عامل ریزش بازار سهام چه بود - رکورد 16 ماهه بورس شکست
به گزارش سرویس اقتصادی برخط نیوز به نقل از فارس - بازار سرمایه در حالی امروز نیز با کاهش معاملات خود را به پایان رساند که فاکتورهای عملکردی بازار همگی در جهت نزول قیمت ها عمل کردند. با این حال هر بار که خبری مثبت در حوزه سیاسی و اقتصادی در کشور منتشر می شود، شاخص اندکی صعود می کند و امیدواری ها در بازار رشد پیدا می کند. اما روند معاملات نشان می دهد، بازار همچنان میلی به صعود ندارد و منتظر روزهای آینده است.
بورس در حالی امروز به کار خود پایان داد که ارزش معاملات خرد به کمترین میزان خود در 16 ماه گذشته رسید. برخی کارشناسان معتقدند طرح مجلس با عنوان طرح تنظیم بازار کالاهای مشمول الزام به عرضه در بورس های کالایی در وضعیت این روزهای بازار سرمایه و نیز ریزش اخیر شاخص بورس تاثیر زیادی داشته است.
* طرح مجلس نقش مخربی در بازار عامل ریزش بازار سهام چه بود سرمایه دارد
مهدی مددیان، کارشناس بازار سرمایه، در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی درباره علل ریزش بورس طی هفته های گذشته گفت: طرح اخیر مجلس، به عنوان یک عقبگرد کامل تلقی می شود و نمی توان آن را به عنوان اقدام و تصمیم مثبت قلمداد کرد. این در حالی است که به طور حتم این طرح مجلس زمینه ساز از بین رفتن شفافیت ها خواهد شد و بعد از مدتی شاهد مشکلات وسیع در کشور خواهیم بود.
وی ادامه داد: اجرایی شدن این طرح نقش مخربی در تولید و حفظ حقوق سهامداران خواهد داشت. یعنی تضویب این طرح در بلندمدت اثری جز از بین رفتن تولید، تاثیر منفی بر روند سودآوری شرکت ها و افزایش رکود در بازار سهام نخواهد داشت.
* افت بی رمق شاخص های بورس
در پایان معاملات روز سه شنبه، شاخص کل بورس با ریزش 887 واحدی نسبت به روز یک شنبه به رقم یک میلیون و 468 هزار و 944 واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی 6 صدم درصد بوده است.
شاخص کل هموزن بورس نیز با افت 755 واحدی در سطح 401 هزار و 678 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز منفی 19 صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس یک واحد پائین آمد و در سطح 19 هزار و 619 واحد قرار گرفت.
* ارزش معاملات به کمترین میزان خود رسید
امروز ارزش معاملات کل بازار سرمایه به رقم 9 هزار و 99 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه چهار هزار و 877 میلیارد تومان بود که 53 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 32 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم هزار هزار و 788 میلیارد تومان رسید که کمترین رقم در 16 ماه گذشته است.
* کاهش خروج سرمایه حقیقی از بازار سهام
در پایان معاملات روز سه شنبه، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای بیست و چهارمین روز متوالی منفی شد و 317 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز یکشنبه کاهش 36 درصدی داشته است.
گروه های سرمایه گذاری ها و محصولات شیمیایی بیشترین میزان خروج پول حقیقی را شاهد بودند و گروه بانک ها و موسسات اعتباری و فراورده های نفتی، کک بیشترین میزان ورود پول حقیقی را داشتند.
در معاملات روز سه شنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام آریان (شرکت پارس آریان)، نوری (شرکت پتروشیمی نوری) و شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی) اختصاص داشت و نمادهای وخاور (بانک خاورمیانه)، شپدیس (پتروشیمی پردیس) و شسپا (نفت سپاهان) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
* افت صف های فروش بازار سرمایه
در جریان معاملات روز سه شنبه، 225 نماد با رشد قیمت و 294 سهم نیز با افت قیمت مواجه شدند. 21 سهم در صف خرید و 19 نماد در صف فروش قرار گرفتند.
در پایان معاملات امروز ارزش صف های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل 24 درصد کاهش یافت و به 90 میلیارد تومان رسید. ارزش صف های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 32 درصد افت کرد و در رقم 76 میلیارد تومان ایستاد.
امروز نمادهای وملی (شرکت هلدینگ صنعتی ملی) خزامیا (شرکت زامیاد) و فسازان (شرکت غلتک سازان سپاهان) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد غدشت (شرکت دشت مرغاب)، سصفها (سیمان اصفهان ) و قشیر (قند شیروان قوچان و بجنورد) تعلق داشت.
دلایل ریزش بورس چه بود؟ | مصائب بازار سهام را تقلیل ندهیم!
