بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس
14 گام سالم‌سازی بازار سهام
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار 14 مورد از آخرین اقدامات این سازمان در حوزه شفاف‌سازی و بازار سالم و مطمئن طی یک‌سال گذشته را تشریح کرد. به گزارش شادا، شاپور محمدی، انجام معاملات به سبک «بوک بیلدینگ» را به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی قیمت‌گذاری سهام در عرضه‌های اولیه خواند و اظهار داشت: بوک بیلدینگ فرصت‌های برابری برای تمام سرمایه‌گذاران فراهم کرد و با تقویت مکانیسم آن به نیاز مهم فعالان بازار سرمایه پاسخ داده شد. وی در ادامه به الزام افشای ماهانه آمار تولید و فروش اشاره کرد و گفت: پیش از این بخشی از اطلاعات افشا می‌شد اما براساس این الزام مبنا و پایه اطلاعات شرکتها از حدس و گمان و مفروضات به اطلاعات واقعی هدایت شد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بهروزرسانی سامانه معاملاتی «آتوس» را مورد اشاره قرار داد و خاطرنشان کرد: طی دو ماه آینده عملیات بهره‌وری از سامانه معاملاتی جدید را خواهیم داشت که یکی از اقدامات بسیار مهم در جهت توسعه بازار است. محمدی به لزوم اصلاح قوانین بازار سرمایه اشاره کرد و ادامه داد: مرکز پژوهش‌های سازمان بورس طی اقدامی تمامی قوانین و مقررات در حوزه بازار سرمایه را تنقیح و در سامانه‌ای مقررات حاضر بازار سرمایه را با تمام تغییرات در اختیار عموم قرار داده است.
معاملات آپشن
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار راه‌اندازی «معاملات آپشن» در بورس تهران و بورس کالا را از دیگر اقدامات اثرگذار سال گذشته خواند و ابراز داشت: حجم معاملات آپشن در بورس تهران و بورس کالا رو به رشد است و در آینده فرصت‌های بیشتری پیش‌روی سهامداران در معاملات آپشن خواهد بود. وی در ادامه به معاملات الگوریتمی اشاره کرد و گفت: معاملات الگوریتمی هم‌اکنون به رقم چند 10 میلیارد رسیده به طوری که در مجموع، کارگزاری‌ها 100 میلیارد تومان معاملات پربسامد تاکنون انجام داده‌اند. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به آخرین وضعیت لایحه اصلاح قانون بازار سرمایه اشاره و تصریح کرد: تا دو ماه آینده اصلاح قانون بازار سرمایه نهایی میشود و به شورای عالی بورس تقدیم خواهد شد.
اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشایی نمادها
وی هشتمین اقدام سازمان بورس طی یک سال گذشته را اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشایی نمادها خواند و گفت: یکی از دغدغه‌های فعالان بازار روند و چگونگی توقف و بازگشایی نمادها بود که این مهم مورد توجه سازمان قرار گرفت و دستورالعمل جدید آن کامل و حداکثر تا یک ماه آینده در هیات مدیره تصویب و در زمان‌بندی مشخص اجرایی میشود. محمدی به صدور مجوزهای بازار سرمایه در جهت بهبود فضای کسب‌وکار اشاره کرد و افزود: هم‌اکنون مجوزهای مورد نیاز کارگزاری‌ها از 21 مجوز به هفت مجوز کاهش پیدا کرده است، همچنین در خصوص صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدها و اخذ کد معاملاتی با هماهنگی با سپرده‌گذاری، فرآیندها کوتاه شده است. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تفویض اختیار به بورس‌ها و تمرکززدایی را دهمین اقدام سازمان بورس دانست و گفت: اقداماتی در جهت تمرکززدایی در حال اجرایی شدن است تا از این طریق کارآمدی ارکان افزایش پیدا کند و همچنین جایگاه نظارتی سازمان بورس پررنگ‌تر شده و اقدامات اجرایی به بورس‌ها نیز تفویض شود.
