بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس

سرمایه‌گذاری در بورس ایران بهتر است یا فارکس؟

کارشناس بازار سرمایه در رابطه با بازار فارکس گفت: این بازار در کشور ما غیر قانونی است و هیچ قانونی از سرمایه‌گذاران این بازار حمایت نمی‌کند.

فاطمه میرزایی؛ بازار: بازار فارکس به عنوان بزرگترین بازار مالی دنیا، جایی است که روزانه میلیاردها دلار پول در آن جابجا می‌شود و افراد زیادی به خاطر شرایط نوسان و سوددهی این بازار به آن جذب می‌شوند و در صورت حرفه‌ای شدن می‌توانند موفقیت بزرگی کسب کنند. امروزه در سراسر دنیا بازارهای مالی فوق العاده و مدرنی ایجاد شده است که پتانسیل درآمدزایی خارق العاده‌ای دارند.

دسته‌ای دیگر از سهامدارانی که جذب این بازار شده‌اند، سرمایه‌گذاران ایرانی هستند؛ سرمایه‌گذارانی که از وضعیت ایستا و افت بورس اوراق بهادار تهران خسته شده‌اند و چنگ به انواع بازارها می‌زنند تا از آن‌ها سود کسب کنند و بتوانند ضرر خود در بازار سهام را جبران کنند. البته، بسیاری از این سرمایه‌گذاران هستند که تنها به خاطر سود دلاری آن وارد بازار شده‌اند و از این بازار آگاهی کامل ندارند و تازه وارد عرصه سرمایه‌گذاری شده‌اند، ولی کیست که به دلار نه بگوید؟

یاسر فلاح، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار بازار در رابطه با بازار فارکس اظهار کرد: بازار فارکس بازاری است که از محل تغییرات نرخ مبادلات ارزی شکل می‌گیرد و در واقع بازار ثانویه ارز است که ارزش ارزها در آن مبادله می‌شود.

وی در ادامه تصریح کرد: با توجه به اینکه این بازار در کشور ما به رسمیت شناخته نشده و بانک مرکزی که اداره‌کننده بازار ارز است، این بازار را به رسمیت نمی‌شناسد بنابراین حضور در این بازار غیر قانونی است که سازمان بورس هم این مسئله را اعلام کرده و بازار فارکس جزو بازارهای تحت نظارت و رگولیت شده نیست و قانونی برای آن وجود ندارد و توصیه‌ای برای ورود به این بازار نمی‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: قطعا بازار فارکس را برای سرمایه‌گذاری پیشنهاد نمی‌دهم چراکه هیچ قانونی نسبت به این بازار در کشور ما وضع نشده است و در صورت از بین رفتن سرمایه فعالان این بازار، هیچ قانونی در کشور از آن‌ها حمایت نخواهد کرد.

فلاح با اشاره به اینکه بازار فارکس تحت تأثیر نوسانات نرخ انواع ارز قرار دارد، مطرح کرد: موضوع رقابت تجاری بین آمریکا و چین و موضوع کرونا و کاهش نرخ رشد اقتصادی در دنیا و معضلات و مشکلات تولید در اروپا روی بهای انواع ارز تأثیر می‌گذارد و نوسانات نرخ ارز روی بازار فارکس اثرگذار است؛ هرچند بازار فارکس یک بازار دوطرفه است یعنی هم آپشن بای و هم فروش یا سل در آن وجود دارد و افراد حرفه‌ای که این ابزارهای مشتقه را می‌شناسند و با تحلیل تکنیکال بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس و بنیادی آشنا هستند، شاید بتوانند در این بازار منافعی داشته باشند، اما نمی‌توان آن را به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد پیشنهاد کرد چون این بازار قطعا برای افراد تازه‌وارد بازار مناسبی نخواهد بود.

وی با رد جذابیت فارکس برای سرمایه‌گذاران ایرانی اضافه کرد: این مسئله که بگوییم بازار فارکس نزد سرمایه‌گذاران ایرانی جذاب است، صحت ندارد و نمی‌توان آن ا پذیرفت، اما این بازار یک بازار ۲۴ ساعته است و نکته مهم این است که ابزارهای مشتقه در آن فعال است و می‌توان با ابزارهای مالی چه در زمان رشد و چه در زمان افت بازار از آن‌ها بهره‌مند شد و سود برد یعنی الزاما در زمان افت بازار، سرمایه‌گذاران ضرر نخواهند کرد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: فکر می‌کنم جذابیت فارکس روی این عوامل است و این جذابیت بیشتر برای افراد حرفه‌ای جوابگوست چون کسانی که حرفه‌ای نیستند و با ابزارهای مالی آشنا نیستند، مدل سرمایه‌گذاری برایشان متفاوت نیست.

فلاح تصریح کرد: به دلیل شرایط خاصی که اقتصاد ایالات متحده دارد و تورمی که در دلار به وجود آمده و جنگ تجاری که بین آمریکا و چین اتفاق افتاده است و با توجه به اثرگذاری کرونا بر اقتصاد جهان، قطعا بازار فارکس هم دارای ریسک است و ریسک این بازار بالا است.

وی درباره بهترین سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف گفت: پیشنهاد من این است که سرمایه‌گذاران تازه‌وارد ایرانی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط و با درآمد ثابت وارد شوند که البته با توجه به اینکه بورس ما هم شرایط ابهام‌آلودی دارد، من تصور می‌کنم که این صندوق‌ها برای افراد تازه‌وارد و کسانی که به دنبال سرمایه‌گذاری می‌گردند، می‌تواند جای بهتری باشد.

