برمی‌گردد.

بخش دیگر از این سیاست‌گذاری چیزی است که دولت سیزدهم در سند تحول و در قالب سند دارایی‌های دیجیتال یا رمز ارزش به دنبال آن است. به نظر می‌رسد این یکی از محورهایی است که دولت سیزدهم به عنوان اسناد تحول باید در نظر بگیرد.

بخش دیگر مربوط به مجلس است. به واسطه چالش‌هایی که در این حوزه مطرح است و بنابر درخواست کمیسیون اقتصادی مجلس طرحی برای مواجهه با آسیب‌های رمزارزها، قانون‌گذاری در دستور کار قرار گرفت. رویکرد در مقابله با رمزارزها در ابتدا بیشتر بر محور ممنوعیت بود، اما اکنون به عنوان پنجره فرصتی تلقی شده و بنابر آیین‌نامه داخلی مجلس، جمعی از متخصصان در حال تدوین قانون برای دارایی دیجیتال هستند.

به موازات این اقدامات بانک مرکزی نیز پروژه رمز ارز بانک مرکزی را به مراحل نهایی خود رسانده و انتظار می‌رود به زودی شاهد بهره‌برداری از آن باشیم. البته باید دید بانک مرکزی قصد دارد از ارز دیجیتال یا رمز ارز برای فعالیت کلان با کاربرد خدمات بین بانکی استفاده کند یا قصد آن جایگزینی توکن ریال در پرداخت‌های خرد است.»

آخرین طرحی که روی میز قرار دارد، طرح مشترک آماده شده توسط ستاد تحول و وزارت اقتصاد است که بخش خصوصی هم تلاش نموده نقطه نظرات خود را از طرق مختلف به تدوین‌کنندگان طرح منتقل کند. چنانچه اصلاحات لازم در این طرح اعمال شود و در ادامه به تصویب هیئت وزیران هم برسد، می‌توان امید داشت که نه تنها برای حوزه تبادل بلکه فضای فعالیت برای سایر اجزای اکوسیستم رمزارز و بلاکچین هم فراهم مزایای فعالیت در بورس جهانی شود. صرافی‌های آنلاین غیرقانونی نیستند

با توجه به ضرورت ساماندهی این بازار، با «امیرحسین راد» مدیرعامل یکی از صرافی‌های ارز دیجیتال گفت‌وگو کردیم. او در پاسخ به این سوال که آیا فعالیت صرافی‌های آنلاین غیرقانونی است، گفت: در قانون اساسی کشورمان اصل بر برائت است. یعنی تا زمانی که نتوانیم ثابت کنیم یک فعالیت مخالف قانون است، نمی‌توانیم آن را غیرقانونی بدانیم. از آنجایی که هیچ قانونی برای مبادله دارایی‌های دیجیتال تعریف نشده، بنابراین خرید و فروش رمز ارز و به طور کلی فعالیت صرافی‌های آنلاین غیرقانونی نیست.

وی افزود: در ابتدای فعالیت هرکدام از استارتاپ‌هایی که ایده‌هایی نویی برای آغاز کسب‌وکار داشتند، این معضل احساس می‌شد. نمونه‌اش را به وفور در سال‌های اخیر برای تاکسی‌های اینترنتی و سامانه‌های فروش آنلاین بلیت سفر یا اجاره هتل و مهمانسرا دیده‌ایم. از آنجا که ایده‌پردازان سریع‌تر از قانون‌گذاران حرکت می‌کنند، طبیعی است که در سال‌های اول فعالیت کسب‌وکارهای جدید، شاهد معضلات قانونی و به طور مشخص، نبود قانون باشیم.

راد تاکید کرد: در سال‌های اخیر قوانینی ناظر بر استخراج ارزهای دیجیتال تعریف شده و فرآیند ماینینگ چارچوب‌بندی شده، اما هنوز چارچوبی برای فضای مبادلات رمزارز تدوین نشده است. ما علاقه‌مندیم تا با همکاری قانون‌گذاران و حفظ شرایط رقابتی نسبت به پلتفرم‌های خارجی برای فضای مبادلات ارزهای دیجیتال یک چارچوب مناسب تعریف شود تا بتوان از مزایای و منافع این پدیده جهانی برای کشور استفاده کرد.

وی درباره اعتماد کاربران به بسترهای اینچنینی که هنوز مجوزی برای آن‌ها صادر نشده است، گفت: اعتماد به راحتی و در عرض مدت یک شب به دست نمی‌آید. حتی می‌توان گفت با مجوز هم بدست نمی‌آید.

مدیرعامل این صرافی آنلاین تصریح کرد: چه بسیار موسسات مالی که مجوز هم داشته‌اند ولی در نهایت با سو مدیریت به قهقرا رفته‌اند. برای اعتماد به یک کسب‌وکار دو عامل تاثیرگذار است: تیم سالم، رویه‌های مدیریتی درست و سابقه. یک فاکتور مهم برای اعتماد به یک کسب‌وکار، سابقه فعالیت آن است. به عبارت دیگر، وقتی یک کسب‌وکار مدل درآمدی کاملا شفافی داشته باشد، برای امنیت کاربران و مشتریانش بالاترین ضرایب امنیتی را رعایت کند و کارنامه و سابقه عملکردی‌ خوبی داشته باشد، می‌تواند اعتماد مشتریان و کاربران خود را تقویت کند.