فرهنگ‌سازی
محمدی در ادامه این گفت‌وگو به اهمیت فرهنگ‌سازی در حوزه بازار سرمایه اشاره و عنوان کرد: در حوزه فرهنگ‌سازی، امسال نمایشگاه بین‌المللی بورس و بانک و بیمه اقدامات اساسی و خاصی برای افزایش سواد عمومی داشت و در این‌باره روابط عمومی سازمان بورس و اوراق بهادار تلاش مستمری داشته و دارد. وی در ادامه به برخورد با سایت‌ها و شبکه‌های مجازی که به انحراف سرمایه‌گذاران اقدام کرده بودند اشاره کرد و گفت: برخی از شبکه‌ها، سایت‌های اینترنتی و تلگرامی درصدد انحراف سرمایه‌گذاران بودند که با آنها برخورد شد. محمدی تصریح کرد: در این خصوص با سایت‌هایی که قیمت‌ها را منحرف یا جهت‌دهی می‌کردند، برخورد شد که موجب ناراحتی تعدادی از سرمایه‌گذاران شد اما نسبت به 10 میلیون سهامدار و انتظاراتی که اکثریت سرمایه‌گذاران در بازار داشتند، این اقدام یک اقدام جدی و قاطع در جهت منافع عموم سرمایه‌گذاران بوده است. وی به افزایش سرمایه شرکت‌هایی بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس که دچار وقفه شده بودند، اشاره کرد و گفت: برخی از این شرکتها به دلیل مشکل در برگزاری مجمع و سایر مشکلات دیگر، امکان استفاده از فرصت تامین مالی را از دست داده بودند که هم‌اکنون اقداماتی در جهت حل و فصل آن و حتی اقداماتی برای برخی شرکت‌های خارج از بازار سرمایه انجام شده است.
حل مشکلات شرکتها
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان به نامه وزیر اقتصاد درخصوص حل‌وفصل مشکلات برخی شرکتها اشاره و ابراز کرد: دستور صادر شده تا تمام شرکت‌هایی که به دلیل برگزاری مجمع یا تصمیمات هیات‌مدیره آسیبی به سهامداران آن رسیده و خسارتی متحمل شده‌اند، احقاق حقوق شوند. وی ادامه داد: در این خصوص شرکت کنتورسازی مورد توجه ویژه است و افزون بر اقداماتی که سازمان بورس در جهت احقاق حقوق سهامداران انجام داده است، انجام فرآیند قضایی آن نیز در حال اجراست. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: به موازات پیگیری‌های حقوقی و قضایی، راهکارها و روش‌های دیگری که به حل مشکل شرکت کنتورسازی و سهامداران آن کمک کند، با هدف حمایت از سهامداران و این شرکت تولیدی بررسی میشود و در حال پیگیری است. محمدی افزود: در این راستا در صورت اقتضا از تمام ظرفیت‌ها بهره‌گیری خواهد شد و بر حسب پیگیری‌های به عمل آمده، دستگاه قضایی نیز از پیگیری‌های اخیر برای حل مشکلات سهامداران کنتورسازی استقبال کرده است.
بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس
نمادهای دارای قرارداد اختیار معامله.
حتما به تاریخ سررسید و برگزاری مجامع شرکتها توجه داشته باشید، چون اختیار معاملات هم مثل نماد پایه بسته میشه و ممکنه بخاطر بسته شدن نماد برای چند روز و نزدیک شدن به زمان سررسید، متضرر بشید.
#اختیار_معامله
یه نکته درباره مطلب قبلی بگم.
قرار نیست همیشه ما تا آخرین روز در معامله باقی بمونیم وبخواییم اعمال کنیم.
بلکه خود آپشن هم روزانه و یا در دوره های کوتاه مدتی نوسانات بسیار قابل توجهی میده و میشه ازش استفاده کرد.
بریم یه مثال عملی با قیمت روز سهم و تابلو داشته باشیم
الان درگیر برجام و توافق و این مسائل که تاثیر زیادی روی سهام خودرویی داره هستیم.
چه باید کرد؟ بخریم!! نخریم!!
واقعا بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس نمیشه الان تصمیم درستی گرفت.
اگه با اخبار بخوایم بخریم و دو سه روز دیگه خبری نشد و همه چیز برگشت چه اتفاقی می افته؟!
اگرم نخریم و اخبار درست بود دیگه نمیشه خریدو جا میمونیم.