این کارشناس بازار سرمایه در پایان خاطرنشان کرد: در حال حاضر هم قیمت‌ها در بازار سرمایه ما شرایط خوبی دارد و شاید ۶۰ درصد بازار به لحاظ قیمتی، قیمت‌های ارزنده‌ای دارد و اگر کسی نگاه بلندمدت برای سرمایه‌گذاری داشته باشد می‌تواند سهامی را خریداری و نگه‌داری کند، اما نکته بسیار حائز اهمیت این است که راز موفقیت و راه نجات سرمایه‌گذاران در بازارهای سهام مانند بورس اوراق بهادار توجه به رابطه سودآوری شرکت و قیمت سهام است.

تاثیر انتخابات امریکا در بورس پیش‌خور شده است/ بازار فیزیکی ارز کنترل نشد

عضو شورای عالی بورس اظهار داشت: باید توجه داشته باشیم که اگر بایدن رییس جمهور امریکا شود بخش بزرگی از تاثیرات آن در بازار سرمایه پیش خور شده است و یکی از دلایل کاهش شاخص در روزهای گذشته به دلیل انتظارات کاهش قیمت ارز با پیروزی بایدن بوده است.

سعید اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره اثرات نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر بازار سرمایه در ایران اظهارداشت: اثر سیاست‌های اقتصادی داخلی است که در بازار سرمایه تعیین کننده است و هر یک از این افراد اگر رییس جمهور شوند و به طور کلی نتیجه انتخابات آمریکا به خودی خود در بلندمدت تاثیری در شرایط بازار سرمایه ایران نخواهد داشت.

وی با بیان اینکه نتیجه انتخابات آ‌مریکا در کوتاه مدت اثرات روانی در بورس می‌گذارد چرا که تغییر انتظارات ایجاد می‌کند گفت: باید توجه داشته باشیم که اگر بایدن رییس جمهور امریکا شود بخش بزرگی از تاثیرات آن در بازار سرمایه پیش خور شده است و یکی از دلایل کاهش شاخص در روزهای گذشته به دلیل انتظارات کاهش قیمت ارز با پیروزی بایدن بوده است.

عضو شورای عالی بورس تاکید کرد: جالب این است که این انتظارات اثر خود را در بازار ارز نشان نداد و باعث کاهش نرخ ارز نشد و احتمالا دلیل‌ آن کمبود عرضه است یعنی دولت توانایی کنترل بازار فیزیکی و حواله ارز را ندارد.

اسلامی ادامه داد: اگر ترامپ رییس جمهور آمریکا شود به طور قطع با افزایش نرخ دلار بخشی از این آثار برمی‌گردد.

وی ادامه داد: اما اگر با نتیجه انتخابات آمریکا گشایش اقتصای به نفع ایران ایجاد شود با چشم انداز گشایش در صنایعی که تحریم‌ها اثرات سنگینی بر روی آن گذاشته به طور قطع تاثیرات انتظاری خود را نشان خواهد داد و اثرگذار خواهند بود

عضو شورای عالی بورس با بیان اینکه به طور در بلندمدت وقایع اقتصاد واقعی اثرات جدی در بازار سرمایه می‌گذارد و بازار از این بخش تاثیر می‌پذیرد گفت: متاسفانه امیدواری زیادی وجود ندارد که اگر بایدن هم رییس جمهور آمریکا شود، ایران بتواند به سرعت به بازارهای جهانی برگردد.

وی ادامه داد: نتایج انتخابات آمریکا رفتارهای هیجانی در بازار سرمایه ایجاد می‌کند و اگر بایدن رییس جمهور شود اثرات انتظاری را در کاهش تحریم‌ها در بازار سرمایه می‌بینیم و ممکن است برخی از صنایع مانند بانک و پتروشیمی اثرات انتظاری را بپذیرند.

عضو شورای عالی بورس با تاکید بر اینکه تحلیل بازار سرمایه و پیش بینی آن بسیار دشوار شده است، گفت: امروز بخش بزرگی از بازار سرمایه از آن غیر حرفه‌ای‌هاست که رفتارهای مطابق با تحلیل انجام نمی‌دهند و دنباله‌رو جریان بازار هستند و به آن سمت حرکت می‌کنند بنابراین به صورت قطعی نمی‌توان گفت بعد از اعلام نتایج ا نتخاباتی آمریکا بازار سرمایه چه واکنشی را نشان می‌دهد.

اسلامی با اشاره به اظهاراتی مبنی بر اینکه حقوقی‌ها عامل ریزش شاخص هستند و تعمدی صف فروش ایجاد می‌کنند گفت: اول اینکه تفکیک حقیقی‌ها و حقوقی‌ها در بازار سرمایه ایران عجیب و غریب است چراکه هر فرد حقیقی می‌تواند سهامدار یک شرکت باشد و فعالیت حقوقی هم داشته باشد یعنی می‌تواند شرکتی تاسیس کند و صد در صد سهام آن را داشته باشند و هم با کد حقیقی و هم با کد حقوقی معامله کنند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر حقوقی‌ها ذینفعانی دارند و باید به سهامداران پاسخگو باشند بنابراین نمی‌توان انتظار داشت مخالف منافع سهامداران خود عمل کنند و به سهامداران خود ضرر بزنند.

وی افزود: اینکه می‌گویند حقوقی‌ها با قیمت بالا فروختند و در قیمت‌های پایین می‌خرند روند طبیعی بازار است و اگر حقوقی‌ها چنین مدیریتی دارند مدیران آنها شایستگی پاداش خواهند داشت چرا که به نفع ذینفعان رفتار معاملاتی داشته‌اند.