حدود ۵۰۰ روز از آن آغاز ریزش بورس در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ گذشته است و در این مدت به جز مقاطع کوتاهی بازار نزولی بوده است. علیرضا محمدی زیوه از کارشناسان بازار سرمایه درباره علت ریزش بورس در این مدت گفت و به این پرسش پاسخ داد که دلیل ریزش بورس چه بوده است؟
به گزارش نبض بورس، نویسنده: علیرضا محمدی زیوه | بیش از پانصد روز از ریزش تاریخی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران میگذرد. اگرچه محاسبه و نحوه گزارش شاخص فعلی مورد انتقاد فعالین بازار سهام بوده و همواره درخواست تغییر رویکرد از سازمان بورس در خصوص اعلام و نمایش شاخص کل مطرح بوده است؛ اما به نظر میرسد فعلا یکی از معیارهای مهم برای سنجش عملکرد بازار سهام، شاخص کل است. البته که در کنار آن میتوان با استناد به نوسانات شاخص کل هموزن نتایج بهتری گرفت.
به هرحال صحبت از روزهای نزولی بازار سهام است و بهتر است سراغ شاخص کل برویم. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران که از ابتدای سال ۱۳۹۸ در عرض ۳۳۰ روز توانست به اوج تاریخی دو میلیون واحد برسد (بازدهی ۱۰۰۰ درصدی) در ۵۰۰ روز گذشته (از میانه مرداد ماه ۱۳۹۹)، در یک سیر نزولی در حال حرکت بوده و حالا در میانه سال ۱۴۰۱ و در آستانه بودجه ریزی دولت برای سال ۱۴۰۲، وضعیت ابهام آمیز پرونده هستهای کشورمان و نوسانات شدید نرخ ارز و همچنین سیر صعودی قیمت مسکن، فاز اصلاحی را تشدید کرده و با عبور از نقطه شروعش در سال جاری؛ ممکن است کف کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد را هم از دست بدهد.
با تشریح شرایط به خوبی مشخص میشود که شاخص کل به خوبی بیانگر ریزشها و سوختن سرمایه مردمی که روزی به بازار دعوت شدند نیست. چرا که در حالی اصلاح روند شاخص کل از روزهای اوج تا پایان هفته دوم مهر ماه فقط ۳۷ درصد بوده است؛ اما نمادهایی با اصلاح بیش از ۸۰ درصد در بازه زمانی فوق در پورتفوی سهامداران به راحتی یافت میشود. در این مدت شاخص کل همورن نیز ۳۰ درصد اصلاح کرده است.
دعوت یکباره مردم به بازار سهام و عدم اصلاحات ساختاری در بازه زمانی فوق و مشکلات پس از آن سبب شده است که سهامداران چشم انتظار رسیدن این نماگر به نقاط اوج باشند. سهامداران جدیدتر که رقم دو میلیون واحد را به عنوان یک هدف برای خروج از بازار یا حتی امید به بازگشت سرمایه اولیهشان میدانند، در ۵۱۶ روز گذشته، بیشترین رقمی که برای شاخص کل دیده اند، یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد بوده است. پس از رفع ابهام از قوانین بودجه سال ۱۴۰۱ در بهمن ماه سال گذشته، تقریبا مسیر صعودی بازار سهام در اواسط اسفند ماه ۱۴۰۰ و در نهایت بهار ۱۴۰۱ ادامه داشته و شاخص کل توانست به مرز نقطه عامل ریزش بازار سهام چه بود یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد برسد.
این نقطه کمی از اوج دماسنج بازار در شهریورماه ۱۴۰۰ بالاتر بود. در شهریور ماه سال گذشته با اخبار صنعت خودرو، شاخص کل بورس اوراق بهادار توانست تا نقطه یک میلیون و ۵۷۵ هزار واحد رشد کند؛ اما در ادامه مسیر و با دخالت نهادهای اجرایی در لغو افزایش نرخ محصولات دو خودروساز کشور مجدد شوک به بازار وارد شد.
در واقع پیشران سنتی بازار سهام (صنعت خودرو) کلیت بازار را با چالش روبرو کرد. ترکیب این شوک با اخبار بودجهای در خصوص نرخ خوراک پتروشیمیها مجددا فاز اصلاحی بازار را تا بهمن ماه ۱۴۰۰ تشدید کرد. اما همانطور که اشاره شد بهبود مولفههای بودجهای؛ پیشران بازار سهام تا بهار ۱۴۰۱ شد و مجددا با عدم حمایتهای بنیادین، مشخص نبودن تصمیم دولت برای شاخصهای کلان اقتصادی از جمله تورم و نرخ بهره و همچنین سرکوب نرخ ارز سامانه نیما توسط سیاستگذار پولی، شاهد بازگشت روزهای سخت بازار بودیم.
اولین نشانه روزهای دشوار بازار را میتوان در افت ارزش معاملات دید. با انتشار اخباری در خصوص افزایش نرخ بهره، مجددا ارزش معاملات روزانه بازار به روزهای بحران رسید. اگرچه نرخ بهره و تصمیمات سیاستگذار پولی را به تنهایی نمیتوان عامل رفتار فعالان بازار دانست، اما در کنار آن میتوان به مجموعهای اقدامات مخرب و ضد سازوکار بازار اشاره کرد که ریسک سرمایه گذاری در بازار پویایی مثل بازار سهام را افزایش داده و عمدتا زمینه ساز کوچ پولها به بازارهای موازی از جمله ملک، ارز و طلا شدند.
