اصول مدیریت ریسک
مدیریت ریسک میزان درک سازمان را از نقاط مثبت و منفی عواملی که می توانند به طور بالقوه بر سازمان تاثیرگذار باشند را به طور چشم گیری افزایش می دهد. رعایت شفافیت یکی از اصلی ترین اصول مدیریت ریسک می باشد و می تواند در افزایش درک نقاط فوق الذکر به شدت تاثیرگذار باشد.
همچنین مدیریت ریسک از نظر ریسک های موجود و سعی در خارج کردن آنها از حالت نااطمینانی، احتمال موفقیت را افزایش می دهد و احتمال شکست و در ادامه، سطح نااطمینانی در رسیدن به اهداف سازمانی را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.
چارچوب های مدیریت ریسک:
چارچوب های گوناگونی در زمینه مدیریت ریسک شرکتی وجود دارد که هر کدام روش متفاوتی را در شناسایی و تحلیل ریسک ها و فرصت ها، نحوه عکس العمل در مقابل آنها و پایش انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ و نظارت بر ریسک ها و فرصت ها، چه در محیط داخلی شرکت و چه در محیط خارج از شرکت، در پیش می گیرند. در اینجا واژه ریسک در کنار فرصت به کار رفته است اما باید به این نکته دقت داشت که در حقیقت ماهین خود ریسک، هم اثرات منفی و هم اثرات مثبت را شامل می شود.
در حقیقت مدیریت هر شرکت یا بیزینس، پس از شناسایی و تحلیل ریسک ها و فرصت های موجود در بیزینس خود، در انتخاب استراتژی عکس العمل در مقابل این ریسک ها و فرصت ها چند راه مشخص پیش رو خواهد داشت که بسته به شرایط بازار، بیزینس، وضعیت چرخه های رکود و رونق و… به انتخاب یکی و یا ترکیبی از آنها دست خواهد زد:
- فرار: خارج شدن از فعالیت هایی که منجر به بروز ریسک می شوند
- کاهش: تلاش برای کاهش احتمال و یا شدت اثرگذاری ریسک
- روش های متفاوت: بررسی و انتخاب گام های محتمل دیگر به منظور کاهش ریسک
- به اشتراک گذاری یا بیمه کردن: انتقال بخشی از ریسک، با استفاده از مالی سازی آن (مثل بیمه کردن)
- پذیرفتن: پس از بررسی هزینه/ فایده، هیچ عکس العملی در مقابل ریسک های ناشی از فعالیت ها، توسط شرکت صورت نمی گیرد.
مدیریت ریسک coso:
با در نظر گرفتن این حالات، بخش پایش یا نظارت عموما توسط مدیریت و به عنوان بخشی از فعالیت های نظارت داخلی صورت می گیرد. فعالیت های نظارت داخلی شرکت شامل بررسی گزارش های تحلیلی و یا تشکیل کمیته های مدیریتی با متخصصان مربوطه است. این فعالیت ها نحوه عملکرد استراتژی عکس العمل انتخاب شده و دستیابی به اهداف را مشخص می کنند.
چارچوب مدیریت ریسک COSO:
این چارچوب به عنوان یکی از مشهور ترین چارچوب های مدیریت ریسک شرکتی در جهان شناخته می شود. در این چارچوب هشت بخش و چهار اصل کلی تعریف می شود و بسته به آن اقدامات مدیریت ریسک در شرکت اعمال می شود که شامل موارد زیر می باشد:
- تعهد به انجام مدیریت ریسک
- سیاست مدیریت ریسک
- تشکیل یک بخش به عنوان میکسر (ادغام کننده) مدیریت ریسک در سازمان
- ارزیابی ریسک
- عکس العمل در مقابل ریسک
- ارتباطات و گزارش دهی
- اطلاعات و ارتباطات
- نظارت و پایش
اصول کلی مدیریت ریسک به روش COSO:
همچنین چهار اصل کلی مدیریت ریسک به روش COSO عبارتند از:
- استراتژی: اهداف سطح بالا که با ماموریت کلی سازمان در هماهنگی بوده و آن را تقویت کنند
- فعالیت ها: استفاده بهینه و موثر از منابع
- گزارش دهی مالی: میزان قابل اتکا بودن گزارش های عملیاتی و مالی
- سازگاری: تطابق با قوانین و مقررات موجود
تاپ وان مطالعه مقاله صورت جریان نقدی را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
فرآیند مدیریت ریسک
فرآیند مدیریت ریسک:
فرآیند مدیریت ریسک به طور عمومی می تواند به عنوان فهرستی از عوامل مرتبط با یکدیگر تقسیم بندی و ارائه گردد. همان گونه که در بالا مشاهده می گردد انواع گوناگونی از فرآیندها در چارچوب های متفاوت مدیریت انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ ریسک وجود دارد که چارچوب مدیریت ریسک COSO یکی از این چارچوب ها می باشد.
اما باید به این نکته دقت داشت که در این قسمت عناصر عمومی تری که معمولا بین تمام چارچوب های مدیریت ریسک مشترک هستند به صورت فهرست وار معرفی می شوند که این عناصر در ادبیات مدیریت ریسک به نام های ۷R و ۴T های مدیریت ریسک شناخته می شوند.
- شناسایی ریسک ها
- رتبه بندی و ارزیابی ریسک ها
- تعیین ریسک های اصلی
- تعیین نحوه عکس العمل در مقابل ریسک های اصلی: که دارای گزینه های ۱) تحمل ۲) درمان ۳) انتقال (به طور مثال از طریق بیمه) ۴) از بین بردن است. (این ۴ گزینه در حقیقت همان ۴T های مدیریت ریسک هستند)
- کنترل منابع
- برنامه ریزی عکس العمل ها: تفاوت این عنصر با تعیین نحوه عکس العمل در این نکته نهفته است که در مرحله تعیین، صرفا انواع عکس العمل های ممکن معرفی و فهرست می شوند، اما در این مرحله نحوه عکس العمل در مقابل هر شرایط و اولویت بندی آن ها نیز مورد توجه قرار می گیرد.
- پایش/ نظارت و گزارش عملکرد سازمان در مقابل ریسک ها
- بازبینی چارچوب مدیریت ریسک و اصلاح/ تغییر آن در صورت لزوم
تقسیم بندی فرآیند مدیریت ریسک:
فرآیند ذکر شده در قسمت انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ قبلی را می توان به صورت کلی تر نیز تعریف و تقسیم بندی کرد:
۱. معماری ریسک:
معماری و طراحی ریسک شامل تعیین نقش ها، مسئولیت ها، ارتباطات و ساختار گزارش دهی ریسک است. در قسمت های بعدی متن با معرفی بحث توابع ریسک در این خصوص توضیحات بیشتری ارائه می شود.