پیشنهاد ما چیه:
ببینید الان قیمت روز سهم حدود 215 تومان هست
و قیمت آپشن با اعمال 200 تومان برای تاریخ 1401/8/4 یعنی چیزی حدود 70 روز دیگه برابر با 25 تومان البته این یکی دو روز قیمت رشد خیلی خوبی داشته اما بازم با قیمت امروز میریم جلو
خوب این یعنی چی؟
یعنی اینکه ما با پرداخت 12% از قیمت اعمال میتونیم سهم 200 تومنی رو برای 70 روز دیگه رزرو کنیم.اهرم 8
خوب قیمت تمام شده برای ما چقدر میشه؟
قیمت اعمال+پرمیوم یعنی 200+25=225
قیمت روز سهم 215 تومان یعنی چیزی در حد تقریبا 6% بیشتر از قیمت روز سهم برامون در میاد که بابت ارزش زمانی آپشن هست.
خوب این چه فایده ای داره!!
دقیقا یکی از بهترین مزایای آپشن همین هست. بیایم سناریوهای مختلف رو بررسی کنیم.
فرض کنید ما یک میلیارد تومان داریم و میخوایم سهم ایرنخودرو بخریم
حالا بجای اینکه کل سرمایه رو درگیر سهم کنیم فقط 12 درصد سرمایه یعنی چیزی حدود 125 میلیون تومان خودمون رو اهرم 8 به خرید آپشن اختصاص میدیم و مابقی رو در صندوق درآمد ثابت میزاریم.برای 70 روز چیزی تقریبا معادل 4% به ما سود میده پس در واقع ما الان 8% سرمایمون درگیر آپشن هست
حالا اگه تا روز سرسید قیمت بالای 200 تومانقیمت اعمال بود ما در سود هستیم و میتونیم با اعمال سهم پول رو پرداخت کنیم و سهم رو به هر قیمتی که روی تابلو باشه فقط با پرداخت 200 تومان بخریمحتی اگه قیمت به 300 هم رسیده باشه فروشنده مجبوره به شما 200 تومان بده
اما اگه قیمت اومد زیر 200 تومان چی؟
حالا ما نهایت ضرری که میکنیم همون پرمیوم پرداختیمون هست که میشه 8% 12% بود اما با 4% سودی که از صندوق درامد ثابت گرفتیم میشه 8%
پس در واقع ما تونستیم حد ضرر خودمون رو فقط روی 8% ببندیم و محدود کنیم و حد سود ما کاملا بازه و محدودیتی نداره!!
حالا از یه زاویه دیگه نگاه کنیم.
ما مطمئن هستیم که سهم رشد میکنه و الان پول نداریم که اندازه یک میلیارد تومن سهم رو بخریم. چکار باید کرد؟ اعتبار بگیریم؟ قرض کنیم؟ وام بگیریم؟
نه الان دیدیم که با درگیر کردن چیزی نزدیک به 10 درصد سرمایه ما از قابلیت اهرم استفاده کردیم. پس بجای موارد بالا برای تامین اعتبار ما براحتی از آپشن ها استفاده میکنیم و این هم یکی دیگه از مزایای عالی آپشن هست.
چطور بود خوب بود؟!
برنامه کارگزاران بورس برای رفع مشکل بازار
رئیس کارگروه ابزارهای نوین کانون کارگزاران بورس درباره برنامه حل مشکلات بازار و ایجاد ثبات و چالش های توسعه در سال‌های اخیر توضیحاتی ارائه کرد.
میثم مقدم درخصوص نوع فعالیت کارگروه ابزارهای نوین کانون کارگزاران بورس به دنیای اقتصاد گفت: این کارگروه متشکل از افرادی است که در نهاد‌های مالی و کارگزاری‌ها فعال هستند و متقاضیان با تایید مدیریت کانون به عضویت آن در آمده تا برای توسعه ابزارهای نوین مالی شامل اختیار معاملات، اختیار فروش تبعی و فیوچرز و ابزارهای دیگری مانند فروش استقراضی همفکری کرده و نقاط ضعف معاملاتی، زیرساختی و ریسک هایی که وجود دارد را بررسی و برای آن راه‌حل‌هایی پیشنهاد کنند.
وی درباره اینکه ابزارهای نوین می‌توانند چه کمکی در راستای رفع مشکلات بازار و ایجاد ثبات داشته باشند، افزود: هر کدام از ابزارهای نوین، ویژگی خاصی دارند به عنوان مثال ابزاری برای پوشش ریسک تحت عنوان آپشن یا اختیار معاملات وجود دارد. اختیار معاملات در دو بخش دارای کارکرد است اول برای ناشران شرکت‌های بزرگ که مبادرت به فروش سهام شرکتی می‌کنند و دیگری خریدارانی که این اختیارها را می‌خرند. در زمانی که بازار شرایط مطلوبی نداشت صندوق توسعه بازار، مبادرت به فروش و رایت کردن آپشن‌های خرید در مقادیر بالا می‌کرد و با فروش این آپشن‌ها صف‌های فروش را جمع‌آوری کرده و به حمایت از بازار می‌پرداخت.