در این میان مهمترین اقدامات سیاستگذاران اقتصادی که به طور مستقیم بر روند شرکتهای بورسی موثر است؛ قیمت گذاری دستوری است. در حال حاضر قیمت گذاری دستوری به طور صریح و شفاف صنایعی همچون لاستیک سازی و شوینده را با چالش مواجه کرده است. این صنایع و هر صنعتی که از قیمت گذاری دستوری رنج میبرد در شش ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱، با تورم مواد اولیه، افزایش نرخ ارز، تورم حقوق و دستمزد و سایر مشکلات ساختاری دست و پنجه نرم کرده و حالا مجبور به عرضه محصول با قیمتهای پایینتر از قیمتهای واقعی هستند و همین موضوع، انگیزه سرمایه گذاری در بازار سهام و کسب بازدهی از محل افزایش سودآوری و همچنین افزایش قیمت سهام شرکتها را به شدت کاهش داده است. در واقع سرمایه گذار، در شرایط تورمی اقتصاد ایران به منظور حفظ قدرت خرید دارایی خود، بازار را به دلیل دخالتهای سیاستگذاران، محل امنی برای سرمایه گذاری ندانسته و راهی بازارهای غیر مولدی همچون ارز و طلا میشود. نمود این نوع حرکت در افت ارزش معاملات به خوبی مشاهده میگردد.
علاوه بر قیمت گذاری دستوری و عدم تغییر رویههای دستگاههای اقتصادی کشور، تصمیماتی همچون عوارض صادراتی، قطعی برق و عدم دسترسی به انرژی نیز معضل دیگری است که به طور مستقیم بر روند درآمدهای عملیاتی شرکتها موثر بوده است. در کنار تمام اتفاقات ذکر شده در بعد اقتصاد کلان؛ حالا بازار از روند قیمتهای جهانی نیز در امان نیست. با اعمال سیاستهای انقباضی بی سابقه توسط بانکهای جهانی شاهد ریزش قیمتهای جهانی بودهایم که به نظر میرسد فعلا همین موضوع نیز به تنهایی بازار و روند قیمتها را تحت تاثیر قرار داده است.
در واقع به نظر میرسد در ۵۰۰ روز اخیر که روند بازار اصلاحی بوده و اگر بهبودهای مقطعی هم مشاهده شده است؛ هیچ وقت مورد حمایت سیاستگذاران نبوده است؛ نمیتوان به راحتی وضعیت فعلی بازار را به اعتراضات اخیر در سطح شهرهای کشور ارتباط مستقیم داد و ریشه رفتار متناقض بازار را باید در واقعیتهای اقتصادی و دخالتها در روندها و تصمیمات موثر بر کسب و کارها جست.
ریزش بازار چیست و چگونه از آن در امان باشیم؟
رشد و ریزش دو مفهوم جداییناپذیر بازار سرمایه میباشند. نمیتوان انتظار داشت که بازار همواره در وضعیتی صعودی باشد، چنین امری در عمل امکانپذیر نخواهد بود. در واقع، اصلاح و ریزشهای کوچک بازار لازمه ادامه فعالیت و همچنین عاملی برای بازیابی توان بازار محسوب میشود. موضوعی که در اینجا اهمیت دارد، هیجانات تازهواردان این حوزه، پس از مشاهده اولین نزول قیمتی در سبد سهام آنها میباشد. این افراد پس از روبرو شدن با کوچکترین کاهش قیمت (با ترس از دست دادن سرمایه) اقدام به فروش سهام خود مینمایند. در نتیجه، بطور ناگهانی انبوهی از تقاضاهای خرید به تقاضای فروش تبدیل شده و این امر، تأثیر خود را بر بازار خواهد گذاشت. در این مقاله بطور کامل به بررسی ریزش بازار و دلایل آن میپردازیم.
ریزش یا سقوط بازار بورس
در یک تعریف کلی، ریزش به معنای کاهش قابل توجه قیمت سهام بخشهای تأثیرگذار بازار میباشد. این امر در نهایت، سبب وقوع کاهش و نزولی چشمگیر در ارزش اوراق منتشر شده بازار خواهد شد. ریزش بازار را میتوان رخدادی اجتماعی دانست که تحت تأثیر عوامل روانشناسی رخ میدهد.
در واقع، چنانچه تعدادی از سهامداران اقدام به فروش سهام خود نمایند، سایر افراد نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؛ در نتیجه، شرکت کنندگان دیگر بازار نیز به فروش ترغیب شده و این امر در نهایت منجر به سقوط بازار خواهد شد. با ریزش بازار باید انتظار کاهش چشمگیری در ارزش سهم و مشاهده صف فروش های بسیار سنگین را داشته باشید.
آنچه در بحث ریزش بازار حائز اهمیت میباشد، این است که ریزش و اصلاح را نباید با یکدیگر اشتباه گرفت. در ادامه با این مفهوم و تفاوت آن با ریزش بازار آشنا خواهید شد.
