بازار خرس بازار نزولی معاملات

بورس چگونه به فاز خرسی وارد شد؟

وقتی عموم مردم در بازار هستند، بازار گاوی (صعودی) آمادگی زیادی برای تبدیل شدن به بازار خرسی (نزولی) دارد.

به گزارش بورس تابناک، بازار گاوی یا Bull market و بازار خرسی Bear market از جمله واژه‌هایی هستند که در توصیف وضعیت بازار سرمایه در دنیا مرسوم است و عنوان می‌شود. اما این دو واژه شاید بیشتر از هر زمانی در توصیف بازار سرمایه ما بویژه در سالجاری مصداق داشته باشد.

بر این اساس در ادامه به توضیح این دو واژه و بیان جزئیات بیشتر در خصوص بازارهای خرسی و گاوی می‌پردازیم:

بازار گاوی و خرسی چیست؟

این دو واژه برای مشخص کردن روند کلی بازار سرمایه به کار گرفته می‌شوند. بر این اساس هنگامی که کلیت بازار رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی دارد، می‌گویند «بازار گاوی» است. این در حالی است که اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، «بازار خرسی» نامی است که می‌تواند روند بازار را توضیح دهد.

«گاو» و «خرس» از کجا آمده‌اند؟

هر چند که ریشه اصلی این دو واژه به طور قطع شناخته شده نیست، اما در رابطه با این موضوع موارد زیر رایج‌تر است:

1) برخی بر این باورند که بازار گاوی و خرس به نحوه جنگیدن این دو حیوان اشاره دارد. بر این اساس با توجه به اینکه گاو به هنگام حمله به دشمن، شاخ‌های خود را به طرف بالا می‌گیرد، روند صعودی بازار را گاوی می‌نامند. امادر مقابل خرس در مقابله با رقیب خود، پنجه‌هایش را به سمت پایین می‌گیرد و با او می‌جنگد. برخی بر این باورند که این مساله علت استفاده از نام خرس به هنگام توصیف بازار نزولی است.

2) در گذشته‌ای دور دلالانی وجود داشتند که پوست خرس می‌فروختند. آنها پوست خرس را با قیمت همان روز به مشتریان پیش‌فروش می‌کردند و چون اعتقاد داشتند که قیمت آن در آینده‌ نزدیک کاهش خواهد یافت، در موعد تحویل پوست با پرداخت مبلغی کمتر به شکارچیان، از تفاوت قیمت خرید فعلی و پیش‌فروش سود کسب می‌کردند. این افراد به «خرسی‌ها» شهرت یافته بودند و چون روند نزولی قیمت را پیش‌بینی می‌کردند، عده‌ای عقیده دارند که ریشه‌ «بازار خرسی» از این افراد بر گرفته شده است. این مفسران در توجیه نام گاو نیز اشاره به مبارزات تاریخی گاو و خرس دارند که همواره در طول تاریخ، گاو نقطه مقابل خرس بوده است.

خصوصیات بازار گاوی و خرسی چیست؟

. عرضه و تقاضای سهام: در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ندرت صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر در این بازار سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. عکس این ماجرا در بازار خرسی حاکم است و عرضه افزایش و تقاضا به شدت کاهش می‌یابد.

. روانشناسی سرمایه‌گذار: در بازار گاوی، بیشتر افراد به امید کسب سود بیشتر در بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند، اما در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد. عکس این اتفاق نیز ممکن است؛ به عبارتی اخبار ناخوشایند می‌تواند منجر به بازار خرسی شود و در مقابل اخبار خوب بازار گاوی را رقم زند.

بازار گاوی و خرسی در چه دورزه زمانی اتفاق می‌افتد؟

نکته قابل توجه در رابطه با بازار گاوی و خرسی، عدم نگاه کوتاه‌مدت به روند بازار است. به عبارت دیگر افت قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته یا افزایش آنها نشان از بازار خرسی و گاوی نیست. بلکه آنچه نوع بازار را مشخص می‌کند، روند بلندمدت آن است. مثلا ممکن است در دو هفته اخیر روند بیانگر بازار گاوی باشد، در حالی که طی دو سال اخیر روند بازار حاکی از بازار خرسی است.

بازار گاوی چگونه به بازار خرسی تبدیل می‌شود؟

وقتی عموم مردم در بازار هستند، بازار گاوی (صعودی) آمادگی زیادی برای تبدیل شدن به بازار خرسی (نزولی) دارد. دلیل آن این است که عموم مردم کمترین تحملی برای پذیرش ریسک ندارند و در نتیجه نیاز به اطمینان و تایید زیادی دارند که یقین کنند کاری که انجام می‌دهند یک سرمایه‌گذاری «مطمئن» است. به همین دلیل اغلب آنها آخرین افرادی هستند که متقاعد می‌شوند بازار صعودی است و فرصت‌های خوبی برای خرید در آن وجود دارد.

در یک بازار گاوی صرف نظر از اینکه چقدر طولانی مدت باشد، عموم مردم در آخرین لحظات سوار بر ارابه قیمت می‌شوند و هر چند سعی می‌کنند برای این کار خود دلایل منطقی و اقتصادی ذکر کنند، اما در واقع از کاری که می‌کنند اطلاع چندانی ندارند و استدلال واقعی و درونی آنها (که آن را ذکر نمی‌کنند) این است که همه دارند این کار را می‌کنند و پول در می‌آورند، پس چگونه ممکن است این کار اشتباه باشد؟

غافل از اینکه بازار گاوی و صعود مرتب قیمت‌ها، نیاز به تزریق دائمی پول توسط معامله‌گرانی دارد که خواهان خرید در قیمت‌های بالاتر و بالاتر باشند. هر چقدر از عمر بازار گاوی گذشته باشد، تعداد بیشتری از معامله‌گران خریدهای خود را انجام داده‌اند و کمتر مشتری جدیدی باقی مانده و در نتیجه تعداد کسانی که حاضرند قیمت‌های بالاتری برای خرید پیشنهاد دهند کمتر شده است.

خریداران قدیمی مشتاقند که شاهد افزایش روز افزون قیمت‌ها باشند ولی دلشان هم نمی‌خواهد با توقف رشد قیمت، گیر بیافتند و خریدهایشان روی دستشان بماند. لذا بازار خرس بازار نزولی معاملات هر چه قیمت بالاتر می‌رود عصبی‌تر می‌شوند و مردد هستند که وقت شناسایی سود فرا رسیده یا نه.

وقتی عموم مردم وارد بازار می‌شوند و دسته جمعی شروع به خرید می‌کنند، حرفه‌ای‌ها می‌دانند که پایان راه نزدیک است. چطور؟ چون حرفه‌ای‌ها بر خلاف مردم عادی می‌دانند که تعداد خریداران و حجم پولی که باید در خرید صرف شود محدود است و سرانجام نقطه‌ای فراخواهد رسید که در آن هر کس که می‌توانسته در حکم خریدار ظاهر شود، خرید خود را انجام داده است و دیگر خریداری باقی نمانده است.

در واقع، خریدار حرفه‌ای نیز مثل بقیه دوست دارد قیمت‌ها مرتب بالاتر روند ولی باور دارد که این کار شدنی نیست. لذا قبل از رسیدن به آخر خط، یعنی وقتی هنوز خریدارانی وجود دارند شروع به فروش می‌کند. وقتی آخرین خریدار خرید خود را انجام داد، قیمت دیگر حرکتی نمی‌تواند بکند مگر رو به پایین.