۲. استراتژی ریسک:
استراتژی کلی شرکت در مقابل ریسک ها، شامل سطح و ماهیت ریسک هایی که برای سازمان قابل تحمل است و همچنین نحوه عمل و فلسفه ذهنی در مقابل ریسک ها را مشخص می کند.
۳. پروتکل های ریسک:
پروتکل های ریسک در قالب دفترچه های راهنمای کلی برای سازمان تهیه می شوند. این پروتکل ها شامل قوانین و فرآیند ها و همچنین تعیین متدولوژی و روش مدیریت ریسک، ابزار ها و تکنیک های مورد استفاده است.
تاپ وان مطالعه مقاله طرح توجیهی چیست را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
تقسیم بندی فرآیند مدیریت ریسک
ساز و کارهای بازخورد (Feedback):
ایجاد ساز و کارهای مشخصی برای آگاهی از عملکرد درست برنامه مدیریت ریسک یک از ارکان اصلی طراحی یک برنامه موفق مدیریت ریسک است. به طور کلی این نوع ساز و کارهای بازخوردی را می توان در دو دسته اصلی تقسیم بندی نمود:
۱. ساز و کارهای نظارت و بازبینی عملکرد:
این ساز و کارها از نظارت بهینه سازمان بر عملکردهای مرتبط با ریسک اطمینان حاصل می کند و همچنین یادگیری از تجربیات و اشتباهات گذشته در زمینه این عملکردها را مد نظر قرار می دهد. بنابراین تعیین هر فرآیند نظارت و بازبینی باید بر اساس پاسخگویی به سوالات زیر انجام گیرد:
- آیا معیارهای استفاده شده به نتایج مورد نظر دست یافته اند؟
- آیا فرآیندهای مورد استفاده بهینه بوده اند؟
- آیا اطلاعات و داده های کافی برای ارزیابی ریسک ها در دسترس بوده است؟
- آیا دانش جدیدی در اختیار است که با استفاده از آن بتوان روند تصمیم گیری را بهبود بخشید؟
- آیا درسی از فعالیت های گذشته وجود دارد که با شناسایی آن بتوان ارزیابی ها و فرآیندهای کنترلی آینده را بهبود بخشید؟
۲. ساز و کارهای ارتباطی و مشورتی:
این نوع ساز و کارها از بیهنه بودن ارتباطات بین دپارتمان ها و بخش های مختلف در زمینه مدیریت ریسک اطمینان حاصل می کند و ساز و کارهای مشخصی را بسته به نوع سازمان و سطح ریسک های آن، برای استفاده از مشاوره های درون سازمانی و یا برون سازمانی در خصوص برنامه مدیریت ریسک تعریف می کند. با وجود اینکه این نوع ساز و کارها در چارچوب ISO 31000 به عنوان بخشی از فرآیند مدیریت ریسک در نظر گرفته شده اند اما می توان آن را به عنوان بخشی از فرآیند های کمکی نیز در نظر گرفت.
تکمیل یک ساز و کار بازخورد، شامل دو گام اساسی یادگیری از گذشته و گزارش عملکرد می باشد. برای یادگیری از گذشته، هر سازمان نیازمند بازبینی شاخص های عملکرد ریسک و اندازه گیری نقش برنامه مدیریت ریسک اعمال شده در موفقیت های به دست آمده است.
دستیابی به یک ساز و کار بازخورد موفق، انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ بر پایه روشن بودن دلایل سازمان از اعمال برنامه مدیریت ریسک می باشد. اگر این دلایل به وضوح مشخص نشده باشند، سازمان نمی تواند از همسو بودن نقش برنامه مدیریت ریسک و انتظاراتی که از آن می رفته است، اطمینان حاصل نماید.
نظارت شاخص های ارزیابی عملکرد ریسک شامل ارزیابی نحوه مشارکت و تاثیر برنامه مدیریت ریسک در رسیدن به اهداف کلی و موفقیت ها و همچنین ارزیابی مناسب بودن یا نبودن ساز و کارهای کنترلی انتخاب شده است.
در پایان مطالعه مقاله نحوه تعیین احتمالات وقوع ریسک به مخاطبین عزیز پیشنهاد می گردد.
ریسک اقتصادی چیست؟
ریسک در عرصههای مختلف اقتصادی و مالی به معنای ایجاد شرایطی در اقتصاد یک کشور است که موجب زیاندهی شرکتهای خارجی یا سرمایهگذاران خارجی در کشور میزبان شود یا اینکه سبب شود آنها بازدهی مورد انتظار را به دست نیاورند. ریسک اقتصادی یکی از انواع ریسکهایی است که اقتصاد هر کشوری را تهدید میکند. از انواع ریسک میتوان به ریسک اعتباری، ریسک مالی، ریسک اقتصادی، ریسک تورمی، ریسک سیالیت پولی، ریسک سیستمیک یا ریسک بازاری اشاره کرد. تمامی انواع ریسکها از جهت تاثیرگذاری روی میزان جذب سرمایههای خارجی اهمیت دارند.
سرمایهگذاران خارجی هنگامی که برای سرمایهگذاری وارد کشور دیگری میشوند در محاسبه هزینههای خود فاکتوری به عنوان ضریب ریسک در نظر میگیرند. این ضریب برای کشورهای مختلف و شرکتهای مختلف متفاوت است. اگر ریسک اقتصادی در یک منطقه بالاتر از استاندارد آن شرکت باشد شرکتهای سرمایهگذار در ازای دریافت مزایای بیشتر حاضر به فعالیت خواهند بود. اما در صورتی که ریسک اقتصادی کشوری بیشتر از سطح مشخصی باشد حتی در صورت دریافت مزایای بیشتر هم حاضر به حضور در بستر اقتصاد آن کشور نخواهند بود. زیرا زیان ناشی از اجرای پروژه و سرمایهگذاری در کشور بیشتر از مزایایی است که دریافت میکنند. یا اینکه با سرمایهگذاری همان مبلغ و نیروی انسانی در یک منطقه دیگر میتوانند سود بیشتر و مزایای بالاتری به دست آورند. هنگامی که یک شرکت یا فرد خارجی برای سرمایهگذاری وارد کشور دیگری میشود در اولین گام به میزان ریسک اقتصادی آن کشور توجه میکند. البته همیشه سرمایهگذاری در کشور دیگر درصدی ریسک دارد ولی این درصد کم در محاسبه هزینههای سرمایهگذاری در یک کشور دیگر لحاظ میشود.