اسلامی تاکید کرد: اینکه انتظار داشته باشیم حقوقی‌ها زیان می‌کنند تا حقیقی‌ها بتوانند در این شرایط با کمک حقوقی‌ها رفتار معاملاتی خود را جبران کنند صد در صد اشتباه است.

عضو شورای عالی بورس تاکید کرد: البته حقوقی‌های دولتی جدا از این موضوع هستند چراکه در عملکرد خود مسائل سیاسی امنیتی و اجتماعی را در نظر می‌گیرند و همچنین ممکن است مانند تمام سال‌های گذشته که رانت‌پاشی شده است دولت تصمیم بگیرد در این بخش هم رانت‌پاشی کند اما حقوقی‌هایی که سهامدار حقیقی دارند نمی‌توانند ضد منافع سهامداران خود عمل کنند.

وی گفت: البته بحث تخلف و دستکاری معاملاتی حقوقی‌ها موضوع دیگری است و چه در شرایط صعودی بازار و چه نزولی نهاد ناظر باید به این مسائل رسیدگی کند.

عضو شورای عالی بورس در باره آخرین تصمیمات از اختصاص یک درصد منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه گفت: در این باره باید تفاهم نامه‌ای بین صندوق توسعه ملی و سازمان بورس نوشته می‌شد که این اقدامات در حال انجام است و سازمان این موضوع را پیگیری می‌کند اما این هماهنگی‌های بین نهادی بسیار سخت صورت می‌گیرد.

وی گفت: از سوی دیگر مسئولیت‌پذیری مسئولان کشورمان بسیار کم است چرا که ممکن است با تغییر مدیران نهادهای نظارتی، درباره این تصمیمات و اجرای آن تحت فشار قرار بگیرند.

مهم‌ترین اقدامات سازمان بورس در سال 97 چه بوده است؟

علی صحرایی مدیرعامل بورس تهران راه‌اندازی ابزار پوشش ریسک، اوراق سبد آتی سهام و مواردی دیگر را از جمله مهم‌ترین اقدامات سازمان در سال 97 برشمرد.

به گزارش پایگاه خبری با اقتصاد، علی صحرایی درباره بهترین اقدام سال گذشته بورس تهران اظهار کرد: از دید کلان، بورس تهران در سال گذشته توانست ۲۰ هزار میلیارد تومان برای صنایع تأمین مالی کند. این تأمین مالی از سه طریق عرضه اولیه، اوراق بدهی و اوراق اختیار فروش تبعی انجام شد.

وی درباره راه‌اندازی ابزار جدید مالی نیز گفت: دیگر اقدام مهمی که در بورس تهران انجام شد، راه‌اندازی ابزار پوشش ریسک بود. این ابزار که اوراق سبد آتی سهام نام دارد، در بازار دوطرفه کاربرد دارد. در بازارهای مشتقه در دنیا بیش از ۶۰ درصد معاملات از طریق این ابزار تأمین مالی می‌شود. آتی سبد سهام با همکاری کمیته فقهی سازمان بورس و پیگیری‌های سازمان راه‌اندازی شد.

مدیرعامل بورس تهران درباره کاهش حد اعتباری کارگزاری‌ها در سال ۱۳۹۷ نیز گفت: کاهش حد اعتباری در راستای کاهش ریسک عملیاتی کارگزاری‌ها اعمال شده و در همه دنیا هم رایج است. امسال ارائه اعتبارها نیز قانونمند شد، چراکه همه باید از مزایای بازار سرمایه منتفع شوند، در نتیجه این اقدام بسیار مناسبی بود.

صحرایی به لزوم فرهنگ‌سازی در بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: حضور در بازار سرمایه امری تخصصی است و نیاز به دانش دارد. سرمایه‌گذاران باید دقت کنند که برای حضور در این بازار باید وقت گذاشت و دائماً بازار را رصد کرد، در نتیجه کسانی که این دانش را ندارند نباید به صورت مستقیم وارد بازار شوند بلکه این افراد باید از طریق ابزارهای غیر مستقیم در بازار سرمایه، سرمایه گذاری کنند.

رفتار توده‌واری و تکیه بر شایعات در بازار سرمایه زیاد است

وی با تاکید بر اینکه برای معاملات در بورس نیاز به کسب دانش دارد، گفت: رفتار توده‌واری و تصمیم بر اساس شایعات در بازار سرمایه زیاد است. صف‌های خرید و فروش لحظه‌ای هم به همین علت است.

مدیرعامل بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس بورس تهران با اشاره به لزوم متنوع‌سازی پرتفوی سهامداران، گفت: سرمایه‌گذاران باید سرمایه‌گذاری‌های خود را در صنایع مختلف متنوع کنند. ۴۰ صنعت در بورس داریم که کمتر بورسی این تعداد صنعت در خود جای داده است، در نتیجه سرمایه‌گذاران می‌توانند از این پتانسیل بهره ببرند.

وی در پاسخ اینکه عملکرد بانک مرکزی چه تأثیری در فرهنگ‌سازی در بازار سرمایه دارد؟ اظهار کرد: بانک مرکزی با نظم بخشی به سود سپرده‌ها می‌تواند در بازار سرمایه نیز تأثیرگذار باشد، چراکه بخشی از نسبت P/E مربوط به نرخ سود بدون ریسک است. هر چه نظام بانکی نظام‌مند باشد و توان سودآوری این صنعت که یکی از صنایع بزرگ بورس است، بهتر شود برای بازار سرمایه نیز مفید است.

کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد؛ قراردادهای مشتقه، ابزار درمان بیماری های اقتصادی

در سال های اخیر، بازار سرمایه در مسیر رشد و توسعه ابزارهای معاملاتی و حرکت به سمت سرمایه گذاری حرفه ای گام برداشته و هدف تصمیم گیران و سیاست گذاران این حوزه نیز در این راستا قرار گرفته که همسو با افزایش حجم معاملات، توسعه ابزارهای معاملاتی را در مسیر حرفه ای تر شدن این بازار شاهد باشیم.

به گزارش خبرطلایی به نقل از «کالاخبر» ، یکی از این ابزارها که بحث توسعه بیشتر آن برای اجرا در سال ۱۳۹۸ به میان آمده، معاملات قراردادهای آتی در بازار مشتقه است که طبق بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس گفته های حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران مقرر شده از دارایی های پایه سکه طلا و زعفران، به صندوق های سرمایه گذاری کالایی نیز توسعه یابد. اتفاقی که در صورت تحقق می تواند ضمن توسعه معاملات مبتنی بر بازار آتی، امکان سرمایه گذاری حرفه ای را در بازار سرمایه فراهم آورد. چراکه در بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس بازار قراردادهای آتی، سرمایه گذاران ناآشنا و غیرحرفه ای چندان امکان حضور ندارند و در این بازار عمدتا افرادی حرفه ای توان پذیرش ریسک های ناشی از وجود اهرم معاملاتی در سرمایه گذاری های خود دارند. ضمن اینکه در این بازار برخلاف بازار نقدی در معاملات قراردادهای آتی، افراد می‌ توانند هم در جهت افزایش قیمت و هم در جهت کاهش قیمت سود کسب کنند. این مزیت سبب می شود که بدون توجه به شرایط اقتصادی، بتوان با تشخیص درست جهت بازار از حرکت قیمت ‌ها در هر طرف سود به دست آورد.

بورس ها دروازه ورود به بازار جهانی

در همین راستا کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایبنا اظهار داشت: همانطور که می دانید در تمام دنیا بورس های کالایی از ارکان اساسی در شفاف سازی اقتصاد است. وجود برخی مشکلات در بازار کالای فیزیکی (همانند نداشتن بازار بزرگ و نقدشونده در برخی کالاها و نبود قابلیت فروش استقراضی) و همچنین فقدان تضمین‌های لازم برای معامله‌گران و به تبع آن نوسانات تکانه وار قیمت کالاها در بازارهای سنتی از مهم‌ترین عواملی هستند که موجب پدیدار شدن بورس‌های کالایی در اقتصاد کشورهای مختلف شده است.

نیما کرامت افزود: در چنین شرایطی راه‌اندازی بورس کالا و به طور خاص استفاده از ابزارهای مشتقه، در کشورهای مختلف به ایجاد یک نظام سازمان یافته دادوستد کالایی منجر شده و راه ورود به بازارهای جهانی را برای کشورها تسهیل کرده است.

وی ادامه داد: در کشور ما نیز بنا به دلایلی از جمله تولیدکننده عمده و انحصاری بودن در یک سری از کالاها از یک سو و جهش های تکانه وار اقتصادی و نرخ بالای تورم از سوی دیگر، نیاز به ایجاد بورس کالا و به کارگیری از ابزارهای مشتقه برای پوشش ریسک سرمایه گذاران، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بیش از همیشه احساس می شود.

مشکلی به نام نبود توان برنامه ریزی

این کارشناس حوزه کالایی تاکید کرد: آن چیزی که سم مهلک برای اقتصاد یک کشور است، نبود توان برنامه ریزی برای سرمایه گذاران است. مسلم است که در اینجا سه نکته حائز اهمیت مطرح می شود؛ اول اینکه چرا سرمایه گذاران نمی توانند برنامه ریزی کنند؟ دوم اینکه این سرمایه گذاری برای آنها چه تبعاتی دارد؟ و در آخر اینکه ابزارهای رفع این چالش ها چیست؟

وی در بررسی این سه نکته اظهار کرد: دلیل اینکه سرمایه گذار نمی تواند در اقتصاد ایران برنامه ریزی کند، نوسانات و جهش های قابل توجه قیمت ها در ساختار اقتصادی کشور است و فرقی نمی کند که این نوسان به سمت بالا باشد یا با پایین آمدن قیمت ها همراه است. در این حالت، سرمایه گذار به سمت سفته بازی و بورس بازی پیش رفته و سعی بر سپرده کردن سرمایه خود دارد و سرمایه های سرگردان از امکان ایجاد ارزش افزوده و فرآیند رونق تولید یک کالا یا خدمات خارج می شود.

کرامت در خصوص اینکه ابزارهای درمان این بیماری اقتصادی چیست؟، گفت: یکی از ابزارهای پوشش ریسک برای سرمایه گذاران در برابر نوسانات شدید، ابزارهای مشتقه است. در واقع، ابزارهای مشتقه به افراد و بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس شرکت ها کمک می کند که خود را در مقابل این نوسانات قیمتی بیمه کنند و سرمایه گذاری و یا تجارت خود را با کمترین لطمه و آسیبی نجات دهند.

بازار آتی بر پایه واحدهای سرمایه گذاری صندوق طلا

وی با تاکید بر اینکه در ایران وجود این ابزارها به خصوص بر روی دارایی هایی همانند طلا که می تواند قدرت پول افراد را در برابر تورم حفظ کند، بسیار ضروریست، گفت: اگر چنین ابزاری برای پوشش ریسک وجود نداشته باشد، فشار زیادی به قیمت دارایی پایه آمده و می تواند تبعات زیادی داشته باشد و قیمت ها را به طور هیجانی نوسان دهد. یکی از این ابزارها استفاده از قرارداد آتی بر پایه واحدهای سرمایه گذاری در صندوق طلاست که با آغاز این معاملات جلوی شوک های قیمتی طلا در کشور می تواند گرفته شود تا نیاز نباشد برای کاهش و کنترل قیمت آن در این شرایط حساس کنونی، دولت به ناچار دلار و یا خود طلا را در بازار فیزیکی عرضه کند.