اینجاست که مردم عادی گیر می‌افتند، چون قبلاً وقتی هنوز پتانسیل رشد قیمت وجود داشت، ریسک ورود به معامله را نپذیرفتند و وارد بازار نشدند. حرفه‌ای‌ها قبل از رسیدن به این نقطه، شروع به خالی کردن موقعیت‌ها کرده‌اند و با رقابت بین آنها بر سر جلب نظر خریداران باقی مانده که به سرعت در حال کمتر شدن هستند، قیمت رو به کاهش می‌گذارد.

حال بجای آنکه قیمت‌های پایین‌تر برای خریداران بازار خرس بازار نزولی معاملات جذاب‌تر باشد، دچار هراس می‌شوند. آنها نه تنها انتظار ضرر نداشتند بلکه تنها دلیل آنها برای ورود به بازار توقع بالای آنها از کسب سود به روشی بسیار مطمئن بود و الان هم طاقت ناامیدی ندارند.

وقتی عموم مردم هم شروع به فروش کنند انگار گله رم کرده است. هر چند دوباره برای فروش‌های هیجانی و زیر قیمت، چندین دلیل اقتصادی و منطقی ذکر می‌کنند تا کسی گمان نکند که آنها وحشت کرده‌اند یا آدم‌هایی غیر منطقی هستند، اما در واقع دلیل اصلی اینکه آنها اینگونه وحشت زده در حال فرار هستند این است که قیمت‌ها بالاتر نرفت!

منظور از اصطلاح گاوها(bullish ) و خرس ها(bearish) در ارز دیجیتال

در سال‌های دور که پوست حیوانات کالای مبادله‌ای ارزشمندی بود بعضی از بازرگانان پوست خرس را به قیمت روز به مشتریان پیش‌فروش می‌کردند و باور داشتند اگر آن را نگه دارند قیمت‌ها کاسته می‌شوند. این بازرگانان به قیمت کم پوست خرس را از شکارچیان می‌خریدند و با پیش‌بینی روند بازار به قیمت بالا به فروش می‌رساندند.

البته تفسیرهای متعددی در این مورد مطرح می‌شود مثل اینکه گاو نر هنگام جنگیدن با دشمنان شاخ‌های خود را به سمت بالا می‌برد و تداعی کننده وضعیت صعودی است و خرس هنگام نبرد پنجه‌های خود را رو به پایین می‌گیرد و وضعیت نزولی را نشان می‌دهند.

بعضی‌ها هم بر این بازار خرس بازار نزولی معاملات باور هستند که شاید شیوه نبرد این دو حیوان با یکدیگر باعث شده که برای تشریح وضعیت بازار به سراغ این دو بروند.

به هر حال وقت آن رسیده که این اصطلاحات را بیشتر توضیح دهیم.

گاو نر (BULLISH)

Bullishا ز ریشه کلمه bull به معنی گاو نر می‌آید و بازار گاوی که ترجمه عبارت Bull Market است که با توجه به جهت شاخ های گاو به سمت بالا و روند بازار خرس بازار نزولی معاملات صعودی بازار را نشان می دهد و نشان دهنده ی بازاری است که در آن اعتماد سرمایه گذاران افزایش می یابد و به امید افزایش قیمت در آینده (سود در سرمایه گذاری) به افزایش سرمایه گذاری می پردازند. این بازار عمدتا قدرت خریداران در کنترل بازار را نشان می دهد.
“گاوها” یا به عبارت بهتر گاوهای نر نماد سرمایه گذارانی هستند که معتقدند قیمت سهام با رشد مواجه خواهد شد. گاوها نماد سرمایه گذاران موفق و امیدوار است. در واقع این دسته از سرمایه گذاران ریسک پذیرتر هستند هرچند ممکن است که همیشه موفق عمل نکنند.

تصمیم درست در وضعیت بازار گاوی

وقتی قیمت‌ها به سرعت در حال افزایش هستند یک تصمیم درست و فروش در نقطه اوج می‌تواند سود سرشاری را به تریدر تقدیم کند؛ اما تشخیص نقطه اوج و زمان فروش یک تخصص است که تنها از تحلیل‌گران حرفه‌ای و تریدرها با تجربه برمی‌آید.

تشخیص بازار خرسی از بازار گاوی سخت‌تر است و شما با دیدن سیگنال‌های مثبت بازار و افزایش قیمت‌ها به سرعت متوجه شکل‌گیری بازار گاوی خواهید شد.

تشخیص نقطه خرید در بازار خرسی و زمان مناسب برای خرید هم بسیار مهم است و تصمیم اشتباه ممکن است شما را به سمت از دست دادن سرمایه بکشاند.

خرس ها (BEARISH)

Bearish که از ریشه کلمه bear به معنی خرس است و بازار خرسی که ترجمه عبارت Bear Market است که نشان از وضعیت ایستایی خرس به سمت پایین دارد و روند نزولی بازار را نشان می دهد و نشان دهنده ی ترس، بدبینی و بی اعتمادی سرمایه گذاران به روند کنونی بازار است (ضرر در سرمایه گذاری) در این نوع بازار فروشندگان، قدرت و کنترل بازار را در اختیار دارند.
“خرس ها” بر این نکته اعتقاد دارند که ممکن است قیمت سهام با افت مواجه شود. خرس نماد سرمایه گذاران شکست خورده و ناامید است.

تصمیم درست در بازار خرسی

قیمت‌ها در بازار خرسی تا جایی شکسته می‌شوند که قیمت به کف بازار برسد و بعد از آن قیمت‌ها روند افزایشی خواهند داشت.

تنها در آن صورت است که وضع بازار بهبود می‌یابد، تریدرهای حرفه‌ای بازار خرسی را زمان مناسبی برای خرید رمزارز می‌دانند.

بسیاری انتشار اخبار منفی درباره بازار را از عوامل اصلی شکل گیری بازار خرسی می‌دانند. فروشنده‌ها در این بازار زیاد می‌شوند و به نوبه خود راه را برای کاهش بیشتر قیمت‌ها باز می‌کنند.

تشخیص بازار خرسی از طریق نمودارها و تحلیل تکنیکال امکان پذیر است و به تحلیل‌گران و مبادله‌کننده‌های حرفه‌ای این فرصت را می‌دهد که وضعیت بازار را پیش‌بینی کنند و نسبت به طول مدت وضعیت خرسی تصمیم بگیرند.

چرا کسی باید در انتظار کاهش قیمت باشد؟!

اگر بازار خرس بازار نزولی معاملات بخواهیم در مورد بازار رمز ارز صحبت کنیم با این سوال روبرو می شویم که چرا یک سرمایه گذار یا معامله گر حتی اگر رویکرد خرسی را برای این بازار در نظر گرفته باشد، باید در انتظار روند نزولی قیمت در بازار بیت کوین باشد؟ چرا باید از بازار رمز ارز خرسی استقبال کرد؟ در نگاه اول این کار منطقی به نظر نمی رسد.