اصلاح بازار و نکات آن
در یک عامل ریزش بازار سهام چه بود تعریف کلی، اصلاح قیمت جریانی است که بخشی از روند غالب بازار را خنثی میسازد. این جریان هم بصورت حرکتی نزولی در یک روند صعودی و هم حرکتی صعودی در یک روند نزولی انجام میگیرد. بطور کلی اصلاح بازار به دو نوع اصلاح شاخص و اصلاح قیمت تقسیم میشود:
اصلاح شاخص بازار بورس
در صورتی که نماد سهم طی روزهای متمادی مورد دادوستد و معامله قرار گیرد، شاخص کل افزایش خواهد یافت. این احتمال وجود دارد که افزایش شاخص بر اساس ملاکهای ارزش واقعی سهام نباشد و در نتیجه عوامل روانی بازار صورت گرفته باشد. در این شرایط، سهامداران به دلیل بی ثباتی بازار و جهت حفظ سود کسب شده، اقدام به فروش سهام خود می نمایند. در نتیجه این امر، میزان عرضه نسبت به تقاضای بازار افزایش یافته که این عامل در نهایت موجب ریزش و سقوط قیمت سهام خواهد شد. به این جریان در اصطلاح، اصلاح شاخص قیمت گفته می شود.
اصلاح شاخص (در صورتی که قیمت سهم از ارزش واقعی آن فاصله زیادی داشته باشد) موجب بازگشت قیمت به سطح واقعی آن خواهد شد. در اینصورت، اصلاح، عاملی جهت افزایش شفافیت بازار و کاهش ریسک سرمایه گذاری خواهد بود.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم شاخص و انواع آن به مقاله آشنایی با مفهوم شاخص در بورس مراجعه نمایید.
اصلاح قیمت بازار بورس
در یک تعریف کلی، به حرکتی که بخشی از روند غالب حاکم بر بازار را خنثی کند، اصلاح قیمت گفته میشود. به عبارتی در اصلاح، قیمت در مسیری خلاف جهت موج اصلی حرکت خواهد کرد. بسیاری از افراد تصور میکنند که اصلاح قیمت تنها به صورت حرکت نزولی در یک روند صعودی رخ می دهد؛ اما باید توجه داشت که منظور از اصلاح، یک حرکت صعودی در یک روند نزولی نیز میباشد.
به طور کلی، حرکت سهم همواره در یک روند ثابت صعودی یا نزولی نبوده و به صورت تدریجی و پلکانی خواهد بود. بر این اساس، در صورت رشد قیمت به صورت غیر واقعی، افراد شروع به فروش سهام خود مینمایند. این حالت را دوران استراحت میگویند. چنانچه این رشد، بیش از حد مشخصی باشد، صف فروشهای سنگین تری در بازار ایجاد خواهد شد. به این دوران اصطلاحاً دوران اصلاح قیمت سهام میگویند.
اصلاح بازار و منطقی ترین رفتار سهامداران
به دنبال رشد غیرواقعی قیمت، سهامداران اقدام به فروش سهام خود مینمایند که اصلاح بازار نام دارد. در نتیجه این امر، عرضه بازار نسبت به تقاضا بیشتر شده و قیمت سهم کاهش خواهد یافت. اصلاح بازار بطور معمول، فرآیندی کوتاه مدت است که بیش از چند روز به طول نمیانجامد. پس از دوران اصلاح، چنانچه سهم ارزش ذاتی (ارزش واقعی بر پایه صورتهای مالی) مناسبی داشته باشد، به روند افزایش خود بازمیگردد. از این رو، این دوران فرصت مناسبی برای خریداران سهم به شمار میرود.
تفاوت ریزش و اصلاح بازار
تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای برگشتی، وضعیت بازار را به لحاظ اصلاح یا ریزش بررسی مینمایند. در واقع، این الگوها بیانگر برگشت و تغییر روند حاکم بر بازار خواهند بود. این الگوها (که نشانه اصلی آنها شکل گیری شکست خط روند میباشد) در انتهای یک روند صعودی یا نزولی مشاهده میشود.
پس از تشخیص روند برگشتی سهم، اصلیترین راه برای تمایز ریزش از اصلاح، توجه به کف و سقف قیمت در نمودار خواهد بود. اگر قیمت در روند حرکتی خود به سطحی پایین تر از قیمت آغاز موج برسد، عامل ریزش بازار سهام چه بود بازار در وضعیت ریزش قرار دارد. چنانچه در روند بازگشتی به قیمتی پایین تر از قیمت ابتدای موج نرسیم، وضعیت اصلاح را تجربه خواهیم کرد.
ریزش های تاریخی بازار بورس
اولین ریزش تاریخی بازار به حدود 13 سال پیش (آبان ماه سال 1387) بازمیگردد. در آن تاریخ، شاخص با 5.3% افت روبرو شد. دومین ریزش بزرگ بازار مربوط به دهه اخیر میباشد که در دی ماه سال 1392 بوقوع پیوست. این ریزش در ابتدای یک روند نزولی قوی رخ داد که علت اصلی آن رشد چشمگیر و حبابی در روزهای پیشین بازار بود. در آن زمان، بازار 7.2% افت را در شاخص کل خود تجربه نمود. حدود دو سال پس از این ریزش (تا اواخر سال 1394) همچنان یک روند نزولی بر بازار حاکم بود.