وی بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس افزود: با ایجاد بازار آتی بر پایه واحدهای سرمایه گذاری صندوق های طلا، بازارگردان (بانک مرکزی، دولت یا …) می تواند با قدرت ریال (وجه تضمین) به بهترین شکل این بازار را به ثبات رسانده کرده و با توجه به شرایط اقتصادی اگر انتظارات بر صعود و یا نزول قیمت ها باشد، این نوسانات می تواند با شیب ملایم اتفاق بیفتد.

وی در خصوص امکان سرمایه گذاری حرفه ای در بستر بورس کالای ایران اظهار کرد: همانطور که همه میدانیم بسیاری از افراد که در بازار طلای کشور ورود می کنند، سفته باز یا نوسان گیر حرفه ای این بازار نبوده و فقط به دنبال حفظ ارزش پول خود هستند. پس ما با ایجاد هر چه سریع تر بازار آتی برای صندوق های سرمایه گذاری طلایی می توانیم این نیاز را پاسخ دهیم، بدون اینکه به سکه طلا یا طلای آبشده و یا حتی ارز دلار فشار زیادی وارد شود .به هر حال با توجه به تمامی این مسائل، با ایجاد ابزارهای موازی برای دارایی هایی مثل طلا که به اصطلاح پناهگاه امن سرمایه گذاری هستند، می توانیم در راستای بهبود اقتصاد کشور قدم برداریم.

در پایان این گزارش می افزاید، طبق اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری کالایی مبتنی بر طلا، خود صندوق عملا می تواند اوراق اختیار، گواهی سپرده و آتی خریداری کند. اما در دنیا سرمایه گذاران این صندوق ها می توانند اوراق آتی این صندوق ها را نیز خریداری نمایند. تاکنون این امکان در کشور ما وجود نداشت؛ اما اخیرا بحث امکان عرضه و انتشار اوراق آتی مبتنی بر واحدهای صندوق های سرمایه گذاری کالایی مجددا مطرح شده و مورد توجه عموم قرار گرفته است.

به اعتقاد کارشناسان و صاحب نظران با این اقدام، معاملات صندوق های سرمایه گذاری کالایی به نوعی دوطرفه می شود و جذابیت آن برای سرمایه گذاران افزایش پیدا می کند. انتشار این اوراق هم می تواند موجب حفظ ارزش پول ملی شود؛ زیرا این ابزار می تواند هم ارزش دارایی ها را در برابر تورم حفظ کند و هم موجب شفافیت بیشتر گردد؛ چرا که طبق مقررات بازار سرمایه میزان دارایی های این صندوق ها به طور شفاف برای نهادهای نظارتی کاملا مشخص و روشن خواهد بود. افزون بر اینکه به کمک این ابزار، افرادی که بخواهند در بازار آتی از ابزار اهرم بهره ببرند، می‌توانند از این امکان استفاده کنند. سایر مزایای بازارهای مشتقه نیز بر این ابزار قابل تصور است و راه اندازی آن گام مثبتی هم برای اقتصاد کشور و هم برای بازار سرمایه ایران ارزیابی می شود.

ایبنا

مفهوم بازار خرسی و گاوی در ارز دیجیتال چیست ؟

اگر با بازارهای بورس یا ارز دیجیتال سروکار داشته باشید، به احتمال زیاد نام «بازار خرسی» (Bearish Market) بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس و «بازار گاوی» (Bullish Market) را شنیده‌اید. بازارها به طور معمول با یکی از این دو اصطلاح معرفی می‌شوند و هر کدام از این دو،‌ شرایطی را توصیف می‌کنند که بازار در آن قرار دارد.

بازار ارزهای دیجیتال،‌ می‌تواند گاه بسیار پیچیده و پر نوسان باشد. هنگامی که سخن از سرمایه‌گذاری یا معامله در این بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس بازار به میان می‌آید، دانستن برخی اصطلاحات می‌تواند به ما در انجام تحقیقات کافی کمک کند. اما خرس‌ها و گاوها در ارز دیجیتال به چه معنا هستند؟

در این مقاله ابتدا به معرفی و توصیف بازار خرسی در ارز دیجیتال و بازار گاوی در ارز دیجیتال می‌پردازیم و ویژگی بازار گاوی و خرسی را بررسی می‌کنیم، سپس به نحوه ایجاد بازار گاوی و بازار خرسی و ویژگی‌های آن‌ها اشاره کرده و شیوه‌های معامله در هر یک را شرح می‌دهیم.

بازار خرسی و بازار گاوی در ارز دیجیتال چیست؟

رویکرد به بازار می‌تواند دو نوع باشد: گاوی و خرسی. بازارهای خرسی و گاوی، جهت کلی یک بازار مالی را در یک دوره زمانی مشخص توصیف می‌کنند. بازار گاوی به معنای بازاری با روند صعودی و قیمت‌های افزایشی است و بازار خرسی، بازاری نزولی و دارای کاهش قیمت را نشان می‌دهد.

توجه داشته باشید که در بازارهای دوطرفه، هیچ‌کدام از این دو بازار نسبت به دیگری مزیتی برای تریدرها ندارند و با اتخاذ کردن روش‌های مناسب،‌ می‌توان از هر دوی آن‌ها سود به دست آورد. منظور از بازار دوطرفه، بازاری است که در آن از هر دو روندهای صعودی و نزولی بتوان به سود رسید.