اولین دلیل احتمالاً جایگاهی است که معامله گر یا سرمایه گذار در آن قرار دارد. به عنوان مثال اگر معامله گر با رویکرد خرسی در بازار بیت کوین حضور داشته باشد در انتظار کاهش قیمت هاست. در این حالت او برای فروش بیت کوین آماده می شود. معامله گر در این حالت به دنبال تثبیت سود در روند کاهشی قیمت هاست.

از سوی دیگر معامله گران می توانند در بازه زمانی کوتاه مدت با رویکرد خرسی و در بازه زمانی بلندمدت با رویکرد گاوی و یا برعکس در بازار حضور داشته باشند. به عنوان مثال ممکن است معامله گر انتظار داشته باشد که بیت کوین در روزها و هفته های آینده با کاهش قیمت روبرو شود؛ اما رویکرد آنها برای ماه های آینده صعودی یا گاوی باشد.

از طرفی ممکن است معامله گران و سرمایه گذاران رویکرد خرسی کوتاه مدت و رویکرد گاوی بلندمدت را برای معاملات خود انتخاب کنند. به این ترتیب آنها انتظار دارند که قیمت در بازه زمانی کوتاه مدت کاهش پیدا کند. در این حالت آنها می توانند دارایی را به پایین ترین قیمت ممکن خریداری کنند. اما از سوی دیگر معامله گران یا سرمایه گذاران ممکن است رویکرد گاوی کوتاه مدت و خرسی بلندمدت را انتخاب کرده باشند. در این حالت آنها تصور می کنند که قیمت بر اثر تاثیر عوامل خارجی افزایش پیدا می کند؛ به همین دلیل برای خرید در بازه زمانی کوتاه مدت وارد عمل می شوند. اما آنها همواره در فکر فروش دارایی در بازه زمانی بلند مدت هستند. چرا که انتظار دارند قیمت کاهش پیدا کند. آنها در این حالت بازار را چیزی شبیه به یک حباب می بینند که در آستانه انفجار است.

بنابراین لازم است این نکته را در نظر داشته باشید که انتخاب رویکرد بلند مدت یا کوتاه مدت در بازار از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

چگونه از بازار گاوی ارز دیجیتال کسب سود کنیم؟

سرمایه‌گذاران برای کسب بازده مناسب از بازارهای گاوی باید از پیش، سرمایه موردنظر را خریداری کرده باشند تا از افزایش قیمت برای کسب منافع مالی استفاده کنند. از طرفی این سرمایه‌گذاران باید اوج قیمت را پیش‌بینی کرده و وقتی قیمت وارد بازه اوج خود شد، از معامله خارج شوند. البته تعیین زمان و موقعیت نقطه اوج، کار دشواری است. در ادامه ما چند استراتژی معامله در بازارهای گاوی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. با این حال چون تعیین وضعیت جاری بازار کار دشواری است، این روش‌ها همواره دارای درجه‌ای از ریسک هستند:

خریدن و نگه‌داشتن (buy and hold)

یکی از روش‌های معمول و ساده در بازارهای گاوی خرید سهام یا رمز ارزی است که احتمال افزایش قیمت دارد. این فرآیند تا زمانی به‌طول می‌انجامد که قیمت به حد موردنظر رسیده و در نهایت فروخته شود. اعتماد به سرمایه‌گذاران بزرگ که روند بازار را شکل می‌دهد بخش جدانشدنی این استراتژی است؛ چراکه نیروی محرک خریدن و منتظرماندن توسط همین گمان خوشبینانه تامین می‌شود.

خرید افزایشی و نگه‌داشتن (increased buy and hold)

خرید افزایشی و نگه‌داشتن یکی از انواع روش پیشین است که ریسک بیشتری به همراه دارد. ایده محوری این روش افزایش حجم سرمایه در خلال بالارفتن قیمت است. سرمایه‌گذاران در این روش با بالارفتن قیمت، مقدار مشخصی به خرید خود اضافه می‌کنند و این استراتژی را تا زمانی که روند بازار صعودی است ادامه می‌دهند. اما شکست روند کلی و سقوط قیمت می‌تواند صدمات قابل توجهی به سرمایه آن‌ها وارد آورد.

افزایش کمکی (retracement addition)

همان‌طور که اشاره شد در یک بازار گاوی، همواره احتمال شکست روند به‌طور موقتی وجود دارد. در یک بازار صعودی طولانی‌مدت، افت‌های قیمتی رخ می‌دهد. در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران با پیش‌بینی برگشت قیمت در دوره سقوط قیمت دوباره وارد معامله خرید می‌شوند و در عمل سرمایه خود را با قیمت کمتری افزایش می‌دهند. اگر پیش‌بینی سرمایه‌گذاران راجع به ادامه روند صعودی در طولانی‌مدت درست باشد، خرید در نقطه سقوط قیمت به این معناست که سرمایه خود را با درصدی تخفیف افزایش داده‌اند.

نوسان‌گیری (full swing trading)

شاید یکی از فعالانه‌ترین استراتژی‌ها در بازار گاوی نوسان‌گیری باشد. سرمایه‌گذاران در این روش سعی می‌کنند با ورود به معاملات کوتاه‌مدت، بازده سرمایه‌گذاری خود را به حدا‌کثر برسانند. چه بسا در یک بازار صعودی قیمت بارها دچار افت‌وخیز شود. این سرمایه‌گذاران سعی می‌کنند از تمام این نوسانات به بهترین نحو استفاده کرده و از یک تغییر قیمتی کوچک مقدار قابل توجهی سود کسب کنند.

هشدار ارزاخبار:

این مطالب و اطلاعات، توصیه نیست و شما همیشه باید قبل از هر اقدامی (به طور مثال، خرید،فروش، معامله، نقل و انتقال یا …)، تحقیقات خود را انجام دهید. معاملات ارزهای رمزنگاری شده یا ارزهای دیجیتال همواره همراه با ریسک بالا است. لطفا معاملات خود را با احتیاط انجام دهید. ارزاخبار هیچ مسئولیتی در قبال زیان معاملاتی شما نخواهد داشت.

خروج خرس‌ها

اولین هفته مردادماه در حالی پایان یافت که شاخص کل بورس تهران با ثبت رشد 4 /0درصدی همراه شد و برای ششمین هفته متوالی صعود کرد. در بازار ارز نیز دلار پس از 22 روز (14 تیرماه) مجدداً به کانال 25 هزار تومان بازگشت و سکه نیز به مرز 11 میلیونی شدن نزدیک شد. در بازار مسکن اما همچنان تحرک چندانی مشاهد نمی‌شود اما تقاضای پنهان این بازار تقریباً به صفر رسیده است. در میان کریپتوها نیز بیت‌کوین با چراغ سبز آمازون و ایلان ماسک به مرز کانال 40 هزار دلار بازگشت.