پل ارتباطی برای سرمایه‌گذاری در حوزه ارز دیجیتال

وی درباره ضرورت ساماندهی پلتفرم‌های صرافی ارز دیجیتال خصوصا در زمان تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، گفت: حتی اگر تحریمی در کار نباشد و دسترسی به صرافی‌های خارجی برای تمام سرمایه‌گذاران ایرانی فراهم باشد، مزایای فعالیت در بورس جهانی همچنان نیاز به پلتفرم‌های داخلی احساس می‌شود. چراکه هر کس برای ورود به دنیای بلاکچین و سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها، به یک پل واسط برای تبدیل دارایی‌هایش به پول ملی احتیاج دارد. برای مثال در هیچ‌کدام از صرافی‌های خارجی نمی‌توان با پرداخت ریال، رمزارز خرید و از این نظر پلتفرم‌های داخلی تنها راه چاره برای ایجاد این پل ارتباطی هستند.

راد خاطرنشان کرد: علاوه بر این موضوع، کاربران یک صرافی ارز دیجیتال به هر صورت نیاز به خدمات پشتیبانی دارند. پلتفرم‌های خارجی بیشتر برای حرفه‌ای‌ها و کسانی که به زبان انگلیسی مسلط هستند، مفیدند اما اشخاصی که برای ورود به بازار نیاز به راهنمایی دارند، نمی‌توانند پشتیبانی مطلوبی از صرافی‌های خارجی دریافت کنند و از این نظر هم پلتفرم‌های داخلی کمک‌کننده خواهند بود.

این دو مورد، در شرایطی بود که تحریمی وجود نداشته باشد، اما در شرایط فعلی به واسطه تحریم‌ها، عملا صرافی‌های خارجی در را به روی سرمایه‌گذاران ایرانی بسته‌اند و با اجباری شدن فرآیند احراز هویت و قبول نکردن مدارک شناسایی ایرانی، دیگر امکان سرمایه‌گذاری در این صرافی‌ها از بین رفته است.

وی گفت: اگر یک ایرانی بخواهد در صرافی‌های بزرگ و بین‌المللی حساب کاربری داشته باشد، باید مشخصات شخص دیگری را وارد کند که این کار، خطرات بسیار زیادی در پی دارد. با چنین کاری کاربران ایرانی عملا سرمایه خود را در اختیار اشخاص واسط می‌گذارند و همچنین در صورت افشای این موضوع، امکان مسدود شدن حساب توسط صرافی‌های خارجی به واسطه دور زدن تحریم‌ها و تخطی از شرایط استفاده از خدمات این صرافی‌ها وجود دارد.

راد تاکید کرد: شفاف کردن فضای قانون‌گذاری و تقویت پلتفرم‌های مبادله رمزارزی باعث می‌شود تا علاوه بر حمایت از فراهم کردن فضایی امن برای فعالیت کاربران ایرانی، از خروج سرمایه مردم و ریسک بلوکه شدن آن توسط پلتفرم‌های خارجی جلوگیری شود. از سوی دیگر با توجه به فعالیت شرکت‌های داخلی در چارچوب قوانین کشور و امکان نظارت بر فعالیت آنها، دغدغه‌های حاکمیت برای سواستفاده از این فضا هم از بین برود.

وی درباره چگونگی تحریم شدن دارایی‌های مردم ایران در پلتفرم‌های خارجی گفت: دارایی‌های مردم در پلتفرم‌های خارجی بصورت بالقوه در خطر است. البته هر پلتفرم سیاست‌های خاص خودش را دارد. برای مثال یک پلتفرم ممکن است مشکلی با ارائه خدمات به کاربران ایرانی نداشته باشد، کما اینکه نمونه آن وجود دارد و یک پلتفرم خارجی داریم که حتی از زبان فارسی پشتیبانی می‌کند.

راد تاکید کرد: ولی اغلب پلتفرم‌های خارجی برای اینکه بتوانند در آمریکا فعالیت کنند، ناچار به پذیرش قوانین تحریمی این کشور هستند و خدماتی به کشورهای تحت تحریم آمریکا از جمله ایران ارائه نمی‌کنند. بعضی از آنها بلافاصله بعد از اجبار دولت آمریکا، حساب ایرانی‌ها را همراه با دارایی‌های‌شان مسدود کردند و امکان تکرار این اتفاق وجود دارد. برای مثال صرافی بیترکس حساب کاربران ایرانی را همراه با دارایی‌های داخل آن مسدود کرد و عملا دسترسی به این دارایی‌ها دیگر امکان‌پذیر نبود.