اصطلاحات بازار گاوی و بازار خرسی قرن‌ها در انواع بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گرفتند و فضای ارزهای دیجیتال نیز آن‌ها را پذیرفته‌ است. با توجه به حرکت سریع بازار رمز ارزها و نوسان‌های قیمت، دانستن روند این بازار و تشخیص گاوی یا خرسی بودن آن، اهمیت فراوانی دارد.

در برخی مواقع، بازار گاوی یا خرسی اشاره به یک دارایی یا گروهی از دارایی‌ها دارد، اما در اکثر موارد تمامی بازار مالی را توصیف می‌کند. بازارها می‌توانند تا چندین ماه یا چندین سال به صورت گاوی و خرسی باشند، اما به طور معمول برای این که یک بازار به وضعیت گاوی یا خرسی برسد، باید حداقل 20 درصد تغییر را نسبت به اوج یا فرود اخیر خود تجربه کند.

از منظر کوتاه‌مدت (ساعتی یا روزانه) و بلندمدت (ماهانه یا سالانه)، بازارها با توجه به قیمت دارایی‌های خود به صورت چرخه‌ای عمل کرده و از حرکات رو به بالا و رو به پایین پیروی می‌کنند. یک روش آسان برای تشخیص بازار گاوی در مقابل بازار خرسی، این است که این دو بازار را به ترتیب به صورت «بالا» در مقابل «پایین» یا «اوج» در مقابل «فرود» در نظر بگیرید.

یک مثال برای درک بهتر بازار گاوی و بازار خرسی در ارز دیجیتال

در یک مثال کلی، فرض کنید در زمانی هستیم که سرمایه‌گذاران و افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال به بیت کوین امیدوارند. در این حالت به احتمال زیاد تعداد افراد بیشتری به خرید این رمز ارز اقدام می‌کنند و گفته می‌شود که بازار بیت کوین یک بازار گاوی است.

حال فرض کنید که انتقال پیش‌بینی نشده‌ای رخ می‌دهد و قیمت بیت کوین به یک‌باره به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. در این حالت امکان دارد که عده زیادی از افراد نسبت به بیت کوین بدبین شوند و بنابراین به طور میانگین گفته می‌شود که بازار خرسی است. حال ممکن است در همین بازار خرسی، عده‌ای از افراد گاو (همچنان خوشبین به بیت کوین) باقی بمانند. به طور مشابه، امکان دارد که در بازاری که به طور میانگین گاوی است، عده‌ای خرس (بدبین به آینده) باشند.

گاوها و بازار گاوی در ارز دیجیتال

بازار گاوی برگردان کلمه «Bullish» در زبان انگلیسی است. معنای این کلمه به گاو نر اشاره دارد. از آن‌جا که شاخ‌های گاو نر رو به بالا است، این عبارت روند صعودی بازار را نشان می‌دهد. اصطلاح بازار گاوی به شرایط کلی اقتصادی مطلوب اشاره می‌کند و به بازاری اطلاق می‌شود که به طور معمول با احساسات مثبت سرمایه‌گذاران در مورد روند صعودی فعلی همراه است.

به عبارت دیگر در بازار گاوی در ارز دیجیتال، سرمایه‌گذاران به بازار اعتماد داشته و به امید افزایش قیمت و سودهای آتی، سرمایه‌های خود را در آن نگه می‌دارند یا سرمایه‌گذاری خود را افزایش می‌دهند. در این نوع بازار، خریداران قدرت و کنترل بازار را در اختیار دارند.

منظور از اصطلاح «گاوها» یا به عبارت بهتر گاوهای نر، سرمایه‌گذارانی است که به سهام (یا ارز دیجیتال خود) باور و امید دارند. گاوها در ارز دیجیتال، نشان‌دهنده سرمایه‌گذاران موفق و امیدوار هستند. این دسته از سرمایه‌گذاران نسبت به سایر افراد ریسک‌پذیری بیشتری دارند.

بازار گاوی در ارز دیجیتال چگونه ایجاد می‌شود؟

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این سرمایه‌گذاران هستند که بازار گاوی در ارز دیجیتال را ایجاد می‌کنند. اگر سرمایه‌گذاران احساس کنند که قیمت‌ها قرار است افزایش بیابد و برای مدت زمانی طولانی همین روند را طی کند، در قیمت‌های پایین‌تر،‌ سهام یا ارز دیجیتال را خریداری می‌کنند. افزایش خوش‌بینی در میان سرمایه‌گذاران باعث می‌شود که قیمت‌های بازار به بالا رفتن ادامه دهد.

عوامل دیگری نیز وجود دارند که بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس باعث ایجاد بازار صعودی می‌شوند، اما به طور کلی، شرایط مطلوب بازار به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌انجامد. در بازار گاوی در ارز دیجیتال، ممکن است پشتیبانی از جریان‌های اصلی و فرهنگ عامه به تغییرات بازار بینجامد. به عنوان مثالی در این زمینه، می‌توان بازارهای گاوی در سال ۲۰۱۷ را نام برد که به تبعیت از جریان‌های اینترنتی یا سریال‌های تلویزیونی‌ای همچون «بیگ بنگ تئوری» (The Big Bang Theory) رخ داد.