خروج خرس‌ها از بازار سهام

بازار سهام هفته گذشته نیز تنها سه روز کاری داشت و در نهایت با رشد 4 /0‌درصدی همراه شد تا برای ششمین هفته متوالی صعودی باشد. از مهم‌ترین رخدادهای بورس تهران در هفته منتهی به 6مردادماه اما ورود این بازار به فاز گاوی بود. بر اساس مفاهیم مالی-رفتاری هنگامی که شاخص سهام از کف پیشین خود بیش از 20 درصد رشد کند، از اصطلاح بازار گاوی استفاده می‌شود و بالعکس زمانی که از سقف ثبت‌شده بیش از 20 درصد عقب‌نشینی کند، گفته می‌شود بازار وارد فاز خرسی شده است. چرایی این نام‌گذاری به رفتار دو حیوان مذکور در زمان مبارزه بازمی‌گردد. گاوها هنگام مبارزه و جنگ، با حرکت دادن سر و شاخ خود از پایین به بالا سعی در ضربه‌زدن به دشمن دارند و به‌عبارتی حریف خود را به بالا پرت می‌کنند. در خرس اما عکس این موضوع صادق است. خرس‌ها در نبرد، همواره با دستان پر‌قدرت و ضربات از بالا به پایین دست‌ها، به حریف ضربه زده و او را شکست می‌دهند. از این‌رو بازار صعودی به بازار گاوی و بازار نزولی به بازار خرسی معروف است. در این میان اما سوالی که ذهن بسیاری از فعالان بورسی را به خود مشغول کرده است، پایداری یا موقت بودن تغییر فاز بازار سهام است. تردیدی که به تجربه تلخ سهامداران از بورس99 بازمی‌گردد. سالی که پس از ثبت یک ابرنوسان 300‌درصدی در کمتر از پنج ماه، مدت زمانی طولانی فعالان بازار سهام با اصلاح فرسایشی قیمت‌ها و شاخص‌کل و قفل شدن سهام در صف‌های فروش دست به گریبان بودند. بازه‌ای که برای 10 ماه به طول انجامید و در این مدت شاهد ورود دو خرس به این بازار بودیم. خرس اول اوایل شهریور99 در این بازار ظاهر شد. روندی نزولی که تنها پس از بازار خرس بازار نزولی معاملات 10 روز از آغاز عقب‌گرد دماسنج تالار شیشه‌ای از قله تاریخی دو میلیون و 78 هزار واحد رقم خورد و تا 20 آبان‌ماه ادامه پیدا کرد. در این مدت حدوداً سه‌ماهه شاهد ریزش 42درصدی شاخص‌کل بودیم. پس از آن به‌طور موقت بازار سهام تغییر فاز داد و پس از 14 روز کاری مثبت، وارد فاز گاوی (صعودی) شد. روندی که البته با وجود تمام خوش‌بینی‌ها پایدار نماند و شاخص‌کل پس از ثبت یک رشد 26درصدی، مجدداً ترجیح داد روزهای قرمزی را به معامله‌گران بازار سهام نشان دهد. به این ترتیب خرس دوم 27 دی‌ماه 99 مجدداً به بورس بازگشت و این روند کاهشی تا 3 خردادماه ادامه داشت. اصلاحی که البته با فاز نزولی گذشته متفاوت بود و با ثبت رفتاری سینوسی نهایتاً افتی 3 /28‌درصدی در کارنامه این بازار ثبت کرد. از اوایل خردادماه اما بورس پس از ثبت کف یک‌میلیون و 95 هزار واحد تصمیم گرفت مجدداً روی دیگر خود را به فعالان بازار که از روند اصلاحی 10‌ماهه خسته شده بودند، نشان دهد. رشدی آهسته و ملایم که پس از انتخابات ریاست‌جمهوری شکلی جدی‌تر به خود گرفت به‌طوری که پنج هفته متوالی است شاخص با رشد به کار خود پایان می‌دهد و در دو ماه گذشته نیز ارقامی مثبت در میانگین وزنی معاملات روزانه بازار به ثبت رسیده است.

پایان ترافیک مجامع

با پایان یافتن اولین ماه از گرم‌ترین فصل سال، بار ترافیکی برگزاری مجامع شرکت‌های سهامی نیز کاهش یافت. مجامعی که عموماً در روزهای پایانی این ماه که بازارها به دلیل محدودیت‌های کرونایی تعطیل بودند، برگزار شدند. بر اساس گزارش‌های ارسالی روی سامانه کدال، فعالان بازار سهام از نیمه دوم سال 99 تا پایان تیر 1400، شاهد برگزاری بیش از 400 مجمع عادی سالانه بودند. به این ترتیب از 413 هزار و 892 میلیارد تومان سود ساخته‌شده در سال مالی 99، بنگاه‌های بورسی و فرابورسی اقدام به تقسیم سود 228 هزار و 975 میلیارد تومان (معادل 55 درصد) میان سهامداران کردند و هر یک از صنایع کارنامه‌ای متفاوت به بورس‌بازان ارائه کردند. اما به تعویق افتادن برگزاری مجامع به روزهای پایانی تیرماه، سبب شد تا شاهد افزایش نمادهای متوقف و کاهش ارزش دادوستدها باشیم. موضوعی که در آخرین روز کاری هفته گذشته تا حدودی مرتفع شد و با بازگشایی نمادهای مذکور، ارزش معاملات خرد سهام نیز تا حدودی احیا شد. در این میان تقسیم سود نقدی و به دنبال آن رقیق شدن قیمت سهام از منظر فعالان بورسی اقدامی مفید ارزیابی می‌شود. جایی که به دنبال تعدیل قیمت‌ها، نسبت قیمت به درآمد نیز تا حدودی کاهش پیدا کرده و خود به سیگنالی برای جذاب‌تر شدن قیمت‌ها برای خرید تبدیل می‌شود.

سایه قیمت‌گذاری دستوری بر بازار

هفته گذشته مجادله بر سر عرضه سیمان در بورس کالا بر معاملات نمادهای سیمانی بورس تهران نیز سایه افکند. پس از بر‌هم خوردن موازنه عرضه و تقاضای سیمان پس از بحران‌های حاصل از بی‌برقی و توقف فعالیت شرکت‌های مذکور، قیمت سیمان هر روز گران‌تر از روز قبل شد و اختلاف قیمت مصوب سیمان و بازار به حدود ۱۰۰ هزار تومان برای هر پاکت ۵۰ کیلویی رسید. در این بین این رشد قیمتی را بهانه‌ای برای خروج معاملات سیمان از بورس کالا کردند و برای چند روزی شاهد توقف عرضه این کالا در تالار نقره‌ای بودیم. این در حالی بود که توقف فعالیت این شرکت‌ها و مازاد تقاضای به‌وجود‌آمده برای سیمان آن در فصل تابستان که فصلی پرتقاضا برای ساخت‌وساز است اصلی‌ترین دلیل این رشد قیمتی بود. احتمالی که فعالان بورسی به خروج سیمان از بورس کالا می‌دادند سبب شد تا شاهد عقب‌نشینی خریداران از سهام سیمانی و در نتیجه افت قیمت نمادهای مذکور باشیم. تا اینکه ظهر روز سه‌شنبه محمد نوروز‌پور مدیر بازرسی و امور اعضای شرکت بورس کالای ایران با ارسال نامه‌ای به مدیران عامل همه شرکت‌های کارگزاری فعال در این بورس اعلام کرد: از چهارشنبه، 6 مرداد تا اطلاع ثانوی، پیش‌دریافت خرید سیمان 100درصدی خواهد شد. به عبارتی مقرر شد ۱۰۰ درصد عرضه سیمان در بورس کالا انجام شود. به گفته مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، تا به امروز ۹۰ درصد سیمان تولیدی خارج از بورس عرضه می‌شود و تنها ۱۰ درصد از بورس سیمان تولیدی در بورس کالا عرضه می‌شد.