اگر ریسک اقتصای حضور در یک کشور دیگر زیاد باشد در مورد سرمایهگذاری در آن کشور باید مطالعات بیشتری انجام شود. بنابراین برخی از پژوهشگران تعریف ریسک اقتصادی را اینطور عنوان میکند: «ریسک اقتصادی خطر تغییر ساختار اقتصادی یک کشور یا نوسان مداوم نرخ برابری ارز و قوانین اقتصادی آن سرزمین است به اندازهای که نرخ بازگشت سرمایههای خارجی را در آن کشور کمتر کند. به عبارت دیگر ریسک اقتصادی خطر زیاندهی سرمایهگذاران خارجی در اثر تغییرات نرخ برابری ارز یا تغییر قوانین کشور است که در برنامهریزیهای سرمایهگذاران خارجی اختلال ایجاد خواهد کرد.» در مورد چگونگی ایجاد ریسک اقتصاد جهانی اختلافنظرهای زیادی وجود دارد. اما شمار زیادی از دستاندرکاران امور اقتصادی ریسک اقتصاد را هم راستا با ریسک سیاسی میدانند و بر این باورند در شرایطی که ریسک سیاسی در کشوری زیاد باشد به تدریج ریسک اقتصادی هم بیشتر میشود. اینان معتقدند ریسک اقتصادی در اثر تغییر زیانآور اهداف سیاستهای اقتصادی زیر ساختی (کلیدی) از قبیل سیاستهای مالی، سیاستهای پولی، سیاستهای بینالمللی، تغییر و ایجاد ثروت یا تغییر مشخص در مزایای مقایسهای کشور از جمله تخلیه منابع طبیعی آن کشور، کاهش رشد صنعت و تغییرات دموگرافیک ایجاد میشود.
از آنجا که ریسک اقتصادی ارتباط نزدیکی با تغییر سیاستهای اقتصادی یا تغییر قوانین دارد بنابراین در اغلب موارد با ریسک سیاسی همپوشانی دارد. طبق آمارهای موجود هر چه ریسک اقتصادی یک کشور بیشتر باشد سرمایهگذاران خارجی تمایل کمتری برای ورود به اقتصاد آن کشور دارند زیرا حضور در آن سرزمین برای آنها سود چندانی ندارد. در مورد ایران میتوان به راحتی همپوشانی ریسک اقتصادی و سیاسی را مشاهده کرد. ادامه فعالیت هستهای ایران و تاکید شماری از کشورهای جهان بر اینکه ایران فعالیت هستهای خود را با هدف ساخت تسلیحات هستهای انجام میدهد سبب شده است تا تنش زیادی بین ایران با کشورهای عضو شورای امنیت سازمانملل به وجود آید. ایران که بارها تاکید کرده است از انرژی هستهای تنها برای مصارف صلحآمیز بهره خواهد برد در سالهای اخیر با تحریمهای متعدد سازمان ملل مواجه شد.
از طرف دیگر در این بازه زمانی قیمت نفت در جهان ارتقا یافت و به دنبال آن تورم دامان اقتصاد ایران را گرفت. تورم در کنار تحریمهای شورای امنیت سازمانملل و تهدیدهای مکرر غرب به سرکردگی آمریکا و فرانسه برای تعرض به خاک ایران ریسک این کشور را بالا برد. عراق که آخرین کشور خاورمیانه از نظر ریسک اقتصادی است وضعیت متفاوتی با ایران دارد. در این کشور ریسک سیاسی در اثر توانمندی کمتر دولت در مقایسه با دولتهای دیگر وجود دارد ولی اصلیترین مشکل عراق را میتوان نبود امنیت جانی در این کشور دانست. عراق به دلیل مشکلات امنیتی و درگیریهای داخلی محل مناسبی برای سرمایهگذاران خارجی نیست.
ارزیابی ریسک و تکنیک های ارزیابی ریسک
ارزیابی ریسک ، داشتن زندگی عاری از خطر آرزو و هدف همه مردم در همه اعصار بوده است زيرا میل به ایمنی و امنیت بخش تفکیکناپذیری از ماهيت همه انسانها هست. از طرفی ديگر بشر همواره در تلاش برای بهبود زندگی و راحتی بيشتر بوده و در اين راه سعی كرده است با ایجاد تغییر در طبیعت، متغيرهای آن را به خدمت خود درآورد كه در اين راه همراه با دستیابی به مواد، تجهیزات، دستگاهها و به عبارتی سادهتر به خدمت گرفتن فنآوری نوين و غيره با خطرات بيشتر و همچنين جديدتري نيز مواجه گرديده است.
ارزیابی ریسک کیفی
ارزیابی ریسک کیفی یک روش منطقی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و بررسی پیامدهای بالقوه ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط است. در حقیقت از این طریق میزان کارآمدی روشهای کنترلی موجود مشخص شده و دادههای باارزشی برای تصمیمگیری در زمینه کاهش ریسک، خطرات، بهسازی سیستمهای کنترلی و برنامهریزی برای واکنش به آنها فراهم میشود.
ارزیابی ریسک کمی
ارزیابی ریسک کمی نیازمند محاسبه دو مؤلفه ریسک یعنی شدت پیامد رخداد و احتمالِ روی دادن آن رخداد میباشد. برای بدست آوردن وزن احتمال یا وزن شدت پیامد سه نوع راهکار وجود دارد.
روشهای عددی (به انگلیسی: Quantitative) که نتیجه در نهایت به یک عدد منتهی میشود
روشهای کیفی (به انگلیسی: Qualitative) که نتیجه حاکی از کیفیت خاصی در زمینه ریسک خواهد بود.
روشهای نیمهکمی (به انگلیسی: Semi-Quantitative) که در بیشتر این روشها از ماتریس ریسک استفاده میشود.
ارزیابی ریسک، فرایندی است که نیازمند تجربه، تخصص و دقت بالا بوده و میبایست در قالب کارتیمی و با بهرهگیری از توان مسئولین و کارشناسان انجام پذیرد. این فعالیت تیمی نیز زمانی به نتیجه دلخواه دست خواهد یافت که تیم ارزیاب، علاوه بر برخورداری از تجربه و تخصص لازم، از زبان مشترکی نیز در درک مفاهیم و روشهای مورد استفاده برخوردار باشند.