در اسفند ماه سال 1393 نیز شاهد یکی دیگر از بزرگترین ریزشهای تاریخ بورس (براساس درصد) بودیم. در این ریزش، شاخص کل با 5.5% افت، 3590 واحد نزول را پشت سر گذاشت. این ریزش، در عامل ریزش بازار سهام چه بود نتیجه بازگشایی نمادهای پالایشی و همچنین کاهش قیمتی سه نماد بورسی و سه نماد فرابورسی این گروه، بدون محدودیت دامنه نوسان بوقوع پیوست.
در مهر ماه سال 1397 نیز شاهد ریزش بزرگ دیگری در شاخص کل بودیم. این سقوط، پس از یک روند صعودی قوی که در نتیجه رشد بی سابقه نرخ ارز حاصل شده بود، رخ داد. دلیل اصلی آن نیز، تغییر ناگهانی روند رشد نرخ ارز و همچنین دگرگونی در نرخ خوراک و پتروشیمیها بود. پس از این ریزش، بازار به مدت پنج ماه وارد رکود شد. این رکود تا زمستان همان سال ادامه داشت تا اینکه در اواخر فصل، بازار مجدداً روند خود را تغییر داد و حرکت صعودی را آغاز نمود.
در ادامه این روند، بازار در تاریخ 16 و 17 اردیبهشت ماه سال 1397 و بار دیگر در تاریخ 25 تیر ماه سال 1397، ریزش 7000 واحدی را تجربه کرد که به سرعت احیا و به روند صعودی خود بازگشت.
وجه تمایز ریزش سال 98 با سالهای گذشته
در سال 1392 بازار تحت تأثیر باورهای عمومی، بهبود شرایط ناشی از روی کار آمدن دولت جدید و موفق بودن مذاکرات هستهای، رشد چشمگیری را تجربه کرد. با پیش رفتن زمان و روبرو شدن با واقعیتهای این اتفاقات، روند بازار تغییر کرد و اصلاح شدیدی را در پیش گرفت.
در سال 1397 با وضع تحریمهای گسترده، روند رشد نرخ ارز متوقف شد. این امر منجر به مواجه شدن بازار با ریزشی بزرگ شد. پس از گذشت مدتی و تطبیق یافتن شرکتها با شرایط جدید تحریمی، بازار مجدداً به روند رشد خود بازگشت.در سال 1398 ریزش در شرایطی رخ داد که نرخ ارز و روابط بینالمللی در وضعیت ثابتی قرار داشت. از این رو دلایل فوق، عواملی برای وقوع این پدیده به شمار نمیروند؛ در اینجا مباحث و محاسبات اقتصادی مطرح میشود. عاملی که در سال 1398 منجر به ریزش بازار شد، رسیدن به نقطه اشباع در بخش قابل توجهی از بازار بود. در چنین وضعیتی (ریزش بازار) میزان نقدینگی موجود حائز اهمیت عامل ریزش بازار سهام چه بود خواهد بود؛ به طوری که اگر وجوه نقد جدید ورودی به بازار از آن حمایت نکند، شاهد ادامه روند سقوط در بازار خواهیم بود.
دلایل عمده ریزش بازار
به طور کلی دو عامل عمده را میتوان علت اصلی ریزش بازار دانست:
1. منتشر شدن اخبار بین المللی مؤثر در اقتصاد
از دلایل اصلی تاثیرگذار بر روند بازار، انتشار اخبار مرتبط بینالمللی است. این اخبار میتواند وضعیت کلی اقتصاد کشور و روند قیمتی بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد. از جمله این اخبار میتوان به خبر وضع تحریمهای جدید در کشور و خطر تهدیدات نظامی یا جنگ اشاره کرد. به عنوان مثال، در سال 1398 با انتشار خبر شهادت عامل ریزش بازار سهام چه بود سردار سلیمانی، بازار بورس ریزش شدیدی را تجربه کرد. البته این وضعیت با دخالت مستقیم دولت به سرعت به حالت قبل خود بازگشت.
2. رشد چشمگیر و بی وقفه سهم
این عامل نیز بازار را با ریزشهای شدید روبرو می سازد. چنانچه شاخص بازار در یک بازه کوتاه مدت، رشد چندین برابری را پشت سر گذاشته باشد، احتمال وقوع ریزش بازار وجود خواهد داشت. در واقع، رشد چشمگیر سهم و شکستن سطوح مقاومتی آن در بازه زمانی کوتاه مدت، سهم را در وضعیت ریزشی قرار خواهد داد.
باید توجه داشت که سهم همواره نمیتواند در یک روند صعودی حرکت کند؛ از این رو، باید در روند حرکتی خود، دوران اصلاحی را نیز تجربه کرده تا بتواند برای ادامه حرکت خود آماده شود. به عنوان مثال، در دی ماه سال 1392 شاهد ریزش بزرگی در بازار بودیم که علت اصلی آن، رشد چشمگیر روزهای پیشین بازار بود. این ریزش تا دو سال وضعیت بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.