تحرک دلار پس از 22 روز

در اولین روز کاری مردادماه، دلار در مسیر افزایشی حرکت کرد؛ ولی سکه امامی راه کاهشی را در پیش گرفت. روز شنبه، اسکناس آمریکایی ۱۳۰ تومان افزایش قیمت را به ثبت رساند و به بهای ۲۴ هزار و ۶۸۰ تومان رسید. این رشد در حالی رخ داد که فضای بازار روز شنبه به دلیل محدودیت‌های کرونایی نیمه‌تعطیل بود و معاملات اندکی در فضای غیررسمی صورت می‌گرفت. به گفته فعالان، معامله‌گران در ابتدای دومین ماه تابستان بیشتر نظاره‌گر جریان محدود خرید و فروش‌های بازار بودند و رغبتی به انجام معاملات سنگین نداشتند. البته به‌دلیل تعطیلی بانک‌ها نیز امکان معاملات دلار در حجم عمده وجود نداشت.

در دومین روز کاری مردادماه، اتفاق مهمی در بازار ارز رخ داد. معامله‌گران در یک روز نیمه تعطیل توانستند قیمت دلار را از محدوده مقاومتی ۲۴ هزار و ۸۰۰ تومان عبور دهند و به دنبال آن، اسکناس آمریکایی تا عدد ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان پیشروی کرد. به گفته فعالان، ناامیدی معامله‌گران از احیای توافق هسته‌ای در دولت دوازدهم مهم‌ترین عاملی بوده که سبب نوسان انتظارات معامله‌گران بازار در روزهای اخیر شده است. در کنار این، اخباری شنیده می‌شود که در صورت خروج ایران از مذاکرات هسته‌ای،‌ آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه صنعت نفت ایران اعمال خواهد کرد. روزنامه وال‌استریت ژورنال چندی پیش از قول چند منبع رسمی آمریکا گزارش داد که دولت جو بایدن در حال بررسی اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای است. این گزارش می‌افزاید آمریکا در نظر دارد تحریم‌های سخت‌تری علیه فروش نفت ایران به چین اعمال کند تا ایران را تشویق کند برای توافق هسته‌ای تصمیم بگیرد و هزینه شکست مذاکراتی را که در حال حاضر به تعلیق افتاده بالا ببرد. با این حال هر چند شماری از فعالان، تعلیق مذاکرات هسته‌ای را مهم‌ترین عامل تغییر سمت و سوی انتظارات بازار دانسته‌اند، دسته‌ای دیگر از فعالان معتقدند که معامله‌گران پیش از شروع رسمی کار بازار در مردادماه تصمیم گرفتند از فرصت نبود عرضه بازارساز استفاده کنند و با بالا بردن تحرکات خود و رشد قیمت‌ها، امکان فروش دلار در نزدیک مرز ۲۵ هزار تومانی را برای خود فراهم کنند.

روز دوشنبه دلار به مرز 25 هزار تومان رسید و برخلاف انتظار فعالان بازار، فروش دلار در این محدوده افزایش نیافت. یکی از دلایل رشد نرخ اسکناس آمریکایی به گفته فعالان این بازار، افزایش ارزش این ارز در شهرهای مرزی بود. بر اساس گفته‌های آنها، روز دوشنبه قیمت دلار در منطقه هرات افغانستان به بالای ۲۵ هزار تومان رفت و در سلیمانیه عراق نیز تمایل زیادی برای فروش وجود نداشت. افزایش ارزش دلار در شهرهای مرزی می‌تواند موجب شود که دلار از بازار ارزان‌تر داخلی به آن سوی مرزها منتقل شود. نکته دیگر اینکه، به طور سنتی ارزش دلار در منطقه هرات افغانستان پایین‌تر از بازار داخلی بود. این موضوع موجب می‌شد برخی معامله‌گران ارز ارزان‌تر را از هرات وارد بازار مشهد و بعضاً تهران کنند. زمانی که قیمت دلار در منطقه هرات پایین‌تر از بازار داخلی نباشد، یکی از منابع تامین ارز از دست می‌رود، موضوعی که در انتظار بازیگران ارزی اثرگذار است. به نظر می‌رسد بالا ماندن قیمت دلار در هرات و سلیمانیه زمینه‌ساز رشد بیشتر قیمت دلار در بازار داخلی شود. با این‌حال، معامله‌گران کاهشی باور دارند که دولت دوازدهم در آخرین روزهای کاری خود سطح عرضه خود را به شکل قابل توجهی بالا بازار خرس بازار نزولی معاملات خواهد برد.

در چهارمین روز هفته،‌ دلار پس از 22 روز وارد کانال 25 هزار‌تومانی شد،‌ ولی سکه پشت مرز 11 میلیون‌تومانی باقی ماند. روز سه‌شنبه اسکناس آمریکایی 130 تومان رشد را تجربه کرد و به بهای 25 هزار و 100 تومان رسید. در واکنش به افزایش بهای دلار، سکه امامی 70 هزار تومان افزایش قیمت را به ثبت رساند و به بهای 10 میلیون و 950 هزار تومان رسید. سکه امامی در ابتدای روز سه‌شنبه در مقطعی به کانال 11 میلیون‌تومانی نیز سرک کشید،‌ ولی در آن کانال، با افزایش فروش‌های معامله‌گران مواجه شد. به گفته فعالان، چهارمین افزایش پیاپی دلار و سکه در هفته جاری به دلیل تغییر فضای انتظاری بازارها بود. از نگاه شماری از فعالان، توقف مذاکرات هسته‌ای و به تعویق افتادن زمان لغو تحریم‌ها مهم‌ترین عاملی بوده است که زمینه‌ساز تغییر انتظارات معامله‌گران شد. در کنار این، گفته شده است که آمریکا در صورت خروج ایران از مذاکرات هسته‌ای به دنبال ایجاد تحریم‌های جدید است. معامله‌گران نگران هستند که صادرات نفت ایران به چین متوقف و به دنبال آن،‌ کشور از لحاظ درآمدهای ارزی با مشکلات جدیدی رو‌به‌رو شود. گفته می‌شود که پس از خروج ترامپ از کاخ سفید،‌ میزان صادرات نفتی ایران به چین افزایش پیدا کرد. برخی از فعالان یکی از دلایل کاهش نوسان دلار در شش ماه گذشته را نیز تقویت سمت عرضه بازارساز دانسته بودند. افزون بر این، آغاز مذاکرات هسته‌ای و احتمال لغو تحریم‌ها، انتظارات تورمی را پایین آورده بود. تعدیل انتظارات موجب شده بود که سطح تقاضای احتیاطی در بازار کاهش پیدا کند. روند صعودی اسکناس آمریکایی روز چهارشنبه نیز ادامه پیدا کرد و تا ظهر این روز به 25 هزار و 250 تومان رسید تا با رشد هفتگی حدود سه‌درصدی همراه شود.

مسکن همچنان رکودی

بازار ملک همچنان در رکود به سر می‌برد. در این میان جدیدترین بررسی‌ها نشان می‌دهد انتظار فروشندگان نسبت به سطح قیمت‌ها تغییری نکرده و به عبارتی تورم پنهان در بازار مسکن تقریباً به صفر رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت میانگین فایل‌های فروش مسکن در تیر‌ماه در حالی بدون تغییر بوده که در این ماه تعداد فایل‌های فروش نسبت به خرداد رشد هفت‌درصدی داشته است. این توقف رشد قیمت در بازار مسکن خود علامتی از این واقعیت است که فروشنده‌های مسکن به تدریج از شرایط این بازار در سال 1400 مطلع شده و در حال تنظیم رفتار خود با شرایط جدید هستند.