تعیین طبیعت ریسک
ریسکها را میتوان با توجه به ماهیت وجودی خود و با توجه به ابعاد، حوزه و گستره اثرگذاری، دستهبندی نمود. این دستهبندی که به تعیین «طبیعت ریسک» موسوم است، به ارزیاب کمک میکند تا با توجه به حوزههای اثرگذاری ریسک، قادر باشد با دقت بیشتری به شناسایی اثرات و عواقب تهدید اقدام نماید. بهطور کلی، ریسکها را میتوان به حوزههای زیر تقسیم نمود:
استراتژیک : ریسکهایی که تمامیت، موجودیت و بقای سازمان را با خطر مواجه میکنند مانند فقدان اطلاعات کلیدی و استراتژیک
مالی : اثرات و عواقب مالی بهدنبال دارند نظیر غیرقابل استفاده شدن سختافزارها و تجهیزات
عملیاتی : در انجام فعالیتها و فرایندهای سازمان خلل ایجاد میکنند مانند قطع سرویس سرور
تکنولوژیکی : اطلاعات فنی یا سختافزارهای کلیدی را مورد هجوم قرار میدهند
محیطی : بر نیروی انسانی یا شرایط زیستمحیطی سازمان تأثیرگذار هستند نظیر آتشسوزی از آنجاییکه اغلب هر تهدید (ریسک) بیش از یک اثر بهدنبال خواهد داشت، لذا با توجه به تنوع اثرات، ممکن است طبیعت یک ریسک در بیش از یک حوزه یا حتی تمامی حوزهها قرار گیرد.
تکنیک های ارزیابی ریسک
تکنیک ارزیابی ریسک PHA
PHA روشی ساده و استنتاجی است که هدف آن شناسایی خطرات و موقعیتها و رخدادهای خطرناکی است که میتوانند به فعالیت، تسهیلات یا سیستمی معین آسیب برسانند. تکنیک ارزیابی ریسک PHP ، معمولاً در ابتدای تکوین پروژه، درزمانی مورداستفاده قرار میگیرد که اطلاعات کمی در مورد جزئیات طراحی یا روشهای اجرایی بهرهبرداری موجود است و اغلب پیشرو مطالعات بیشتر یا ارائه اطلاعات برای مشخص نمودن طراحی سیستم است.
همچنین در زمان تحلیل سیستمهای موجود برای تعیین اولویت خطرات و ریسکها برای تحلیل بیشتر یا درجایی که اوضاع و احوال مانع استفاده از فنی گستردهتر میشوند، مفید است. تکنیک ارزیابی ریسک HAZOP فن HAZOP در ابتدا برای تحلیل سیستمهای فرآیند شیمیاییتکوین شد، اما به انواع دیگر از سیستمها و عملیات پیچیده بسط دادهشده است.
این موارد عبارتاند از سیستمهای مکانیکی و الکترونیک، روشهای اجرایی و سیستمهای نرمافزار و حتی تغییرات سازمانی و طراحی و بازنگری قرارداد قانونی . فرآیند HAZOP میتواند به تمام اشکال انحراف از مقصود طراحی بنا به نقصهای طراحی، جزء /اجزاء، روشهای اجرایی طراحیشده و اقدامات انسانی، بپردازد. در حال حاضر این تکنیک ارزیابی ریسک بیشتر در فرآیندهای عملیاتی پالایشگاه و پتروشیمیها استفاده میشود.
تکنیک ارزیابی ریسک BIA
تکنیک BIA، تحلیل پیامد بر کسبوکار که ارزیابی پیامد بر کسبوکار نیز نامیده میشود، تحلیل میکند که چگونه ریسکهای مخل و مخرب کلیدی میتوانند بر بهرهبرداریهای سازمان اثر بگذارند و توانمندیهایی را شناسایی و کمی سازی میکند که برای مدیریت ریسک موردنیاز هستند. تکنیک ارزیابی ریسک تحلیل علت ریشهای (RCA) Root cause analysis تحلیل ضرر و زیانی بزرگ برای ممانعت از وقوع مجدد آن معمولاً تحلیل علت ریشهای (RCA)، تحلیل وقوع یا تحلیل زیان نام میگیرد. RCA روی از دست دادن داراییها به علت انواع 2 خرابی علت ریشهای (RCFA) مختلف وقوع خرابی متمرکز است، درحالیکه تحلیل زیان بیشتر مربوط به زیانهای مالی یا اقتصادی به علت عوامل خارجی یا فجایع است. این تحلیل تلاش میکند، بهجای اینکه تنها به نشانههای واضح فوری بپردازد، علل ریشهای یا اصلی را شناسایی کند.
تکنیک ارزیابی ریسک ، حالات خرابی فرآیند FMEA
تحلیل حالتهای وقوع خرابی و تأثیرات (FMEA)، تکنیکی است برای شناسایی نحوه عدم موفقیت اجزاء، سیستمها یا فرآیندها در انجام مقصود موردنظر است. این تکنیک باِ صورت کمی با بررسی وقوع ، شدت و کنترل موضوعات را بررسی می نماید. تکنیک ارزیابی ریسک تحلیل درخت خرابی FTA A فنی است برای شناسایی و تحلیل عواملی که میتوانند به رخداد نامطلوب مشخصی (به نام رخداد بالا) کمک کنند. عوامل علی بهصورت استقرایی شناسایی میشوند، به صورتی منطقی سازماندهی میشوند و بهطور تصویری در نموداری درختی نمایش داده میشوند که عوامل علمی و رابطه منطقی آنها را با رخداد بالا ترسیم میکند تکنیک ارزیابی ریسک ، تحلیل علت و معلولی تحلیل علت و معلولی روشی ساختاریافته برای شناسایی علل احتمالی رخدادی نامطلوب یا یک مشکل است. این تحلیل عوامل کمککننده احتمالی را در دستههای گسترده سازماندهی میکند تا تمام فرضهای ممکن بتوانند بررسی شوند. بااینحال بهخودیخود علل حقیقی را نشان نمیدهد، چراکه این علل را تنها میتوان با شواهد حقیقی و آزمون تجربی فرضها تعیین نمود.
تکنیک ارزیابی ریسک تحلیل لایههای حفاظت (LOPA )
Layers of protection analysis LOPA روشی نیمه کمی برای برآورد ریسکهای مربوط به رخداد یا سناریویی نامطلوب است. این روش تحلیل میکند که آیا اقدامات کافی برای کنترل یا تخفیف ریسک موجود هستند.
تکنیک ارزیابی ریسک ،ارزیابی قابلیت اطمینان انسانی (HRA)
Human reliability assessment ارزیابی قابلیت اطمینان انسانی (HRA) به پیامد انسانها بر عملکرد سیستم میپردازد و میتوان آن را برای سنجش تأثیرات خطای انسانی بر سیستم به کاربرد. بسیاری از فرآیندها دارای قابلیت خطای انسانی هستند، بهویژه هنگامیکه زمان موجود برای تصمیمگیری اپراتور، کوتاه است. احتمال اینکه مشکلات بهقدر کافی گسترشیافته و جدی شوند، میتواند پایین باشد. بااینحال گاهی اقدام انسانی تنها دفاع برای ممانعت از پیشروی وقوع خرابی اولیه در جهت سانحه است.