دلایل ریزش اخیر بازار
ترس و بی اعتمادی حاکم بر کشور، عاملی اصلی در وضعیت ریزشی این روزهای بازار میباشد. به عبارتی، تغییر رئیس جمهور آمریکا و آثار آن بر مسائل جهان از یک سو و انتظار کاهش قیمت دلار از سوی دیگر، وضعیت بازار را تحت تاثیر قرار داده است. سایر دلایل ریزش بازار عبارتند از:
- عدم تعادل بازار در نتیجه اختلالات سامانه ثبت سفارشات سهامداران (وجود تاخیر در ثبت یا عدم انجام)
- دستکاری در روند بازار با متوقف و مجاز نمودن معاملات سهام
- فشار فروش جهت تسویه اعتبارات و در نتیجه کاهش اعتبارات کارگزاریها
- عملکرد ناکارآمد مدیران بورس
باید توجه که در حال حاضر بازار به لحاظ تحلیلی در وضعیت کاملاً مناسبی قرار داشته و برای بازگشت آماده است؛ اما فضای بی اعتمادی حاکم بر بازارهای سرمایه، مانع رشد و ادامه حرکت آن شده است.
شرکت های شاخص ساز و تأثیر آنها در روند ریزشی بازار
منظور از شرکتهای شاخصساز، شرکتهایی است که ارزش بازاری بالایی داشته و تاثیر زیادی در شاخص کل دارند. به عبارتی، عامل ریزش بازار سهام چه بود کاهش یا افزایش رشد این شرکتها، تاثیر بسیار زیادی بر روند شاخص کل خواهد داشت.
زمانی که این شرکتها چندین روز در وضعیت منفی قرار داشته باشند، به دلیل تأثیر بالای آنها بر شاخص، کل بازار تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. در واقع، نوسانات این سهمها به نوعی تعیین کننده وضعیت کلی بازار میباشد. از جمله این سهمها می توان به نماد شستا اشاره نمود. این نماد، به طور معمول با تغییرات قیمتی خود، وضعیت کلی بازار را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
برای آشنایی بیشتر با شستا مقاله «شستا: شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی» را در همین سایت مطالعه نمایید.
برخورد منطقی در روزهای منفی بازار
سهامدران میبایست سعی نمایند تا در مواجهه با شرایط ریزشی بازار، درگیر استرس و اضطراب نشده و بهترین عکسالعمل را از خود نشان دهند. 3 نکته زیر به شما در داشتنی برخوردی منطقی در شرایط رخ داده، کمک خواهد کرد.
رفتارهای هیجانی ممنوع
یکی از بزرگترین اشتباهات معاملهگران، داشتن رفتار هیجانی در مواجه با بازار منفی است. این رفتار هم در زمان فروش و هم در زمان خرید رخ میدهد. به این صورت که فرد با کوچکترین کاهش در سطح قیمت، سهم خود را بسیار پایین تر از ارزش واقعی آن به فروش میرساند. همچنین فرد ممکن است بدون تحلیل و فقط با مشاهده سهم منفی و ارزان، اقدام به خرید نماید که بطور معمول نتیجه این رفتار چیزی جز ضرر نخواهد بود.
تشخیص نوع روند منفی
مهمترین گام در مواجه شدن با بازار منفی، تشخیص نوع وضعیت بازار به لحاظ ریزشی یا اصلاحی بودن آن است. همانطور که گفته شد، در ریزش بازار، قیمتها در بازه طولانی منفی بوده و برگشت دوباره وضعیت بازار زمانبر خواهد بود. در اصلاح بازار، کاهش قیمتها کوتاه مدت بوده و بازار مجدداً به روند مثبت خود بازمیگردد. تشخیص ریزشی یا اصلاحی بودن بازار، در تصمیمگیریها و نحوه برخورد با آن نقشی تعیین کننده دارد.
اهمیت داشتن حد ضرر
معاملهگران قبل از ورود به بازار، لازم است استراتژی معاملاتی خود را تعیین نمایند. استراتژی معاملاتی، برنامهای است که فرد خرید و فروشهای خود را در چارچوب آن انجام میدهد. یکی از کاربردهای این برنامه، مشخص نمودن عددی به عنوان حد ضرر میباشد. این عدد با توجه سطح ریسکپذیری فرد و تحلیل وی از رفتار کلی سهم بدست میآید. به عنوان مثال، فردی که با هدف کوتاه مدت معامله میکند با فعال شدن حد ضرر، سهم خود را میفروشد. اهمیت حد ضرر در دوران ریزشی بازار آشکارتر خواهد شد. چنانچه فرد در ابتدای روند ریزشی با فعال شدن حد ضرر خود اقدام به فروش نماید، گرفتار ریزش بازار و صفهای فروش سنگین آن نخواهد شد.
ریزش بازار در یک بند
وجود صفهای فروش سنگین و کاهش شدید ارزش سهم از نشانههای ریزش بازار است. این شرایط را نباید با اصلاح بازار (کاهش کوتاه مدت قیمت سهم) اشتباه گرفت. در یک تعریف کلی، ریزش، کاهش شدید در قیمت بخش بزرگی از سهمهای بازار میباشد که سبب کاهش چشمگیر ارزش آنها خواهد شد. انتشار اخبار مؤثر در اقتصاد و رشدهای بدون توقف بازار، دو عامل اصلی در وقوع این پدیده میباشند.