در این میان هفته گذشته رئیس دولت سیزدهم که قرار است یک هفته دیگر بر این مسند تکیه بزند، گفت حل مشکلات و موانع ساخت انبوه مسکن بدون قطع کردن دست سوداگران و کنترل قیمت ممکن نیست. اگر فعالیت‌های سوداگرانه در بازار مسکن کنترل نشود شیرینی ساخت مسکن برای مردم از بین می‌رود. اقدامات درحال انجام برای ساخت انبوه مسکن از جمله طرح اقدام ملی مسکن باید با قوت ادامه یابد. باید با روحیه جهادی تلاش کنیم تامین زمین برای ساخت حداقل یک میلیون مسکن در سال با فوریت در اولویت اقدامات قرار گیرد.

بازگشت بیت‌کوین

هفته گذشته بزرگ‌ترین و پرطرفدارترین رمزارز جهان بعد از ۴۰ روز دوباره به مرز کانال مقاومتی ۴۰ هزار‌دلاری بازگشت. بعد از اعلام خبر پذیرش بیت‌کوین به عنوان ابزار پرداخت توسط غول تکنولوژی آمریکایی یعنی شرکت آمازون، روند بازار رمزارزها صعودی شد. هفته گذشته نیز ایلان ماسک اعلام کرد احتمال دارد بیت‌کوین را برای خرید ماشین‌های الکتریکی خود بپذیرد. تسلا در ماه می چنین پرداخت‌هایی را به حالت تعلیق درآورد و به فروش بالای ارز رمزنگاری‌شده کمک کرد. این دومینو منجر شد تا بالاخره تابوی صعود تند رمزارزها بعد از یک ماه شکسته شود. سایر رمزارزها نیز به پیروی از بیت‌کوین، روند صعودی داشتند. بیت‌کوین در مجموع معاملات هفته گذشته رشد بیش از 14‌درصدی را ثبت کرد. این رشد برای اتریوم حدود 9 درصد برآورد شد.

قیمت ADA 7٪ کاهش می یابد، به خرس ها برتری در نمودار ADA داده است

کاردانو (ADA) در زمان نگارش این مقاله نزولی را در نمودار خود نشان داده است، زیرا قیمت آن 7 درصد کاهش یافته است. گسترده تر بازار کریپتو همچنین در چند روز گذشته یک موج نزولی را به نمایش گذاشته است که بیت کوین (BTC) در مرز 20000 دلار قرار دارد و آلت کوین ها نیز به دنبال آن هستند.

قیمت ADA همچنین به بالای سطح مقاومت 0.55 دلار رسید اما نتوانست خود را بالاتر از سطح قیمت حفظ کند. اکنون، خرس‌ها حضور خود را در بازارهای کریپتو افزایش داده‌اند و در نتیجه نمودار فنی ADA چشم‌انداز نزولی را نشان می‌دهد.

فعالیت خرس اخیر قدرت گاوها را متوقف کرده است زیرا متحرکان بازار به طور قابل توجهی در نمودارهای مربوطه خود کاهش یافته اند.

همانطور که اوضاع پیش می رود، ADA نزدیک به منطقه پشتیبانی 0.42 دلار معامله می شود. فشار فروش با خروج خریداران از بازار آغاز شد. اگر فشار فروش ادامه پیدا کند، می‌تواند سکه را به زیر سطح 0.42 دلار و نزدیک‌تر به علامت قیمت 0.33 دلار بکشاند.

فشار بر قیمت ADA در این مرحله می تواند باعث افزایش اندکی قیمت ADA شود، اما به احتمال زیاد بهبودی کوتاه نامیده می شود.

نمودار 4 ساعته برای ADA/USDT نشان می‌دهد که چگونه قیمت ADA به طور مداوم در حرکت نزولی خود بالاترین سطح پایین‌تری را ثبت می‌کند. سپس این حرکت به 0.4510 دلار رسید و به خط 9 میانگین متحرک نمایی (EMA) رسید و قیمت ADA اکنون با 0.4662 دلار معامله می شود.

در صورت بازگشت قدرت خرید، ADA می تواند سطح 0.48 دلار را مجدداً بررسی کند. با این حال، خرس ها تا زمانی که ADA برای یک دوره قابل توجه بالاتر از علامت قیمت 0.52 دلار معامله شود، قوی باقی خواهند ماند. از سوی دیگر، کاهش از سطح قیمت فعلی می‌تواند باعث شود که ADA در معاملات آتی به 0.33 دلار برسد.

سلب مسئولیت: دیدگاه ها و نظرات بیان شده در این مقاله صرفاً متعلق به نویسنده است و لزوماً منعکس کننده دیدگاه CQ نیست. هیچ اطلاعاتی در این مقاله نباید به عنوان توصیه سرمایه گذاری تفسیر شود. CQ همه کاربران را تشویق می‌کند تا قبل از سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، تحقیقات خود را انجام دهند.

اخبار ارز دیجیتال
این مطلب صرفاً از منبع ، ترجمه شده و مسئولیت آن با تریگر ویو نمی باشد.

خروج خرس‌ها از بورس ۱۴۰۰

دنياي اقتصاد : بورس‌بازان پس از برگشت از تعطیلات ۶روزه کرونایی، شاهد رشد ۹/ ۰درصدی شاخص کل بودند. به این ترتیب شاخص کل از کف پیشین خود بیش از ۲۰درصد فاصله گرفت و برای نخستین‌بار در سال۱۴۰۰ وارد فاز گاوی شد. تغییر فازی که ۳۹روز زمان برد. عدم تمایل دلار برای ریزش، کمرنگ بودن احتمال احیای برجام در کوتاه‌مدت، فعال بازار خرس بازار نزولی معاملات شدن ثانیه‌شمار آغاز به‌کار دولت سیزدهم، تعدیل مناسب P/ E آینده‌نگر بازار در کنار احساس رضایت بورس‌بازان از وضعیت نرخ بهره بین بانکی، شتاب‌دهنده‌های بورس در مسیر صعودی است.