تکنیک ارزیابی ریسک ، نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان RCM
Reliability centered maintenance روشی است برای شناسایی خطمشیهایی که بایستی برای نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) مدیریت وقوع خرابیها پیادهسازی شوند تا بهطور کارآمد و اثربخش به ایمنی، آمادگی و اقتصاد موردنیاز بهرهبرداری برای تمام انواع تجهیزات دست یابند. RCM در حال حاضر یک متدولوژی به اثبات رسیده و پذیرفتهشده است انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ که در گستره وسیعی از صنایع به کار میرود.
انتقال ریسک در بیمه
انتقال ریسک با خسارت، نقطه مقابل پذیرش و یا جذب خسارت است. در پذیرش خسارت هدف آن است که با توسل به شیوه های مالی گوناگون و از طریق تجهیز منابع مالی موجود سازمان را در مقابل خسارت های ناشی از وقوع خطرات و حوادث احتمالی ایمن سازیم. اتخاذ این روش موجب کاهش ریسک و با کاهش احتمال و شدت وقوع حوادثی که سازمان در معرض آن قرار گرفته است نمی شود. بالعکس، به کار گیری شیوه های مختلف پذیرش خسارت مبین پذیرش واقعیت خسارت های احتمالی آتی از محل امکانات مالی سازمان است
انتقال ریسک علی رغم پذیرش واقعیت خسارت های بالقوه، تلاش می کند تا در صورت بالفعل شدن چنین خسارت هایی منابع مالی سازمان حدالامکان دست نخورده باقی ماند و به عبارتی در صورت وقوع آسیب و صدمه فیزیکی، زیان مالی آن متوجه سازمان نگردد. از طریق انتقال ریسک در واقع نگرانی که در رابطه با وقوع خسارت ها وجود دارد به فرد با سازمان دیگری که به پذیرش ریسک دیگران اشتغال دارد منتقل می شود.
بنابراین هرگاه ترتیبی اتخاذ گردد که بر مبنای آن کل یا بخشی از یک خسارت توسط فرد با سازمانی به غیر از مؤسسه ای که خسارت از ابتدا متوجه او بوده است تحمل شود در آن صورت ریسک منتقل شده است. در برنامه ریزی هایی که برای مدیریت ریسک انجام می گیرد استفاده از این شیوه در سه حالت زیر ملموس می شود:
الف – خسارت بالقوه بیش از آن است که سازمان بتواند آن را توسط منابع مالی خود جذب کرده و قادر به دستیابی به اهدافش باشد.
ب- سازمان بر اساس قانون ملزم به انتقال ریسک است و یا عندالزوم ناشی از یک قرارداد است.
ج- انتقال ریسک ولو اینکه استفاده از شیوه های جذب و پذیرش خسارت امکان پذیر است، کارآمدترین روش اداره خسارت ها به شمار می آید.
به عنوان مثال در مورد بند الف فرض کنید که نظام مالی مؤسسهای بتواند تا مبلغ ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال خسارت وارد به وسیله نقلیه مورد استفاده اش را تحمل کند. ولیکن با توجه به افزایش هزینه تعمیرات و یا جایگزینی تصادفاتی که به بیش از این مبالغ منجر شوند از احتمال وقوع نسبتا زیادی برخوردارند. بدین لحاظ خرید بیمه برای خسارتهای مازاد بر ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال ضرورت می یابد. نمونه بند (ب) را در قوانینی می توان یافت که کارفرمایان را ملزم به بیمه کردن کارگران و دارندگان وسائط نقلیه موتوری را موظف به بیمه کردن مسئولیت خویش در قبال اشخاص ثالث، می کند. گنجانیدن شرطی در قبض پارکینگ مشعر بر مسئول نبودن پارکینگ در مقابل اشیاء به سرقت رفته از داخل اتومبیل نیز نمونه ای از مورد سوم (بند ج) است.
همان طوری که در مثال های فوق مشاهده می گردد ریسک به سه طریق انتقال می یابد: قوانین (شبه جرم)، قراردادها و بیمه نامه ها.
انتقال ریسک توسط قرارداد: در غالب قراردادها مرحله ای از انتقال ریسک مشاهده می شود؛ بخشی از این انتقال به علت طبیعت قرارداد صورت می پذیرد و با گنجانیدن شرایط صریحی در آن می توان اقدام به انتقال بخش دیگر کرد. مثال های متعددی را می توان در این زمینه مطرح کرد که قرارداد حمل از آن جمله است.
به عنوان مثال، صاحب کالایی که خود اقدام به حمل محمولاتش می کند، ریسک های ناشی از این عمل را تا آنجا که اقدام دیگری از قبیل خرید بیمه به عمل نیاورده باشد پذیرفته است. چنانچه همین شخص کالاهایش را برای حمل در اختیار یک حمل کننده قرار بدهد، با این عمل بلافاصله بسیاری از ریسکها به متصدی حمل منتقل می شود. قوانین موضوعه و قرار داد فی مابین که در این مثال بارنامه است، میزان و نوع ریسک های منتقل شده را مشخص می کند. به عبارت دیگر با صدور بارنامه که در محدوده قوانین مملکتی صورت می پذیرد، مشخص می شود که حمل کننده در مقابل چه خسارتی مسئول بوده و در چه مواردی بری از مسئولیت است. بنابراین صاحب کالا با انعقاد قرارداد، حمل آن بخش از خسارت ها را که متصدی حمل به علت شرایط قرارداد در قبال آنها مسئول شناخته می شود به وی منتقل کرده است.
به هر حال، روش های انتقال ریسک و خسارت توسط قرارداد بسیار متنوع است و به موارد مذکور در فوق منحصر نمی شود. تنها زیرکی و مهارت طرفین قرار داد و صحیح تر آنکه زیرکی یک طرف و سادگی طرف دیگر محدوده های آن را تعیین می کند.
همانطوری که قبلا ذکر شد هر قراردادی از زاویه دید مدیریت ریسک مبین مرحله ای از انتقال خسارت است.
بنابراین در زمان انعقاد هر قراردادی، ریسک هایی را می پذیریم و بخش دیگری را منتقل می کنیم. بدین لحاظ هر قرارداد با بخش هایی از یک قرارداد را که تعیین کننده تعهدات طرفین است، یکبار دیگر باید از دید مدیریت ریسک مورد بازبینی قرار داد و نسبت به آن بخش از ریسک ها که در تعهد سازمان باقی مانده است. بخش دیگر که به طرف مقابل قرارداد منتقل شده است و نهایتا صرفه اقتصادی هزینه ای که این انتقال در برداشته است، آگاهانه برخورد نمود. ترجیحا چنین بازبینی باید قبل از انعقاد و امضای قرارداد صورت بگیرد.
علی رغم آنکه انتقال ریسک توسط قرارداد، شیوه مفید و مناسبی برای رهایی از خسارت های آتی احتمالی است، نباید دچار اشتباه استفاده بیش از حد از آن شویم. به عنوان یک اصل کلی ریسک باید با توجه به امکانات و استعدادی که هریک از طرفین در اداره امور ریسک مربوط دارند، تقسیم شده و منتقل شود.