در برخی موارد، اتفاقات غیرمنتظره نیز می‌توانند موجب ایجاد بازار گاوی در ارز دیجیتال شوند. به عنوان نمونه،‌ ظهور بیماری کرونا در سال ۲۰۱۹، بسیاری از مردم را از امور مالی سنتی به سمت ارزهای دیجیتال سوق داد. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری‌های کلانی که برخی نهادهای گوناگون بر ارزهای دیجیتال قرار می‌دهند، ممکن است در برخی موارد بازار گاوی در ارز دیجیتال را ایجاد کنند. یک نمونه از این مورد، سرمایه‌گذاری ۶۵۰ میلیون دلاری شرکت «مایکرواستراتژی» (MicroStrategy) در بیت کوین بود که به ایجاد بازار گاوی انجامید.

ویژگی‌های بازار گاوی در ارز دیجیتال

بازارهای گاوی بازار دوطرفه و تأثیرات آن بر بورس به طور معمول در زمان‌هایی رخ می‌دهند که اقتصاد قوی است یا به سوی قوی‌تر شدن حرکت می‌کند. ویژگی‌هایی وجود دارند که به ما در تشخیص بازار گاوی ارز دیجیتال کمک می‌کنند.

اگر در بازار ارز دیجیتال، قیمت‌ها در یک مدت زمان مشخص افزایش یابند، یا اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار افزایش پیدا کند، ممکن است بازار ارز دیجیتال به صورت گاوی باشد. از سوی دیگر، اگر پس از انتشار اخبار مثبت، قیمت‌ها به شدت بالا بروند یا پس از اخبار منفی، به میزان بسیار کمی کاهش پیدا کنند، امکان دارد که در یک بازار گاوی حضور داشته باشیم.

در بازارهای گاوی در ارز دیجیتال، ممکن است با وجود عرضه کم، تقاضاهای بالایی وجود داشته باشد و برخی از پروژه‌های خاص، بیشتر قیمت‌گذاری شوند. از طرفی در این نوع بازار، صحبت‌های پیرامون ارزهای دیجیتال در رسانه‌های جریان اصلی و شبکه‌های اجتماعی افزایش خواهد یافت.

معامله در بازار گاوی ارز دیجیتال

هنگامی که قصد سرمایه‌گذاری در یک بازار گاوی در ارز دیجیتال را دارید، بهترین راه، تشخیص زودهنگام روند است تا بتوانید زودتر خرید کنید. بعد از آن می‌توانید به محض این که بازار به اوج خود رسید، خریدها را با قیمت‌های بالاتری بفروشید. بازار گاوی در ارز دیجیتال تمایل به دوام طولانی دارد، بنابراین به طور معمول هر ضرری در آن حداقل و موقتی است.

اگر تغییرات غیرمنتظره‌ای مثل بحران یا مداخله‌های قانونی در بازار به وجود بیاید و نشانه‌های آغاز یک بازار خرسی بروز پیدا کند، بهترین استراتژی این است که پوزیشن‌های خود را کاهش دهید، به‌خصوص آن‌هایی که در رمز ارزهای کمتر اثبات‌شده هستند. در این شرایط ممکن است نیاز داشته باشید که دارایی‌های خود را به طور موقت به فلزات گران‌بها، پول نقد یا دارایی‌های مشابه تبدیل کنید، زیرا این دارایی‌ها شانس بیشتری برای مقاومت در برابر سقوط بازار دارند.

ارزهای دیجیتال همچنین در پایان بازارهای گاوی با قیمت‌های پایین‌تری در دسترس هستند، بنابراین در چنین شرایطی مراقب باشید و از فرصت‌های افزایش سرمایه‌گذاری خود استفاده کنید.

خرس‌ها و بازار خرسی در ارز دیجیتال

به طور مشابه، اصطلاح بازار خرسی بازگردان واژه «Bearish» در زبان انگلیسی است. معنای این کلمه به خرس اشاره دارد و بازاری ایستا و بدون حرکت را توصیف می‌کند. از آن‌جا که خرس‌ها به هنگام حمله پنجه‌های خود را رو به پایین می‌گیرند، منظور از بازار خرسی بازاری است که روند آن یا ثابت و یا نزولی است و به سمت پایین حرکت دارد. این روند نزولی بر چشم‌انداز سرمایه‌گذاران تأثیر می‌گذارد و الگوی نزولی بیشتری را تداوم می‌بخشد.

ترس، بدبینی و بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به روند کنونی بازار از ویژگی‌های چنین بازاری است. در این نوع بازار فروشندگان، قدرت و کنترل بازار را در اختیار دارند.

اصطلاح «خرس‌ها» در چنین بازاری، اشاره به سرمایه‌گذارانی دارد که امیدی به سهام (یا ارز دیجیتال) خود ندارند. خرس‌ها بر این نکته معتقدند که ممکن است قیمت سهام با افت مواجه شود. خرس نماد سرمایه‌گذاران شکست‌خورده و ناامید است.

بازار خرسی در ارز دیجیتال چگونه ایجاد می‌شود؟

به طور معمول، یک روند نزولی در قیمت‌ها می‌تواند باعث ایجاد بازار خرسی شود. با ادامه کاهش قیمت‌ها، سرمایه‌گذاران نیز اعتماد خود را نسبت به بهبود قیمت‌ها از دست می‌دهند و در نتیجه روند نزولی ادامه می‌یابد.

به طور کلی مواردی مانند جنگ‌ها، بحران‌های سیاسی، بیماری‌های همه‌گیر و اقتصادهای کند ممکن است باعث ایجاد بازارهای خرسی شوند. با این وجود در بازار ارزهای دیجیتال، پیش‌بینی زمان شروع یک بازار خرسی بر اساس روندهای قبلی بسیار دشوارتر است،‌ زیرا برخلاف بازارهایی همچون بازار سهام که دهه‌ها در حال فعالیت بوده و داده‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاران و تحلیلگران دارند، بازار کریپتو بازار جدیدی محسوب می‌شود.