معاملات بورس تهران پس از تعطیلات 6 روزه کرونایی و توقف معاملات بازار سهام برای 3 روز کاری گذشته، با رشد بیش از 9/ 0 درصدی شاخص کل استارت خورد تا این نماگر با قرار گرفتن از ارتفاع یک‌میلیون و 323 هزار واحدی، حدود 8/ 20 درصد از کف اخیر خود فاصله گرفته و به اصلاح وارد فاز گاوی شود. این نخستین فاز صعودی شکل گرفته در سال 1400 به‌شمار می‌رود. اما چه عواملی سبب شده تا نخستین فاز صعودی در بورس 1400 رقم بخورد؟ آیا رشد این‌بار بازار سهام ادامه خواهد یافت؟ آیا زمان مناسبی برای ورود به این بازار پرریسک فرارسیده است؟ سوالاتی که این روزها فعالان بورسی و صاحبان نقدینگی بارها از خود می‌پرسند و شاید به دلیل تجربه تلخ بورس‌99 نمی‌توانند جوابی برای آنها بیابند.مدت زمانی طولانی فعالان بازار سهام با اصلاح فرسایشی قیمت‌ها و شاخص‌کل مواجه شدند. بازه‌ای که برای 10 ماه به طول انجامید و در این مدت شاهد ورود دو خرس به این بازار بودیم. خرس اول اوایل شهریور 99 در این بازار ظاهر شد. روندی نزولی که تنها پس از 10 روز از آغاز عقبگرد دماسنج تالار شیشه‌ای از قله تاریخی دو میلیون و 78 هزار واحد رقم خورد و تا 20 آبان‌ماه ادامه پیدا کرد. در این مدت حدودا سه ماهه شاهد ریزش 42درصدی شاخص‌کل بودیم. پس از آن به‌طور موقت بازار سهام تغییر فاز داد و پس از 14 روز کاری مثبت، وارد فاز گاوی (صعودی) شد. روندی که البته با وجود تمام خوش‌بینی‌ها پایدار نماند و شاخص‌کل پس از ثبت یک رشد 26درصدی، مجددا ترجیح داد روزهای قرمزی را به معامله‌گران بازار سهام نشان دهد. به این ترتیب خرس دوم 27 دی‌ماه 99 مجددا به بورس بازگشت و این روند کاهشی تا 3 خردادماه ادامه داشت. اصلاحی که البته با فاز نزولی گذشته متفاوت بود و با ثبت رفتاری سینوسی نهایتا افتی 3/ 28 درصدی در کارنامه این بازار ثبت کرد. از اوایل خردادماه اما بورس پس از ثبت کف یک‌میلیون و 95 هزار واحد تصمیم گرفت مجددا روی دیگر خود را به فعالان بازار که از روند اصلاحی 10 ماهه خسته شده بودند، نشان دهد. رشدی آهسته و ملایم که پس از انتخابات ریاست‌جمهوری شکلی جدی‌تر به خود گرفت به‌طوری که 5 هفته متوالی است شاخص با رشد به کار خود پایان می‌دهد و در دو ماه گذشته نیز ارقامی مثبت در میانگین معاملات روزانه بازار به ثبت رسیده است.

محرک‌های روند صعودی

بورس در حالی روز گذشته با افزایش ارتفاع 8/ 20درصدی وارد فاز گاوی شد که عواملی چند برای این روند صعودی می‌توان نام برد.

نرخ دلار: روز گذشته تا ساعت 16 نرخ دلار در بازار آزاد به مرز 25هزار تومان نزدیک شد. به این ترتیب سهامدارانی که طی ماه‌های گذشته نگران از کاهش شدید قیمت این اسکناس آمریکایی، چوب حراج به دارایی خود در بازار سهام زده بودند، این روزها کمی نسبت به وضعیت آتی آن مطمئن‌تر شده‌اند و حداقل دیگر نگران سقوط شدید آن نیستند. این موضوع برای بورس تهران که 60 درصد از ارزش بازار آن را شرکت‌های صادراتی و کامودیتی‌محور تشکیل داده‌اند از اهمیت بسزایی برخوردار است. نرخ ارز، نسبت برابری واحد پولی داخل در مقایسه با سایر ارزها به‌عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همواره مورد‌توجه جامعه اقتصادی و مالی بوده است. در صورت رشد نرخ ارز به‌ویژه دلار، محصولات تولیدی شرکت‌های کامودیتی‌محور با قیمت بالاتری به‌فروش می‌رسند (با فرض ثبات قیمت‌های جهانی) و سودآوری بیشتری نصیب این بنگاه‌ها می‌شود. در شرایط کنونی، این موضوع درباره نیمی از شرکت‌های بورسی صدق می‌کند. در حال‌حاضر نمادهای فعال در گروه‌های کامودیتی بازار سهام شامل پتروشیمی‌ها، فلزی‌ها، معدنی‌ها، پالایشی‌ها، سیمانی‌ها و دیگر صنایع کالایی سهامی از رشد نرخ ارز اثر مثبت می‌پذیرند. هر‌کدام از صنایع بر اساس شرایط تولید با نوسانات نرخ ارز درگیر هستند. در ادامه هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذار که سهامدار این شرکت‌ها هستند نیز بالطبع از نوسانات سودآوری شرکت‌های زیرمجموعه اثر می‌پذیرند. در واقع نرخ ارز، قیمت نسبی پول خارجی به پول داخلی است که به‌عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همواره مورد‌توجه جامعه اقتصادی و مالی بوده است. این نرخ بیانگر شرایط اقتصادی کشور بوده و عاملی برای مقایسه اقتصاد ملی با اقتصاد سایر ملل است. در این میان با توجه به صادراتی و وارداتی بودن شرکت‌های فعال در بازار سهام و میزان وابستگی آنها به نرخ ارز، نوسانات نرخ ارز می‌تواند تاثیرات متفاوتی بر منابع پذیرفته شده در بورس و شرکت‌ها بگذارد. به‌عبارتی دیگر در صورتی‌که یک بنگاه اقتصادی برای تامین مواد اولیه، خرید تجهیزات و تکنولوژی تولید از تقاضاکنندگان ارز باشد، تغییرات نرخ ارز می‌تواند برنامه‌های تولیدی این شرکت‌ها را دستخوش تغییراتی کرده و بهای تمام‌شده محصولات تولیدی این دسته از بنگاه‌ها را افزایش یا کاهش دهد. موضوعی که طبیعتا ارزش سهام این شرکت‌ها را نیز دچار نوساناتی می‌کند. در مقابل افزایش نرخ ارز برای شرکت‌های صادرات‌محور، اثری مثبت در پی دارد. بر این اساس در صورت رشد نرخ ارز به‌ویژه دلار، محصولات تولیدی این کشورها با قیمت بالاتری به فروش رفته و سودآوری بیشتری نصیب شرکت‌های صادرکننده می‌شود. در شرایط کنونی، این موضوع درباره نیمی از شرکت‌های بورسی صدق می‌کند. البته میزان تاثیر‌پذیری شرکت‌ها از افزایش نرخ دلار، بسته به نوع فعالیت و وابستگی آنها به ارز متفاوت است.

مذاکرات برجامی: نشست‌های بین‌المللی برای احیای برجام از آنجایی‌که می‌تواند به رفع تحریم‌ها و گشایش‌های اقتصادی بینجامد، برای بازار سهام از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما روی دیگر سکه احیای برجام، کاهش نرخ دلار است که چندان به مزاج بورس‌بازان خوش نمی‌آید. به جرات می‌توان گفت برای سهامدارانی که چندان از سواد تحلیلی برخوردار نیستند، رشد نرخ دلار از اهمیت بالاتری نسبت به احیای برجام برخوردار است. شاید به همین دلیل است که بورس تهران بیش از آنکه بر تحلیل‌های بنیادی استوار باشد، به تورم نگاه می‌کند. در هفته‌ها و ماه‌های اخیر اما چشم‌انداز توافق طرفین برجامی چندان راضی‌کننده نبود و حالا فعالان بازارها به این نتیجه رسیده‌اند که به این زودی نباید منتظر احیای برجام و در نتیجه کاهش نرخ دلار بود، از این‌رو شاهد تحرک تقاضا در کلیت بازار هستیم.