زمانی که طرفین یک قرارداد بر مبنای توافق خاص به عمل آمده قصد گنجانیدن شرایطی را بابت انتقال ریسک دارند، نکات زیر باید مورد تأمل قرار بگیرد.
الف – نافذ بودن شرایط انتقال از نقطه نظر حقوقی.
ب- توان نسبی هر یک از طرفین در اداره ریسکها و جذب خسارات.
ج- هزینه ای که معروف انتقال می شود.
نافذ بودن شرایط مربوط به انتقال به علت ماهیت خود قرارداد و با قوانین موضوعه می تواند با مشکل مواجه شود. در چنین شرایطی در قرارداد به صورت نامفهوم و مبهم، که در غالب موارد با سایر مفاد قرارداد تناقض پیدا می کند از جمله این مشکلات است. در این قبیل موارد آراء دادگاه ها می تواند کاملا مغایر اهدافی باشد که طرفین در نظر داشته اند. به علاوه باید متوجه بود آن بخش از شرایط که ناقض منافع عمومی یا قوانین است از نقطه نظر اجرائی و قانونی نافذ محسوب نمی شود.
مشکل دیگر توان پرداخت خسارت های عمده واقع شده توسط پذیرنده ریسک است. اگر به وسیله قراردادی ریسک را در حالی که طرف مقابل امکانات لازم برای جبران خسارت را در اختیار ندارد، منتقل کرده باشیم، نتیجه موردنظر نهایت حاصل نخواهد شد.
امکان دارد پذیرنده ریسک در طی قراردادهای دیگری که منعقد کرده است، مجموعا بیش از ظرفیت مالی خود ریسکها را پذیرفته باشد، قراردادهایی که شرکت های پیمانکاری منعقد می کنند از این جمله اند.
به عنوان یک اصل کلی، پذیرنده ریسک در قبال تعهداتی که در طی قرار داد می پذیرد، انتظار استفاده مالی مناسبی نیز دارد. استفاده مالی که برای پذیرنده ریسک مناسب به نظر می رسد، می تواند از نظر انتقال دهنده آن مناسب نباشد. بدین لحاظ هزینه ای که صرف انتقال می شود عاملی است که باید مدنظر قرار گرفته و ارزیابی شود. در آن صورت شاید انتقال کارآمد ترین روش مقابله با ریسک به شمار نیابد.
انتقال ریسک توسط بیمه: در غالب قراردادها و از جمله مواردی که برای ذکر مثال مورد اشاره قرار گرفت ریسک به صورت ضمنی و بعضا صریح توسط طرفین انتقال یافته و با آنکه پذیرفته می شود. در واقع هیچ یک از این قراردادها به منظور انتقال ریسک منعقد نشده و هدف اصلی از انعقاد آنها تعقیب امور اقتصادی است. برعکس موارد فوق، در بیمه و قراردادی که بابت آن مورد توافق قرار می گیرد (بیمه نامه) هدف عمده طرفین انتقال ریسک از یک سوی و پذیرش آن از سوی دیگر است. بیمه نامه ها به عنوان یک قرار داد ماهیتا مهمترین ابزار حقوقی انتقال ریسک محسوب می شوند. از این روی بیمه به عنوان یک روش بسیار مؤثر مقابله با خسارت، برای مدیران ریسک از اولویت خاصی برخوردار است.
مفهوم ساده بیمه، تأمینی است که توسط بیمه گران در مقابل خسارت های مالی ارائه می شود. در مفهومی دقیق تر بیمه ابزاری است که توسط آن ریسک گروهی از افراد با مؤسسات از طریق پرداخت سهم الشراکه متعلقه در یک صندوق گرد آمده و از محل این صندوق خسارات جبران می گردد.
از نقطه نظر بیمه گذاران، بیمه روشی است برای انتقال خسارت و از دید بیمه گران، بیمه ابزاری است برای پذیرش و ترکیب خسارات. وجه مشخصه بیمه به عنوان ابزاری برای انتقال خسارت، گردآمدن و گروهی شدن ریسکها است. زیرا از طریق بیمه گر ریسک های انفرادی ترکیب شده و به صورت جمعی در می آیند. پیدایش چنین ترکیبی باعث می شود تا ماهیت ریسک برای گروه تغییر یافته و با تکیه بر قوانین آمار و ریاضی پیش بینی و تخمین خسارات منتظره امکان پذیر شود.
انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / آموزش مدیریت ریسک در بازار بورس با توصیه های کاربردی
آموزش مدیریت ریسک در بازار بورس با توصیه های کاربردی
ریسک، نوعی عدم اطمینان در رسیدن به نتایج دلخواه است. یعنی احتمال اینکه ما به هدفمان نرسیم یا حتی بدترین نتیجه ممکن را بگیریم. ریسک در هر پدیده ای می تواند رخ دهد در این مقاله قصد داریم بگوییم منظور از ریسک در بورس چیست، انواع ریسک در بورس را معرفی کنیم و بگوییم مدیریت ریسک در بورس به چه معناست و سپس مدیریت ریسک و سرمایه در بورس را با ذکر نکته های طلایی به شما آموزش دهیم. با ما همراه باشید.
منظور از ریسک در بازارهای مالی و بورس چیست؟
قبل از اینکه درباره مدیریت ریسک در بورس صحبت کنیم به طور کلی اشاره ای به ریسک موجود در بازارهای مالی خواهیم کرد. در تعریف ریسک باید به سه نکته توجه کرد یعنی هر جایی که این ۳ مورد وجود داشته باشد احتمال ریسک بیشتر می شود:
۱- عدم شناخت
هر جایی که عدم آگاهی و عدم شناخت راجب یک پدیده وجود داشته باشد احتمال ریسک وجود دارد. در مبحث ریسک در بورس، این پدیده یک پدیده مالی است.
۲- توجه به هدف
هر جایی که در حال فاصله گرفتن از هدف خود باشید ریسک افزایش می یابد. در ورود به بازار های مالی و بورس به هدف خود توجه کنید. هر جایی که احساس کردید در حال فاصله گرفتن از اهداف خود هستید اقدام مناسب را انجام دهید.
۳- انحراف از طرح اصلی
روش های مختلفی برای اندازه گیری ریسک وجود دارد. در بررسی ریسک باید دقت کنیم که این ریسک چه عواقب و خطراتی برای ما به همراه دارد. علل وقوع ریسک نیز اهمیت زیادی دارد.
بزرگترین ریسکی که در بازارهای مالی ما را تهدید می کند بحث از دست دادن اصل سرمایه یا بخشی از سرمایه می باشد. ریسک بعدی از دست دادن همه یا بخشی از سود می باشد که عواقب کمتری نسبت به مورد قبلی دارد.