مهمترین دلیل ریزش بورس چیست؟
امروز مطالبی همچون چرا سکه امروز گران شد؟، میزان افزایش قیمت دلار چقدر بود؟، تاریخ هاوینگ بیت کوین متاثر از چه عواملی است؟، ۱۰ خبر مهم برای بورس فردا چهارشنبه ۲۳ شهریورماه، خبری مهم برای سهامداران خودرو و نیروگاهی، شاخص کل چقدر رشد کرد؟؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
روزانه در سایت "نبض بورس" گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون بازار سرمایه، مسکن، ارز، انرژی و سرمایه گذاری تهیه و منتشر میگردد.
گزارش کامل از گزیده خبرهای امروز «نبض بورس» (https://nabzebourse.com) را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
خبر مهم رئیس کل بانک مرکزی برای فعالان بورس
پیش بینی مهم از قیمت بیت کوین
تحلیل خچرخش امروز ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ | سهم در کف دو ساله؟
آیا الان وقت خرید سهام است؟
قیمت دلار با و بدون برجام چقدر خواهد بود؟
یکی از بزرگترین دلایل ریزش بازار ، افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی هاست که علاوه بر اینکه سهم رو بی جهت بزرگ میکنه بلکه یک نوع دزدی از سهامدار هم هست ؛ چرا که به همون اندازه که سهم رو افزایش میده ، به همون نسبت هم در روز بازگشایی سهم که اونهم برای خودش داستانی داره و بازگشایی گاها" ماهها طول میکشه همون اندازه از قیمت سهم کم میشه و مدتها طول میکشه که همین سهم از کما در بیاد و به قیمت چند ماه قبلش برسه . در واقع ؛ چنین افزایش سرمایه ، کلاه گشادیه که سر سهامدار میره و این وسط سود انباشته نصیب چه کسی میشه معلوم نیست.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.
۸ عامل ریزش و رکود بازار سرمایه
رکود بی سابقه و ریزش متواتر شاخص بورس در طول دولت سیزدهم که باعث شده شاخص به کف دو سال گذشته برگرد از سویی و عدم موفقیت دولت در حل روند بازار سرمایه از سوی دیگر باعث شد تا مدیران این بازار دست به نامه نگاری زده و عوامل ریزش بازار را برای مدیران ارشد دولت روشن و راهحلهایی را نیز ارایه دهند.
رییس سازمان بورس در نامهای به معاون اول رییسجمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام ۸ چالش عمده و ۶ پیشنهاد برای مدیریت نا اطمینانیها را اعلام کرد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامهای به معاون اول رییسجمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام، از 8 چالش عمده در بازار سرمایه رونمایی کرد. مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامهای رسمی خطاب به محمد مخبر، معاون اول رییسجمهور به واکاوی شرایط کنونی بازار سرمایه در ایران پرداخته است.
در متن نامه ارسالی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به معاون اول رییسجمهور، چالشها و عوامل نگرانی در بازار سهام در شرایط فعلی در 8 محور ارایه شده است.
در متن نامه ارسالی از مهمترین چالشها و عوامل ایجادکننده نگرانیهای بازار سهام در محورهای هشتگانه شامل «روند افزایشی نرخ سود بانکی و تاثیر آن بر خروج نقدینگی از بازار»، «کاهش حاشیه سود شرکتهای ناشی از افزایش نرخ خوراک و حاملهای انرژی»، «قیمتگذاری دستوری محصولات صنایع از قبیل خودرو، شوینده، لاستیک و . »، «انجام معاملات شرکت پالایش و پخش در بورس انرژی»، «نوسان در نرخ عامل ریزش بازار سهام چه بود ارز و تاثیر آن در افزایش نااطمینانیهای صنایع برای توسعه فعالیت»، «واگذاری سهام در شرکتهای خودروسازی»، «اتخاذ تصمیمات برای شرکتهای صادرات محور بدون درنظرگرفتن منافع کلان اقتصادی» و «قطعی برق در تابستان و گاز در زمستان و آثار منفی آن بر تولیدو بهای تمام شده» نام برده شده است.
در پایان این نامه عامل ریزش بازار سهام چه بود 7 صفحهای پیشنهادهایی برای مدیریت نااطمینانیها در بازار سهام نیز در 6 محور با عنوان «تثبیت نرخ سود بین بانکی در کانال از پیش تعیین شده»، «حذف نرخ هاب اروپایی از فرمول قیمتگذاری نرخ خوراک و سوخت گاز»، «حذف قیمتگذاری دستوری»، «شفاف شدن روابط مالی فیما بین دولت و بنگاههای اقتصادی»عامل ریزش بازار سهام چه بود عامل ریزش بازار سهام چه بود ، «تعیین تکلیف واگذاری سهام خودروها» و «واریز مابقی تعهدات صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار» ارایه شده است.
آمارهای مردادماه بانک مرکزی، حاکی از کاهش سیاستهای انقباضی این بانک است که به نظر میرسد این عمل آنچنان هم به داد بازار سرمایه نرسیده و نتوانسته آنطور که باید و شاید جلوی ریزش بورس را بگیرد.
به گزارش تسنیم، اخیرا رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامهای به معاون اول رییسجمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام، از 8 چالش عمده در بازار سرمایه رونمایی کرد.