بازارهای خرسی در ارز دیجیتال به دلایل متعددی ممکن است ایجاد شوند. اگر حجم معاملات در بازار کاهش یابد، یعنی افراد به دلیل عدم اطمینان به بازار، اقدام به نگه‌داشتن رمز ارزهای خود کرده‌اند و همین امر،‌ به ایجاد بازار خرسی می‌انجامد. در برخی موارد،‌ احساسات منفی افراد به ارزهای دیجیتال ممکن است باعث ایجاد بازارهای خرسی شود.

به عنوان مثال در سال ۲۰۱۷ «جیمی دیمون» (Jamie Dimon)، مدیرعامل شرکت «جی پی مورگان» (JPMorgan)، تنها چند ماه پیش از آن که قیمت بیت کوین به ۲۰,۰۰۰ دلار برسد، آن را کلاهبرداری خواند و باعث شد که قیمت این ارز دیجیتال سقوط کند. این موارد، تنها دلایل ایجاد بازارهای خرسی در ارز دیجیتال نیستند و این بازارها به دلایل بسیاری ممکن است پدید آیند.

ویژگی‌های بازار خرسی در ارز دیجیتال

برای تشخیص بازارهای خرسی ویژگی‌هایی وجود دارد. کاهش قیمت‌ها در یک دوره زمانی، ممکن است نشانه‌ای از بازار خرسی در ارز دیجیتال باشد. در این بازارها ممکن است عرضه بیشتر از تقاضا باشد و سرمایه‌گذاران به بازار اطمینان نداشته باشند.

یکی دیگر از نشانه‌های بازار خرسی در ارز دیجیتال این است که صحبتی از رمز ارزها در رسانه‌های جریان اصلی و شبکه‌های اجتماعی صورت نگیرد، یا جوی منفی علیه آن‌ها ایجاد شده باشد. علاوه بر این، بی‌اعتمادی عمومی به ارزهای دیجیتال در میان اقتصاددانان، تحلیل‌گران و فعالان حاضر در امور مالی سنتی، ممکن است نشانه‌ای از وجود بازار خرسی در ارز دیجیتال باشد.

به علاوه،‌ اگر پس از انتشار اخبار مثبت و منفی، قیمت‌ها به میزان بسیار کمی بالا یا پایین بروند، امکان دارد که در یک بازار گاوی حضور داشته باشیم.

معامله در بازار گاوی ارز دیجیتال

سرمایه‌گذاری در بازارهای خرسی به طور معمول ریسک بیشتری را در پی دارد، زیرا قیمت‌ها در این بازار پایین‌تر است و سرمایه‌گذاران نیز اعتماد بسیار کمی به ارزهای دیجیتال دارند. با این حال، این ریسک با بازده مورد انتظار بالاتری در آینده همراه است. به این ترتیب، می‌توانید ارزهای دیجیتال را در قیمت‌های پایین‌تر خریداری کنید و در اوج بازار گاوی بعدی، بفروشید.

استراتژی دیگری که سرمایه‌گذاران در این نوع بازارها استفاده می‌کنند، این است که به محض مشاهده روندهای نزولی، دارایی‌های موجود خود را می‌فروشند و سپس با ادامه روند نزولی بازار، این دارایی‌ها را دوباره با قیمت بسیار پایین‌تری می‌خرند.

هیچ راهی وجود ندارد تا تشخیص بدهیم یک بازار خرسی چقدر طول می‌کشد، به‌خصوص اگر این بازار به دلیل رکود یا شرایط مشابهی به وجود آمده باشد. بنابراین نخواهیم دانست که این افول تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و قیمت‌ها تا چه حد می‌توانند کاهش یابند. در نتیجه، ممکن است یک خرید زودتر از موعد انجام داده یا سرمایه‌گذاری خوبی را از دست بدهیم.

جمع‌بندی

بازار ارزهای دیجیتال همانند سایر بازارها می‌تواند دو رویکرد گاوی و خرسی داشته باشد. بازار گاوی به معنای بازاری با روند صعودی و قیمت‌های افزایشی است و بازار خرسی، بازاری نزولی و دارای کاهش قیمت را نشان می‌دهد.

بازار گاوی و خرسی ارزهای دیجیتال تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارند. بازار ارزهای دیجیتال به نسبت بازار سهام سرمایه‌گذاران کمتری دارد و پرنوسان‌تر است، بنابراین هنگام بررسی معاملات در بازارهای گاوی و خرسی باید دقت زیادی داشته باشیم.

سرمایه‌گذاران کریپتو به طور معمول وقتی قیمت‌های پایینی در بازارهای خرسی وجود دارد، خرید می‌کنند و آن‌ها را حفظ می‌کنند تا بتوانند با رسیدنِ بازار گاوی بعدی، سود خوبی به دست آورند. هزاران استراتژی دیگر نیز وجود دارد که معامله‌گران حرفه‌ای از آن‌ها استفاده می‌کنند. با دانستن ویژگی‌های بازارهای گاوی و خرسی در ارز دیجیتال می‌توان از این استراتژی‌ها به بهترین شکل استفاده کرد.

توازن قدرت میان خرس‌ها و گاوهای بازار در هر زمانی می‌تواند جو کلی بازار (بازار گاوی و بازار خرسی) و قیمت‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، به همین دلیل سرمایه‌گذاران به طور مداوم انتقال مقدارهای بزرگ ارزهای دیجیتال را از یک کیف پول به دیگری رصد می‌کنند.