در مدیریت ریسک در بازار بورس تمرکز اصلی باید بر روی حفظ اصل سرمایه باشد.
منظور از مدیریت ریسک در بورس چیست؟
مدیریت ریسک به فرایند شناسایی، تحلیل و پاسخ به عوامل خطرساز گفته میشود که در طول عمر یک پروژه ممکن است رخ بدهند. اگر مدیریت ریسک بهدرستی انجام شود میتواند با کنترل وقایع آینده، از خطرات احتمالی پیشگیری کند.
مدیریت ریسک شاخه جدیدی از علم مدیریت است. امروزه ریسک و انواع گرایشهای مرتب با آن مانند مطالعات ریسک، ارزیابی ریسک، تحلیل ریسک در گستره متنوع موضوعاتی نظیر امور مالی و اعتباری و سرمایه گذاری، تجارت، بیمه، ایمنی، بهداشت و درمان، پروژه های صنعتی و عمرانی و حتی مسائل سیاسی و اجتماعی و نظامی جایگاه خود را پیدا کرده است. بر این اساس سال ۲۰۰۷ را سال گرایش تجارت به سمت مدیریت ریسک دانسته اند.
ما در زندگی شخصی خود نیز در حال مدیریت ریسک هستیم، در هنگام انجام کارهای ساده مانند رانندگی، و یا امور مهم تر مانند برنامه های پزشکی یا بستن قرار داد های بیمه ای، تلاش در مدیریت ریسک داریم.
به طور کلی مدیریت ریسک به معنای تونایی ارزیابی موقعیت و انجام واکنش ها مناسب در برابر مشکلات است.
ما در زندگی شخصی خود به طور ناخودآگاه در حال مدیریت ریسک هستیم ولی زمانی که صحبت از مدیریت ریسک در اقتصاد و بازار های مالی می شود تشخیص ریسک ها نیاز به علم و آگاهی بیشتری دارد.
راهکارهایی برای مدیریت ریسک در بورس
به طور کلی مدیریت ریسک شامل پنج مرحله است: تعیین اهداف، شناسایی ریسک ها، ارزیابی ریسک ها، تعریف راه حل در برابر ریسک ها و نظارت. البته بسته به زمینه کاری این مراحل میتواند متفاوت باشد. در ادامه به صورت تخصصی تر درباره مدیریت ریسک در بورس خواهیم گفت:
۱.تعیین اهداف و مفاد و برنامه ریزی
در مرحله ی اول باید تعیین کرد که اهداف اصلی چه هستند، در این مرحله باید سطح و نوع مدیریت ریسک، متناسب با ریسک پروژه و اهمیت پروژه تعیین شود. به طور کلی شرکت یا فرد باید تعیین کنند که برای رسیدن به هدف خود چقدر می توانند ریسک کنند. البته این امر مستلزم ارزیابی کامل محیط اطراف و جو داخلی یا محیط فرهنگی سازمان است.
۲. شناسایی ریسک ها
مرحله بعدی شناسایی و تعریف ریسک احتمالی است، با شناسایی ریسک رخدادهایی که ممکن است بر روند کار اثرات منفی بگذارند مشخص می شوند. در واقع در این مرحله افراد تیم دور یکدیگر جمع شده، ریسک های احتمالی را شناسایی می کنند و آنها را در لیست ریسک های پروژه ثبت می کنند.
۳.ارزیابی ریسک ها
بعد از مرحله ی شناسایی ریسک ها، ارزیابی ریسک ها مطرح است، در این مرحله ریسک ها بر اساس اهمیتی که دارند رتبه بندی می شوند. با مدیریت صحیح و شناسایی ریسک، هزینههای احتمالی ناشی از آنها در طول اجرای پروژه مدیریت خواهند شد.
۴. اداره کردن
مرحله چهارم تعیین راه حل برای ریسک ها بر اساس رتبه بندی و اهمیت آنها می باشد، در این مرحله راه حل مناسب در صورت وقوع رخداد نامطلوب را می توان شناسایی کرد. ۴ روش برای اداره کردن ریسک ها وجود دارد که می تواند برای مدیریت ریسک در بورس نیز بکار گرفته شود:
کاهش: به معنای ایجاد طرح هایی عملیاتی برای کاهش احتمال ریسک و پیامدهای آن است.
اجتناب: به معنای ایجاد تغییر در چیزی برای اجتناب کامل از ریسک می باشد.
واگذاری: به معنای انتقال و واگذاری ریسک به گروه دیگر می باشد برای مثال خرید بیمه.
پذیرش: این روش بدون ایجاد طرح های کاهشی، احتمال وجود ریسک را می پذیرد.
۵. نظارت و گزارش دهی
مرحله پنجم نظارت و گزارش دهی است، با نظارت می توان از کارکرد های موثر برنامه های مربوط به اداره کردن اطمینان حاصل نمود. این مرحله اغلب نیاز به جمع آوری و تجزیه و تحلیل دائمی داده ها دارد.
۵ مرحله بالا مراحل کلی برای مدیریت ریسک است که از آن می توانید برای انجام همه کارهای هم خود استفاده کنید. در ادامه راهکارهای تخصصی تری به منظور مدیریت ریسک در بورس اوراق بهادار به شما معرفی می کنیم:
۶. پیش بینی قیمت دلار
۷. قیمت نفت و سایر کامودیتی ها را دنبال کنید.
۸. ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک بازار را روی کاغذ بنویسید و بررسی کنید.
۹. تعداد سهام موجود در سبد خود را محدود کنید و همچنین به ضریب همبستگی اجزای سبد و ضریب بتای سهامتان توجه کنید.
۱۰. استراتژی معاملاتی داشته باشید
استراتژی معاملاتی شما باید این ویژگی ها را داشته باشد: نقطه ورود مناسب را پیدا کند. حد سود و حد ضرر مناسبی برای شما تعیین کند. نسبت دفعات برنده به بازنده شدن استراتژی قابل قبول باشد. در صورت برنده شدن سود خوبی بگیرید و در صورت بازنده شدن ضرر شما را محدود کند.
۱۱. بر اخبار و شایعات مسلط باشید.
۱۲. روی مرز بین طمع و ترس حرکت کنید.
۱۳. حجم معاملات خود را مدیریت کنید. از خرید سهم با حجم معاملات پایین خودداری کنید.
دقت کنید که در معامله نباید بیش از دو درصد از سرمایه خود را در معرض خطر قرار دهید به این معنی که اگر قرار شد با ضرر خارج شوید نهایتا ۲ درصد از سرمایه خود را از دست بدهید. برای سرمایه گذاری خود حد ضرر تعیین کنید.