این مقام مسئول ادامه داد: ابزارهای مالی دیگری مانند فیوچرز یا معاملات آتی در حال حاضر روی شاخص صنایع فعال بوده و امکان معامله روی آن وجود دارد اما از عمق مناسبی برخوردار نیستند و برای حل این مشکل باید در آینده تک سهم‌ها را وارد این بخش کرد تا بتوان آتی تمام سهام را در بازار آورد که با توجه به اهرم ۵ از جذابیت بالایی برای فعالان بازار و مدیران سرمایه‌گذاری و بازارگردان‌ها برخوردار است.
مقدم عنوان کرد: یکی از ابزارهای دیگر که برنامه ایجاد و نهایی کردن آن وجود دارد ابزار فروش استقراضی است که می‌تواند برای شرکت‌هایی که در حال حباب گرفتن هستند و در واقع قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی دارند مفید باشد. به این شکل که افراد سهام را قرض گرفته و آن را در بازار بفروشند و پس از کاهش قیمت مجددا سهم را خریداری کنند و از این نوسان قیمتی که شکل گرفته، منتفع شوند.
وی اضافه کرد: این ابزار هم زیرساخت‌های لازم را باید از جانب شرکت های نرم افزاری داشته باشد که شرکت‌های مختلفی در حال کار کردن روی این موضوع هستند ولی در حال حاضر نهایی نیست و هیچ کدام به نحو مطلوبی کار نمی‌کنند. در خصوص فروش استقراضی مولفه مثبت دیگری که وجود دارد شرکت‌هایی بودند که در رشد بازار نتوانستند فروش انجام بدهند. زیرا تعداد سهام در دست شرکت زیاد نیست و در صورت فروش امکان دارد جایگاه مدیریتی به خطر بیفتد.
رئیس کارگروه ابزارهای نوین تصریح کرد: بنابراین برخی با سو‌ءاستفاده از این موضوع قیمت سهام را بیش از حد رشد دادند که این موضوع با فروش استقراضی می‌توانست حل شود به این شکل که جای فروش مستقیم و به خطر افتادن جایگاه مدیریتی با قرض دادن سهام جهت فروش استقراضی از حباب گرفتن سهم جلوگیری کنند. فروش استقراضی می‌توانست به رشد همگن و معقول بازار کمک کند و مانع از رشد حبابی و نجومی آن شود.
مقدم درباره چالش های توسعه ابزارهای نوین در سال‌های اخیر توضیح داد: مشکلات زیادی در بخش توسعه ابزارها وجود دارد به این دلیل که سازمان بورس متولی ندارد که بتوان از آن درخواست کرد به عنوان بازوی اجرایی ضعف‌های موجود را دیکته کرده و باعث سرعت در پیاده‌سازی این ابزارها شود. به عنوان مثال در بخش فروش استقراضی هیچ نرم‌افزاری نیست که این کار را کامل انجام بدهد. در جنبه عملیاتی هیچ شرکتی نرم‌افزار مطلوبی برای این کار ندارد و فقط سال گذشته یک رونمایی با جنبه نمایش بابت افتتاح فروش استقراضی صورت گرفت. اما عملا امکان فروش استقراضی در بازار سرمایه وجود ندارد. چالش‌های دیگر از سمت سپرده‌گذاری است که بالغ بر ۶ ماه است در خواست شده که امکان تسویه فیزیکی را در فیوچرز یا همان آتی فراهم کند که بتوان تک‌سهم‌ها را وارد کرد اما هنوز انجام نشده است.