در متن نامه ارسالی (که در تیرماه نوشته شده) از مهمترین چالشها و عوامل ایجادکننده نگرانیهای بازار سهام در محورهای هشتگانه شامل «روند افزایشی نرخ سود بانکی و تاثیر آن بر خروج نقدینگی از بازار»، «کاهش حاشیه سود شرکتهای ناشی از افزایش نرخ خوراک و حاملهای انرژی»، «قیمتگذاری دستوری محصولات صنایع از قبیل خودرو، شوینده، لاستیک و . »، «انجام معاملات شرکت پالایش و پخش در بورس انرژی»، «نوسان در نرخ ارز و تاثیر آن در افزایش نااطمینانیهای صنایع برای توسعه فعالیت»، «واگذاری سهام در شرکتهای خودروسازی»، «اتخاذ تصمیمات برای شرکتهای صادرات محور بدون درنظرگرفتن منافع کلان اقتصادی» و «قطعی برق در تابستان و گاز در زمستان و آثار منفی آن بر تولیدو بهای تمام شده» نام برده شده است.
در پایان این نامه 7 صفحهای پیشنهادهایی برای مدیریت نااطمینانیها در بازار سهام نیز در 6 محور با عنوان «تثبیت نرخ سود بین بانکی در کانال از پیش تعیین شده»، «حذف نرخ هاب اروپایی از فرمول قیمتگذاری نرخ خوراک و سوخت گاز»، «حذف قیمتگذاری دستوری»، «شفاف شدن روابط مالی فیما بین دولت و بنگاههای اقتصادی»، «تعیین تکلیف واگذاری سهام خودروها» و «واریز مابقی تعهدات صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار» ارایه شده است.
خنثیسازی سیاست ضدتورمی بانک مرکزی و عدم تغییر مسیر بازار سهام
مهمترین بند مکاتبه تیرماه رییس سازمان بورس با معاون اول رییسجمهور موضوع کنترل نرخ سود بین بانکی بود. بر این اساس بانک مرکزی برای انصراف از سیاست انقباضی خود به منظور تحریک بازار سرمایه تحت فشار قرار گرفت.
البته با انتشار آمارهای مردادماه بانک مرکزی، میتوان گفت بانک مرکزی تا حدودی سیاستهای انقباضی خود را کنار گذاشته است. این موضوع وقتی شفافتر میشود که به روند تغییرات پایه پولی در ماههای اخیر نگاه دقیق و کارشناسی داشته باشیم. همانطور که در نمودار پایین مشاهده میکنید میتوان گفت تقریبا در دوازده ماه گذشته تاکنون و با اهتمام و توجهی که بانک مرکزی به کنترل پایه پولی و کنترل نقدینگی داشته، رشد پایه پولی همواره نزولی بوده است، اما بعد از یک سال در مردادماه سال جاری رشد پایه پولی نسبت به گذشته دوباره به مدار صعود برگشته است.
سیاستهای پولی و بانکی بورس اوراق بهادار تهران
به بیان دیگر میتوان اینطور گفت که شاید مهمترین اقدام ریاست سازمان بورس، پیگیریهای وی برای کاهش نرخ سود بین بانکی در تیر و مرداد امسال باشد، بعد از شروع یک روند صعودی از فروردین ماه امسال و رشد شاخص کل تا محدوده 1.6 میلیون واحدی روند نزولی 4 ماهه شاخص کل آغاز شده و هماکنون (هفته اول مهر ماه) شاخص کل در محدوده 1.330 هزار واحدی قرار گرفته است. این در حالی است که بانک مرکزی تحت فشارهای وزارت اقتصاد سیاست انقباضی خود را کاهش داده و رشد پایه پولی در مردادماه به بالای 30 درصد افزایش یافته است. لازم به ذکر است در حدود 12 ماه منتهی به تیر ماه امسال، تحت تاثیر اقدامات کنترلی بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه، رشد پایه پولی از حدود 42 درصد به محدوده 24 درصد کاهش یافته بود.
تزریق 17 هزار میلیارد تومان منابع نقد برای بازخرید اوراق و رشد سایر اجزای پایه پولی
بر این اساس بانک مرکزی حدود 17 هزار میلیارد تومان منابع نقد برای بازخرید اوراق در بازار بین بانکی تزریق کرد و در پی این اقدام هرچند نرخ سود بین بانکی در محدود 20 درصد تثبیت شد اما به یک باره پایه پولی و نقدینگی در مردادماه بر خلاف ماههای گذشته وارد یک مدار صعودی شدند و تمام اقداماتی که بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی به کار بسته بود، با چالش روبرو شد.
با همه این اوصاف روند نزولی شاخص کل و سهام شرکتهای بزرگ تغییر خاصی نکرد و متاسفانه خط حمایتی 1.4 واحد نیز در اواسط شهریور ماه از دست رفت. این موضوع به لحاظ روانی فعالان بازار سهام را با ابهامات بسیار پیچیده رو به رو کرده و سازمان بورس نیز هماکنون هیچ گونه توجیهی برای پاسخ به شرایط جدید بازار سهام ندارد.
با وجود کوتاه آمدن بانک مرکزی از سیاستهای انقباضی خود همچنان شاهد تغییر روند خاصی در بازار سرمایه نبودهایم.
دیدگاه شما