۱۴. با آموزش و آگاهی وارد بازار بورس و سرمایه شوید تا ریسک معاملات را کاهش دهید.
۱۵. از تک سهم شدن در بورس بپرهیزید.
۱۶. از کانال های غیر رسمی بورسی سیگنال خرید و فروش نگیرید.
۱۷. قبل از خرید سهام وارد سایت کدال شوید و صورت های مالی شرکت را مطالعه کنید و از سودآوری شرکت مطمئن شوید.
۱۸. خرید سهام بیمه شده یکی از راه هایی است که می تواند به کاهش ریسک سرمایه گذاری شما کمک کند. برخی شرکت ها با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی سهام خود را بیمه می کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر با بیمه کردن سهم با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی کلیک کنید.
ریسک های مالی، انواع آن و نحوه مدیریت آن ها
در بالا به راهکارهایی برای مدیریت ریسک در بازار بورس اشاره کردیم. مدیریت ریسک مالی به فرآیند پیشرفت تدریجی و دائمی ارزش مالی قابل قبول در هر سازمان اشاره دارد، دلایل مختلفی برای عدم موفقیت یک استراتژی یا معامله وجود دارد. مثلا یک تریدر ممکن است سرمایه خود را به دلیل حرکت منفی بازار یا فروش به دلیل احساس ترس از دست بدهند.
هرگونه فعالیتی که منجر به از بین رفتن سرمایه شود را میتوان نوعی ریسک مالی دانست. برای آشنایی و آموزش مدیریت ریسک در بورس باید با انواع ریسک هایی که بورث را تهدید می کنند آشنا باشیم. طور کلی ریسک ها را می توان به سه نوع ریسک تجاری ، ریسک غیر تجاری و ریسک مالی طبقه بندی کرد.
۱.ریسک تجاری:
این نوع ریسک توسط خود شرکت های تجاری به منظور به حداکثر رساندن ارزش سهام وسود انجام می شود. به عنوان مثال شرکت ها به منظور بازار یابی کالاهای جدید خود برای فروش بیشتر ریسک های پر هزینه ای را متحمل می شوند.
۲. ریسک غیر تجاری:
این نوع ریسک ها تحت کنترل شرکت ها نیست. خطرات ناشی از عدم تعادل اقتصادی و سیاسی را می توان ریسک های غیرتجاری نامید. در بحث مدیریت ریسک در بورس باید توجه ویژه ای به ریسک های غیرتجاری داشت.
۳. ریسک مالی:
ریسک مالی باعث ضرر و خسارت های مالی برای شرکت ها می شود، بر این اساس ریسک مالی را می توان به انواع مختلفی از قبیل ریسک در بازار، ریسک اعتباری ، نقدینگی، ریسک عملیاتی، ریسک قانونی ، ریسک سوداگرانه و ریسک ارزی تقسیم کرد.
انواع ریسک های مالی :
این نوع ریسک ناشی از تغییر در قیمت ابزارهای مالی است. ریسک بازار را می توان به دو گروه جهت دار و غیرمستقیم تقسیم بندی کرد. ریسک مستقیم ناشی از تغییر قیمت سهام، نرخ بهره و… است. جهت گیری ریسک به دلیل جابه جایی در قیمت سهام، نرخ بهره و … ایجاد می شود و از طرف دیگر ریسک غیر مستقیم می تواند با خطرات ناپایداری همراه باشد.
ریسکی است که از «اتفاقی اعتباری» به وجود می آید. این نوع ریسک، زمانی اتفاق می افتد که فرد نتواند به تعهدات خود در قبال همتایانش عمل کند. ریسک اعتباری به دو دسته ریسک اساسی و ریسک تسویه حساب طبقه بندی می شود.
این نوع ریسک ناشی از عدم توانایی در انجام معاملات است. ریسک نقدشوندگی را نمی توان در علوم مالی همانند ریسک مالی یا ریسک تجاری محاسبه کرد. ریسک نقدینگی را می توان به ریسک نقدینگی دارایی و ریسک نقدینگی سرمایه گذاری تقسیم کرد. هر چقدر خرید و فروش دارایی سریع انجام شود ریسک نقدینگی کمتر خواهد بود. از سوی دیگر زمانی است که فردی خواستار سرمایه گذاری در سهام شرکت های کوچکی باشد ،باید برای خرید یا فروش آن ها چند روز یا چند هفته منتظر بماند و ممکن است قیمت کمتری برای فروش پیشنهاد دهد.
ریسک عملیاتی عموما ناشی از اشتباه های انسانی یا اتفاقات و خطای تکنیکی تعریف می شود. سرمایه گذاران میتوانند با تنوع بخشیدن به انواع سهام خود این ریسک را کاهش دهند. ریسک عملیاتی را می توان به ریسک کلاهبرداری و ریسک مدل طبقه بندی کرد . ریسک کلاهبرداری به دلیل عدم کنترل ایجاد می شود و ریسک مدل به دلیل کاربرد نادرست مدل ایجاد می شود.
ریسک قانونی زمانی مطرح می شود که یک معامله از نظر قانونی انجام پذیر نباشد. در واقع این نوع ریسک مالی ناشی از محدودیت های قانونی مانند دادخواست ها است. این ریسک با ریسک اعتباری ارتباط دارد ، چرا که طرفین معامله اگر در معامله دچار ضرر و زیان گردند به دنبال بستری قانونی برای زیر سوال بردن اعتبار معامله می باشند. ریسک قانونی به صورت شکایت سهام داران علیه شرکتی که ضررده باشد، می تواند ظاهر گردد.
فواید مدیریت ریسک در بورس
مدیریت ریسک کار بسیار مهمی است، اگر به موقع طی شروع یک پروژه آغاز شود می تواند سودمند بوده و ابزار قدرتمندی برای شناسایی زود هنگام ضعف ها باشد. به بیان کلی مدیریت ریسک ، مشخص می کند که چگونه با ریسک ها روبرو شویم. مدیریت ریسک میخواهد به ما بگوید قرار نیست از کارهای پرخطر فرار کنیم، قرار است با احتیاط در مسیر حرکت کنیم و جوری پیش برویم که کمترین ریسک را داشته باشیم. مدیریت ریسک یک تمرین نیست که تنها در ابتدای پروژهها به آن بپردازید، بلکه یک کار مداوم است که باید برای آن توجه و زمان صرف کنید.
مدیریت ریسک به خصوص در بازارهایی که کمتر قابل پیش بینی هستند مانند بورس اهمیت بیشتریس پیدا می کند. همه افراد حاضر در بازار سرمایه باید آموزش مدیریت ریسک و سرمایه در بورس ببینند تا بتوانند در شرایط بحرانی سرمایه خود را نجات دهند و با رفتار شتابزده باعث ضرر بیشتر در بورس نشوند.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
دیدگاه شما