وی درخصوص اقدامات این کارگروه در روزهای دشوار بازار سرمایه، برای گذر از مشکلات گفت: زمانی‌که هنوز نتوانسته پس از چند سال، آتی تک سهم‌ها را بیاوریم در زمان ریزش و بازار خرسی با چالش بزرگی مواجه هستیم. چرا که اگر آتی تک سهم‌ها وجود داشت افراد می‌توانستند ریسک را کاهش داده و مدیریت کنند اما این ابزار موجود نبود. بازار به عنوان لیدر محوری نگاهی به برخی سهم‌ها داشت. تلاش شد سررسید‌های مختلفی برای آن نمادها در بخش اختیار معاملات ایجاد شود که باز هم تنها موفقیت روی نماد "خودرو" بود که با تعامل شرکت بورس در خواست باز کردن سررسید انجام شد که بازار گردان اختیار معاملات بتواند فروش‌های پر حجمی‌در آن انجام بدهد تا بتوان حمایت از سهم را انجام داده و این سر رسید وقتی کوتاه می‌شد بازارگردان این قابلیت را داشت تا سهم‌ها را از پرتفوی خارج کند و به خریداران آپشن‌ها منتقل کند و این کمک کوچک اما مطلوبی برای بازار بود. در کل زیرساخت‌های سامانه معاملات دارای مشکلات عدیده ای است و برای کمک به بازار ابتدا باید مشکلات سامانه‌های معاملاتی در این بخش‌ها را حل کرد.
این مقام مسئول درباره اینکه سرمایه‌های سرگردان در روزهای آتی وارد کدام بازارها خواهند شد؟ افزود: در چند ماه اخیر وقتی بازار سهام با ریزش مواجه شد بسیاری افراد به سمت رمز ارزها رفتند. چرا که ابزارها و اهرم‌های مطلوب‌تری را شاهد بودند. اگر امکان ارائه ابزارهای آتی و مالی دارای اهرم بالاتر ممکن بود می‌شد به بازار کمک کند همان‌طور که آتی سکه و صندوق‌های طلا کمک‌کننده است. اگر بتوان این ابزارها را توسعه و در اختیار فعالان قرار داد بازار مورد توجه مردم قرار می‌گیرد. چرا که بسیاری از مردم می‌توانند با استفاده از این ابزارها سود کسب کنند و در زمان‌های ریزش هم از ریزش بازار منتفع شوند و بازار دو طرفه دارای جذابیت بیشتری است. در مقطع انتقال دولت روحانی به رئیسی انتظار نمی‌رود بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس اتفاق خاصی در بازار سرمایه رخ دهد و باید در انتظار تایید کابینه و چیدمان وزرای دولت جدید ماند به همین دلیل انتظار می‌رود بازار در حالات رنج باقی بماند تا رویکرد گروه جدید مشخص و شفاف شود.
مقدم درباره چگونه می توان سرمایه‌ها را وارد بازار سرمایه کرد، تصریح کرد: برای جذب سرمایه به یک بازار ابتدا باید میزان ثبات و عوامل بی‌ثباتی بازار را معین کرد. در حال حاضر مشخص نیست کابینه دولت جدید چه کسانی هستند و باید شفاف شود تا رای اعتماد بگیرند و قدرت به گروه جدید منتقل شود و بعد تصمیم گرفت که چه اتفاقی خواهد افتاد و موضوع مهم دیگر قیمت‌گذاری دستوری است که باید دید تشدید یا حذف خواهد شد. بازارهای مالی نیاز به شفافیت بیشتری دارد و ورود و سرمایه‌گذاری در بازار مالی نیازمند آرامش و ثبات و اعتماد است.
جزئیات خبر
دامنه نوسان معاملات بازار سرمایه بعد از سال‌ها مقاومت بالاخره اندکی باز تر شده و به نظر می‌رسد با افزایش دامنه نوسان، از فشار صف‌های خریدوفروش کاسته خواهد شد.
مهدی عباسی تحلیلگر شرکت سرمایه‌گذاری اوان تهران در گفت‌وگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: در هیچ جای دنیا دامنه نوسان به روشی که در بازار سرمایه ما اجرایی میشود، وجود ندارد و سایر بورس‌ها معمولاً از دامنه نوسان پویا استفاده می کنند.
وی افزود: در نظر داشته باشید که بازار سرمایه ما، بازار کم‌عمقی است که مثلاً شخصی مثل ایلان ماسک با سرمایه خود به‌راحتی امکان خرید کل بازار سرمایه را دارد. مادامی‌که این بازار به بازارهای سرمایه جهانی متصل نشده باشند، رقابتی نبوده و کارایی لازم را نخواهد داشت.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: هر اقدامی که منجر به روان‌تر شدن معاملات و افزایش نقد شوندگی بازار سرمایه شود، برای بازار مفید است.