تغییر دولت: تنها 10 روز دیگر تا روی کار آمدن دولت سیزدهم باقی‌مانده و سرمایه‌گذارانی که با توجه به صحبت‌های مطرح‌شده از سوی ابراهیم رئیسی درباره مقابله با رانت و فساد و همچنین برچیده شدن بساط قیمت‌گذاری دستوری و البته شعار حمایت از بازار سهام در مناظره‌ها و تبلیغات انتخابات شنیده‌اند، حالا در انتظار آغاز به کار این دولت هستند. درست از زمان اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری بود که رشد قیمت بازار خرس بازار نزولی معاملات سهام در تالار شیشه‌ای جدی‌تر شد و حالا هر‌چه به زمان تحلیف یعنی 14 مردادماه نزدیک‌تر می‌شویم، فضای بازار نیز جوی صعودی‌تر به خود می‌گیرد.

قیمت‌های جذاب: پیش‌تر نیز اشاره شد که پس از اصلاح 10 ماهه قیمت سهام، حالا سرمایه‌گذاران به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر نباید انتظار داشت قیمت سهام با افت جدی‌تری مواجه شود. در این میان حالا نسبت P/ E بازار به‌عنوان یکی از متغیرهای مهم در تحلیل فاندامنتال بر اساس آخرین گزارش اجماع تحلیلگران به 7/ 6 واحد رسیده است. مرداد 99 بود که با اوج‌گیری قیمت‌ها و رسیدن شاخص‌کل به سطح باورنکردنی 2 میلیون و 100 هزار واحدی، نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر بازار نیز از سطح تاریخی کمتر از 7 مرتبه به 22 واحد رسید. در این برهه زمانی P/ E آینده‌نگر برای سهام کوچک‌تر 32واحد و برای بزرگ‌ترها 20 مرتبه بود. با آغاز اصلاح بازار و تخلیه حباب شکل‌گرفته نیز سهام با ارزش بازار پایین به دلیل گرفتار‌شدن از صفوف سنگین فروش و نقدشوندگی بسیار پایین در پرکردن حجم مبنا ناتوان ماندند و قیمت پایانی این دسته از سهام آن‌چنان که باید افت نکرد و به اصطلاح در روند اصلاح قیمت نیز درجا زدند و تا چندی پیش از نظر بازار گران تلقی می‌شدند. حال آخرین گزارش اجماع تحلیلگران نشان می‌دهد نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر برای گروه‌های با ارزش بازار بالا 6/ 6 مرتبه و برای کوچک‌ترها 5/ 8 واحد است تا علاوه بر بزرگان بورسی حالا کوچک‌ترها نیز از نگاه سرمایه‌گذاران برای خرید جذاب قلمداد شوند.

نرخ بهره بین‌بانکی: در کشوری که نرخ بهره بانکی به‌صورت دستوری تعیین می‌شود، شاید آنچنان که در همه دنیا اتفاق می‌افتد، نرخ بهره بین بانکی حداقل برای سرمایه‌گذاران بازار سهام اهمیت نداشته باشد‌ اما در بورس تهران، عموم سهامداران از افت نرخ بهره بانکی خوشنود شده و به نوعی آن را سیگنالی برای خرید ارزیابی می‌کنند. حالا حدود یک ماه و نیم است که نرخ بهره بانکی در محدود 18 درصد در نوسان است و سهامداران در انتظار کوچ سرمایه‌ها از بازار پول به سمت بازار سهام هستند و آن را یکی از شتاب‌دهنده‌های صعود بورس می‌دانند.

زمان حذف محدودیت‌ها نرسیده است؟

اواسط تیرماه بود که رئیس سازمان بورس و اوراق بهاردار در مصاحبه‌ای بازار خرس بازار نزولی معاملات با تاکید مجدد بر لزوم افزایش دامنه نوسان عنوان کرد: «طبق مصوبه شورای‌عالی بورس، بورس یک مسیری را پیش می‌برد که هر ماه نیم‌درصد به دامنه نوسان اضافه شود و در نهایت به مرحله‌ای برسیم که انگار دامنه نوسان وجود ندارد». وی پیش‌تر نیز گفته بود: «‌از نظر من بازار خوب، بازاری است که یا دامنه نوسان نداشته باشد یا دامنه آن گسترده باشد.»‌ هر چند از آن زمان تاکنون خبری تکمیلی از سرنوشت دامنه نوسان به بازار مخابره نشده است اما در حال‌حاضر عموم کارشناسان بورسی، بر رفع این محدودیت تاکید دارند و به‌نظر می‌رسد شرایط فعلی می‌تواند فرصتی طلایی برای رهایی از این محدودیت صف‌ساز باشد. محدودیتی که متهم اصلی تمامی ابرنوسان‌های رخ داده در سال‌های گذشته بورس تهران بوده و تحلیل را از این بازار دور کرده است.

مفهوم خرس و گاو در بازارهای مالی

بازار خرسی (Bear market) و بازار گاوی (Bull market)؛ دو واژه‌ای که به گوش همه فعالان بازارهای سرمایه‌گذاری آشنا است حتی اگر درباره معنای واقعی آن اطلاعاتی نداشته باشند. قبل از اینکه به وضعیت بورس تهران و فاصله تا فازخرسی وارد شویم، لازم است نگاهی کلی به دو اصلاح مزبور داشته باشیم. بازار خرسی و گاوی چیست؟ چرا از این واژه‌ها در زمان صعود و نزول بازارها استفاده می‌شود؟ بورس‌نیویورک یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مالی است که در وال‌استریت بنا شده است. چند متر مانده به درب ورودی بورس نیویورک دو مجسمه بزرگ دیده می‌شود. مجسمه برنزی یک گاو بزرگ که در مقابل یک خرس تنومند قرار گرفته است. مجسمه «گاو» معرف همه سرمایه‌گذارانی است که ریسک‌پذیری زیادی دارند و معتقدند ظرفیت رشد در بازار وجود دارد و مجسمه «خرس» نمادی از سرمایه‌گذارانی است که می‌ترسند بازار با افت مواجه شود. اما چرایی این نامگذاری به رفتار دو حیوان مذکور در زمان مبارزه بازمی‌گردد. گاوها هنگام مبارزه و جنگ، با حرکت دادن سر و شاخ خود از پایین به بالا سعی در ضربه‌زدن به دشمن دارند و به‌عبارتی حریف خود را به بالا پرت می‌کنند. در خرس اما عکس این موضوع صادق است. خرس‌ها در نبرد، همواره با دستان پر قدرت و ضربات از بالا به پایین دست‌ها، به حریف ضربه زده و آن را شکست می‌دهند. از این‌رو بازار صعودی به بازار گاوی و بازار نزولی به بازار خرسی معروف است. اما افزایش یا کاهش قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته نشان از گاوی یا خرسی بودن آن بازار نیست، بلکه آنچه نوع بازار را مشخص می‌کند، روند بلندمدت آن است. بر اساس تعاریف مالی-رفتاری، زمانی‌که نماگر یک بازار نسبت به سقف پیشین خود با کاهش (افزایش)‌بیش از ۲۰‌درصدی مواجه شود، از اصطلاح بازار خرسی (گاوی) استفاده می‌شود.