وی درباره تعامل دولت با صاحبان پلتفرم‌های صرافی آنلاین گفت: تاکنون جلسات زیادی از طریق نهادهای صنفی مثل انجمن فین‌تک، انجمن بلاکچین و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با نهادهای قانون‌گذار برگزار شده و ما هم در آنها شرکت کردیم، اما هنوز به خروجی نهایی نرسیده‌ایم.

فعال حوزه رمزارزها افزود: آخرین طرحی که روی میز قرار دارد، طرح مشترک آماده شده توسط ستاد تحول و وزارت اقتصاد است که بخش خصوصی هم تلاش نموده نقطه نظرات خود را از طرق مختلف به تدوین‌کنندگان طرح منتقل کند. چنانچه اصلاحات لازم در این طرح اعمال شود و در ادامه به تصویب هیئت وزیران هم برسد، می‌توان امید داشت که نه تنها برای حوزه تبادل بلکه فضای فعالیت برای سایر اجزای اکوسیستم رمزارز و بلاکچین هم فراهم شود.

ضرورت تنظیم‌گری حوزه تبادل رمزارزها

راد افزود: با توجه به سیر پرشتاب فناوری‌ها در این حوزه، ایجاد یک ساختار بسیار چابک برای تصمیم‌سازی حاکمیت، باید یکی از اولویت‌های هر نوعی طرح تنظیم‌گری باشد. تنها در این شرایط است که می‌توان از فرصت‌های بدست آمده برای رشد سهم اقتصاد دیجیتال کشور استفاده کرد. در غیر اینصورت، شاهد تکرار تجربه جایگزین شدن نمونه‌های خارجی به جای نمونه‌های داخلی خواهیم بود.

امیرحسین راد درباره این‌که به رسمیت شناختن ارز دیجیتال چقدر می‌تواند به تجارت‌هایی که مشمول تحریم شدند کمک کند، گفت: طبیعتا قانون‌گذاری این حوزه علاوه بر تنظیم‌گری حوزه تبادل ارزهای دیجیتال می‌تواند تاثیر زیادی در از بین بردن اثر تحریم‌ها داشته باشد. تراکنش‌های حوزه بلاکچین در یک فضای غیرمتمرکز انجام می‌شود و امکانبلوکه کردن دارایی ها در آن وجود ندارد.

وی افزود: در خصوص تحریم‌ها باید واقع‌بینانه و بدور از اغراق به رمزارزها نگاه نمود و انتظار معجزه نداشت. در بخشی از تحریم‌ها که بر کالاها و صنایع خاص وضع شده‌اند طبعاً رمزارزها کارکرد خاصی ندارند. اما، در شرایطی که محدودیت‌های زیادی روی نقل و انتقالات مالی ایران با دنیا وضع شده (عدم دسترسی به سوئیفت و . ) و هزینه‌های انتقال وجوه بازرگانی بسیار بالا رفته، رمزارزها به عنوان یک روش پرداخت مطمئن و سریع می‌توانند اثر این محدودیت‌ها را خنثی کنند.

کنترل تراکنش‌های ارز دیجیتال

مدیرعامل صرافی رمزارز آنلاین درباره تحلیل خود از اینکه امریکا کشورهای دیگر را درگیر تحریم‌های ظالمانه کرده و اکنون نگران است که اهرم فشار خود را از دست بدهد، گفت: مفهوم بلاکچین و سیستم‌های مالی غیرمتمرکز در عمل اجازه نظارت، اعمال فشار و قدرت توسط یک کشور یا حتی یک فرد خاص را نمی‌دهد و همین موضوع باعث شده آمریکا تا حد ممکن از ابزارهای نظارتی برای کنترل رمزارزها استفاده کند.

وی افزود: نمونه آن را می‌توان در تلاش‌های سایفرتریس برای نظارت متناوب بر آدرس‌ها و شناسایی هویت دارندگان کیف‌پول‌های ارز دیجیتال مشاهده کرد. اعمال فشار بر صرافی‌ها برای احراز هویت سختگیرانه از جمله دیگر تلاش‌های آمریکا برای کنترل بر تراکنش‌های ارز دیجیتال است. اما اینکه آیا آمریکا در مبارزه با سیستم‌های مالی غیرمتمرکز موفق خواهد بود، جای بحث دارد.

راد گفت: تنها موردی که آمریکا می‌تواند از طریق آن بر تراکنش‌های رمزارزی نظارت داشته باشد، سیستم‌های متمرکز است که از جمله آنها می‌توان به بنیاد تتر اشاره کرد که برای ادامه فعالیت در آمریکا مجبور است تا دارایی تتر در کیف‌پول‌هایی که متهم به حملات باج‌گیرانه هستند را مسدود کند. صرافی‌های خارجی از جمله دیگر سازمان‌های متمرکز هستند که برای اینکه اجازه فعالیت در آمریکا داشته باشند، ناچارند از قوانین تحریمی این کشور پیروی کنند.