عباسی خاطرنشان کرد: شاید افزایش دامنه نوسان و اجرای دامنه نوسان مثبت و منفی ۶ درصدی به‌جای مثبت و منفی ۵ درصدی، تغییر چندانی محسوب نشود اما یک گام به سمت جلو محسوب شده و با حذف کامل دامنه نوسان و حجم‌مبنایی که شاید در زمان خود تصمیم خوبی بوده اما در حال حاضر حجم معاملات بازار سرمایه را با اختلال مواجه کرده، قطعاً معاملات روان‌تری در بازار سرمایه شاهد خواهیم بود.
این فعال بازارسرمایه اضافه کرد: برخی اهدافی که به دنبال تحقق آن در بازار سرمایه هستیم، مسیرهای مختلفی خواهند داشت و صحیح‌ترین مسیر برای رسیدن به هدف روان‌تر شدن معاملات بازار سرمایه، ایجاد معاملات دوطرفه در این بازار است.
وی گفت: این موضوع پیش‌ازاین در کمیته فقهی بازار سرمایه هم موردبررسی قرارگرفته که قبل از عملیاتی شدن اجرای آن متوقف‌شده است.
این کارشناس بازارسرمایه تصریح کرد: به‌طورکلی معتقدم بازار سرمایه باید به سمت حذف کامل دامنه نوسان حرکت کند، اما تحقق این هدف نیازمند اقداماتی ازجمله حذف حجم‌مبنا، باز شدن معاملات دوطرفه، راه‌اندازی سایر آپشن هایی که در کشورهای دیگر رواج دارد و از همه مهم‌تر افزایش عمق بازار سرمایه است.
تحلیلگر شرکت سرمایه‌گذاری اوان تهران خاطرنشان کرد: بازار سرمایه ما به بلوغ کافی برای حذف دامنه نوسان معاملات رسیده و این بازار حدود نیم‌قرن قدمت داشته و حتی بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس قوانین و مقررات این بازار هم از سال ۱۳۸۳ تدوین‌شده و روزبه‌روز هم در حال تغییر و بهروزرسانی است.
عباسی در پایان گفت: اگرچه این بازار نسبت به بورس بعضی کشورها، بازار نوپایی است؛ اما هیچ ضرورتی ندارد که بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس ۲۰۰ سال صبر کنیم و بعد به سمت بازاری پویاتر حرکت کنیم.می‌توان از تجربه سایر کشورها در این زمینه استفاده کرد و به شکل مطلوب، مسیر طی شده را سریع‌تر و امن‌تر طی کرد.
کاهش نگرانی زعفران کاران با توسعه ابزارهای جدید مالی در بورس
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: حرکت بورس به سمت توسعه ابزارهای مالی همچون قراردادهای آتی و آپشن (اختیار معامله) به ویژه برپایه محصولات کشاورزی می تواند نگرانی کشاورزان به ویژه تولیدکنندگان زعفران برای به فروش نرفتن محصولات یا کاهش قیمت ها در فصل برداشت را کاهش دهد.
«فردین آقابزرگی» امروز (سه شنبه) در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: ایران تولیدکننده اصلی زعفران جهان است اما سهم قابل توجه تجارت این محصول در اختیار چند کشور دیگر از جمله اسپانیاست.
وی افزود: صادرات فله‌‌ای، عدم ایجاد انگیزه برای تولید با کیفیت محصول، حضور واسطه های پرشمار، عدم نظارت و مدیریت مناسب، پایین بودن کیفیت بسته‌‌بندی ها، عدم تعامل با کشورهای مقصد و سایر محدودیت های موجود اعم از انبارداری و نحوه نگهداری سبب شده است تا زعفران ایران با نام کشورهایی نظیر اسپانیا و امارات وارد بازارهای جهانی شود و تولید کنندگان داخلی از مزایای زیاد تولید زعفران در کشور محروم باشند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در همین زمینه و برای برگرداندن انگیزه به کشاورزان و رسیدن سودهای واقعی به آنها، مسوولان بخش کشاورزی به نسخه ای بین المللی یعنی بهره گیری از ظرفیت های بورس کالا روی آوردند.
وی یادآور شد: با وجود اینکه زمان زیادی از عرضه های فیزیکی، معاملات گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی زعفران در بورس کالا نمی گذرد، اما ورق این بازار برگشته و میزان سودآوری زعفران کاران به مراتب بالاتر از سال های گذشته است.
به گفته آقابزرگی، قراردادهای آتی زعفران برای نخستین بار در خرداد سال 97 در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد و هدف آن، ایجاد سامانه‌ای برای پوشش ریسک تولید کنندگان ایرانی و شفافیت بیشتر در این بازار بود. پوشش ریسک به معنای اتخاذ موقعیتی در بازار است که هدف از آن به حداقل رساندن یا از بین بردن ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمت در آینده است.
وی گفت: سرمایه‌گذار می تواند با ورود به قرارداد آتی، دارایی خود را به قیمتی مشخص در آینده به فروش رساند. در این صورت نوسانات بازار تاثیری بر قیمت دارایی کشاورزان نمی گذارد
این کارشناس بازار سرمایه گفت: در قرارداد آتی فروشنده متعهد میشود در سررسید مشخص، مقدار معینی از یک کالای مشخص را به قیمتی که اکنون تعیین می‌‌کند بفروشد و طرف خریدار متعهد به خرید آن کالا میشود. ضمن این که قراردادهای آتی باید از مشخصاتی استاندارد پیروی کنند.
وی در ادامه به راه اندازی قرارداد «آپشن» (اختیار معامله) زعفران در روزهای آینده اشاره کرد و گفت: قرارداد اختیار معامله یا همان آپشن شباهت هایی با قرارداد آتی دارد اما ریسک این قرارداد از معاملات آتی پایین تر است و سرمایه گذاران ریسک گریز تمایل بیشتری به ورود به این قرارداد جدید زعفرانی خواهند داشت.
آقابزرگی اعلام کرد: بازار آپشن شامل معاملاتی دو طرفه است و سرمایه گذاران بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس در هر دو حالت خرید و فروش می توانند موقعیت خرید و یا فروش اتخاذ کنند؛ در این میان اتخاذ موقعیت خرید در بازار معاملات آپشن ریسک پایین تری را برای سرمایه گذار به همراه دارد بطوری که سرمایه گذاران می توانند با قبول یک ریسک مشخص و حداقلی وارد این بازار شوند و در مقابل سود بالایی به دست آورند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: همچنین افرادی مثل دارندگان زعفران از جمله کشاورزان هم می توانند با خرید یک قرارداد اختیار فروش، قیمت و فروش محصول خود در آینده را بیمه کنند که این اتفاق حتما برای کشاورزان جذاب خواهد بود.
به گفته وی، در قرارداد آپشن هم مصرف کنندگان و صادرکنندگان زعفران و هم کشاورزان به عنوان تولیدکنندگان زعفران می توانند ریسک های خودشان را پوشش دهند و به عبارتی این قرارداد یک بازی دو سر برد برای فعالان بازار زعفران است.
آقابزرگی اظهار داشت: ابزارها و قراردادهای مشتقه رشد چشمگیری در بازارهای مالی جهان داشته اند و در این زمینه نیز بورس کالای ایران پیشرو است؛ این ابزارها از طریق مکانیزم کنترل ریسک، فرصت های سرمایه گذاری با بازده بالقوه بالاتر از آنچه که در بازار اوراق قرضه و سهام وجود دارد را ارائه می دهند و به نظر می رسد در اقتصادهای پرنوسان همچون اقتصاد کشور ما، وجود و توسعه این بازارهای مالی بیش از گذشته احساس می شود.
، معامله گواهی سپرده کالایی زعفران این امکان را به کشاورزان می دهد که با تحویل محصول خود به انبارهای پذیرفته شده بورس و دریافت قبض انبار یا گواهی سپرده کالایی محصول خود را به قیمت روز در بازار بفروشند و زودتر به پول بازارهای دوطرفه و آپشن در بورس خود برسند.
از طریق معاملات زعفران در بورس کالا، این بورس به مرجع قیمتی زعفران در کشور تبدیل شده است.
سود اصلی حاصل از فروش محصول تا پیش از راه اندازی بورس زعفران به جیب دلالان می رفت اما به کمک بورس عاید تولیدکنندگان زعفران می شود.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: از ابتدای راه اندازی این معاملات تا اول بهمن امسال معادل بیش از 800 تن زعفران که معادل تولید 2 سال کشور می شود، در قالب این قراردادها معامله شده است.
در قرارداد آتی فروشنده متعهد میشود در سررسید مشخص، مقدار معینی از یک کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌‌کند، بفروشد و طرف خریدار متعهد به خرید آن کالا میشود.
اقتصام**2022**9189
دیدگاه شما